(1) 213 sayılı Kanunun 223 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile birlikte, anonim ve limitedşirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, defterlerin şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilmesi zorunlu hale gelmiştir. (2) Söz konusu şirketlerce tasdik ettirilerek kullanılma zorunluluğu, gerek 213 sayılı Kanunda doğrudan sayılan defterler (yevmiye defteri gibi) gerekse de 213 sayılı Kanunda yer alan yetki doğrultusunda tasdik mecburiyeti getirilen defterler açısından (anonim şirketlerin damga vergisi defteri gibi) defter tasdik işlemi bu şirketlerin kuruluş aşamasında şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce yapılacaktır. (3) Tasdiki zorunlu olan ancak kullanılması şarta bağlı nitelikte bulunan defterlerin (limited şirketler ve kooperatifler açısından damga vergisi defteri veya muhasebe işlemlerini Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde yer alan 7/A seçeneğine göre izlemeyecek olanlar için imalat defteri gibi) söz konusu şirketlerce işe başlanılan ilk hesap döneminde kullanılmasının öngörülmesi halinde de tasdik işlemleri kuruluş aşamasında ilgili müdürlüklerce yapılacaktır.

Hata: İletişim formu bulunamadı.

21 Mart 2018 ÇARŞAMBA Resmî Gazete Sayı : 30367 TEBLİĞ Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı)’ndan: VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 493) Amaç ve kapsam MADDE 1 – (1) Bu Tebliğin amaç ve kapsamını, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında tasdik ettirmek zorunda oldukları defterlerin ticaret sicili müdürlüklerince tasdik işlemlerine ilişkin usul ve esasların belirlenmesi ve ticaret sicili müdürlüklerine bildirim zorunluluğu getirilmesi oluşturmaktadır. Yasal düzenlemeler ve dayanak MADDE 2 – (1) 213 sayılı Kanunun; – 149 uncu maddesinde, “Kamu idare ve müesseseleri (Kamu hizmeti ifa eden kurum ve kuruluşlar dahil) ile gerçek ve tüzel kişiler vergilendirmeye ilişkin olaylarla ilgili olarak Maliye ve Gümrük Bakanlığı ve vergi dairesince kendilerinden yazı ile istenecek bilgileri belli fasılalarla ve devamlı olarak yazı ile vermeye mecburdurlar.”, – 15/2/2018 tarihli ve 7099 sayılı Kanunun 2 nci maddesi ile değişik 223 üncü maddesinde, “Defterler anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilir.” hükümleri yer almaktadır. (2) 213 sayılı Kanunun 226 ncı maddesinde tasdik makamlarının tasdik ettikleri defterlere ait kanunda yazılı bilgileri üçer aylık bordrolara derç ve bunları en geç bir ay içinde bulunduğu yerin en büyük mal memuruna tevdi edecekleri hüküm altına alınmıştır. (3) 213 sayılı Kanunun mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendi ile Maliye Bakanlığı, bu Kanunun 149 uncu maddesine göre devamlı bilgi vermek zorunda olanlardan istenilen bilgiler ile beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin, şifre, elektronik imza veya diğer güvenlik araçları kullanılmak suretiyle internet de dâhil olmak üzere her türlü elektronik bilgi iletişim araç ve ortamında verdirmeye, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgelerin yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişiler aracı kılınarak gönderilmesi hususlarında izin vermeye, standart belirlemeye veya zorunluluk getirmeye, beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler ile bilgilerin aktarımında uyulacak format ve standartlar ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları tespit etmeye, bu zorunluluk veya standartları beyanname, bildirim, yazı, dilekçe, tutanak, rapor ve diğer belgeler veya bilgi ve işlem çeşitleri, mükellef grupları ve faaliyet konuları itibarıyla ayrı ayrı uygulatmaya ya da belirlemeye yetkili kılınmıştır. (4) 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında, fiziki ortamda veya elektronik ortamda tutulan ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlere kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekil ve esaslarının Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığınca müştereken çıkarılan tebliğle belirleneceği düzenlenmiş olup, bu yetkiye dayanılarak, 213 sayılı Kanun uyarınca tutulması gereken defterlere ilişkin yükümlülükler saklı kalmak üzere, gerçek ve tüzel kişi tacirler tarafından fiziki veya elektronik ortamda tutulacak ticari defterlerin nasıl tutulacağı, defterlerin kayıt zamanı, onay yenileme ile açılış ve kapanış onaylarının şekil ve esasları, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanarak 19/12/2012 tarihli ve 28502 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ticari Defterlere İlişkin Tebliğ ile belirlenmiştir. Ticaret sicili müdürlüklerince yapılacak tasdik işleminin şekli MADDE 3 – (1) Ticaret sicili müdürlükleri, Ticari Defterlere İlişkin Tebliğde belirtilen ve anonim ve limitedşirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında vergi kanunları bakımından da tasdik zorunluluğu bulunan defterler için söz konusu Tebliğin 14 üncü maddesinde düzenlenen esaslar doğrultusunda tasdik (onay) işlemini yapmakla yükümlüdür. (2) Söz konusu Tebliğde yer almayan ancak 213 sayılı Kanun uyarınca anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında tasdik edilme zorunluluğu bulunan diğer defterlerin tasdik şerhlerinde, söz konusu Kanunun 224 üncü maddesinde belirtilen bilgilere yer verilmesi yeterli olup, bu şerhlerde Ticari Defterlere İlişkin Tebliğin 14 üncü maddesinde yer alan ilave bilgiler aranmayacaktır. (3) 213 sayılı Kanunun 225 inci maddesinde yer alan tasdik şekline ilişkin esaslar, Ticari Defterlere İlişkin Tebliğde aynen yer aldığı için, bu defterlerin tasdik şekli bakımından da Ticari Defterlere İlişkin Tebliğin 14 üncü maddesinde belirtildiği şekilde tasdik işlemi ilgili müdürlüklerce yapılacaktır. Ticaret sicili müdürlüklerince Vergi Usul Kanunu bakımından tasdik edilmesi zorunlu olan defterler MADDE 4 – (1) 213 sayılı Kanunun 223 üncü maddesinde yapılan değişiklik ile birlikte, anonim ve limitedşirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, defterlerin şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilmesi zorunlu hale gelmiştir. (2) Söz konusu şirketlerce tasdik ettirilerek kullanılma zorunluluğu, gerek 213 sayılı Kanunda doğrudan sayılan defterler (yevmiye defteri gibi) gerekse de 213 sayılı Kanunda yer alan yetki doğrultusunda tasdik mecburiyeti getirilen defterler açısından (anonim şirketlerin damga vergisi defteri gibi) defter tasdik işlemi bu şirketlerin kuruluş aşamasında şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce yapılacaktır. (3) Tasdiki zorunlu olan ancak kullanılması şarta bağlı nitelikte bulunan defterlerin (limited şirketler ve kooperatifler açısından damga vergisi defteri veya muhasebe işlemlerini Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğlerinde yer alan 7/A seçeneğine göre izlemeyecek olanlar için imalat defteri gibi) söz konusu şirketlerce işe başlanılan ilk hesap döneminde kullanılmasının öngörülmesi halinde de tasdik işlemleri kuruluş aşamasında ilgili müdürlüklerce yapılacaktır. Ticaret sicili müdürlüklerince yapılacak tasdik işlemlerine ilişkin bildirim zorunluluğu MADDE 5 – (1) 213 sayılı Kanunun 149 uncu maddesi ile mükerrer 257 nci maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan hükümlerin Bakanlığımıza verdiği yetkiye istinaden, ticaret sicili müdürlüklerine, bu Tebliğin 4 üncü maddesi uyarınca tasdik etmek zorunda oldukları defterlerin tasdik işlemlerine ilişkin bilgileri, aşağıda yer verilen usul ve esaslar çerçevesinde, elektronik ortamda Bakanlığımıza gönderme zorunluluğu getirilmiştir. (2) Ticaret sicili müdürlükleri söz konusu tasdik işlemlerine ilişkin olarak; a) Defter tasdik ettiren mükellefin; 1) Unvanı, 2) Vergi kimlik numarası, b) Tasdik edilen defterin; 1) Türü, 2) Kullanılacağı hesap dönemi, c) Tasdik işlemine ait; 1) Tasdik numarası, 2) Tasdik tarihi, ç) Tasdik işlemini yapan görevliye ait; 1) Ad soyad, 2) Unvan, 3) Ticaret sicili müdürlüğü, bilgilerini, en geç tasdik işleminin yapıldığı ayı takip eden ikinci ayın sonuna kadar göndereceklerdir. (2) Elektronik ortamda bilgi gönderme zorunluluğu getirilen ticaret sicili müdürlüklerinin, 213 sayılı Kanunun 226 ncı maddesinde yer alan hükme göre ayrıca bildirim yapmalarına gerek bulunmamaktadır. Cezaî müeyyide MADDE 6 – (1) Ticaret sicili müdürlükleri tarafından tasdik edilen defterlere ilişkin bilgilerin Bakanlığımıza gönderilmesine dair bu Tebliğde belirtilen bildirim yükümlülüğüne riayet edilmemesi halinde 213 sayılı Kanunda yer alan cezalar tatbik edilir. Yürürlük MADDE 7 – (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 8 – (1) Bu Tebliğ hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.

Evren Özmen
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
[email protected]
www.kooperatiflerkanunu.com

Kooperatiflerde Genel Kurul Gündeminde Huzur Hakları İle İlgili Ayrıca Gündem Maddesi Konulması Gerekmekte Midir?

Bilindiği üzere kooperatif ana sözleşmesinin genel kurul görev ve yetkileri başlıklı 23. Maddesinin 3 .fıkrasına göre Yönetim ve denetim kurulu üyelerine verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve yolluk miktarı ile bütçeyi görüşerek karara bağlamak, devir ve terk edilemeyen yetkilerden sayılmıştır.

Bu nedenle huzur hakkının genel kurul tarafından belirlenmesi gerekmektedir.

Huzur haklarının belirlenmesi için ayrıca gündem maddesi yapılıp, yapılmayacağı ile ilgili olarak ise , kooperatifler kanunun da hüküm bulunmayan hallerde Türk ticaret kanunu hükümlerine başvurulması nedeni ile bakılacak mevzuat Anonim şirketlerin genel kurul toplantıları yönetmeliğidir. Yönetmeliğin Gündem başlıklı 13.maddesinin f bendinde Yönetim kurulu üyelerinin ücretleri ile huzur hakkı, ikramiye ve prim gibi hakların belirlenmesi için ayrıca gündem maddesi konulur denilmektedir.

Uygulamada bir çok kooperatif gündemine bu hususu dikkate almadığı bilinmektedir. Burada bulunan risk gündemin bütçe maddesinde aleyhte oy kullanan kişilerin bir ay içinde genel kurul iptal davası açması durumunda yaşanacaktır.

Hata: İletişim formu bulunamadı.

Bilanço ve gelir gider tablosu tüm ayrıntıları ile açıklanıp irdelenmişse, genel kurulca verilen ibra kararı, gerçek anlamda borçtan kurtarma ve aklama niteliğini taşır. İbra, sadece genel kurulun bilgisine sunulan işlemleri içerir. Açıklanmamış, belgeye dayandırılmamış ve vasat yetenekli bir ortağın anlayamayacağı konularda ibra yok sayılır.

Yönetim kurulunun ibra edilmemesine ilişkin genel kurul kararı tek başına henüz uygulanabilir bir karar değildir. Zira, böyle bir karara dayanılarak ortaklık adına sorumluluk davası açılabilmesi mümkün değildir. Bunun için, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 98. maddesi yollaması ile kooperatiflerde de uygulanması gereken TTK’nın 341. maddesi hükmüne göre, genel kurulun dava açılmasına özel olarak karar vermesi gerekir. Sadece bu karar, sorumluluk davasının dayanağı durumundadır.

Hata: İletişim formu bulunamadı.

1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 53. maddesi uyarınca, genel kurulda alınan kararların, yasaya, anasözleşmeye ve iyiniyet kurallarına aykırı olduğu iddiasıyla, toplantıda bulunan ortaklar ret oyu kullanıp, alınan kararlara muhalif kalarak, keyfiyeti tutanağa geçirdikten sonra kararın iptali için toplantıyı kovalıyan günden başlamak üzere bir ay içinde dava açabilir.

Hata: İletişim formu bulunamadı.

KARAR NİSAPLARI: Genel kurulun toplanabilmesi ve gündemdeki konuların görüşebilmesi için, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/4’nün şahsen veya temsilen toplantıda hazır bulunması şarttır. İlk ve takip eden toplantılarda aynı nisap aranır. Kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/4’ü (Örneğin ortak sayısı 53 ise en az (53/4=) 13,25 yani 14 ortak) toplantı süresince toplantı yerinde hazır bulunmalıdır. İlke olarak Genel kurul kararları, ortakların en az 1/4’nün hazır olması şartıyla oylama sırasındaki mevcudun yarıdan fazlasının oyu ile alınır. Ancak ana sözleşmede bazı kararlar için özel karar nisabı belirlenmiştir. Özel nisap gerektiren kararlar: -Divan heyeti ve yönetim ve denetim kurullarının seçiminde karar nisabı aranmaz, en çok oy alanlar seçilmiş sayılır. -Kooperatifin dağılması, diğer bir kooperatifle birleşmesi, Ana sözleşmede değişiklik yapılması ile ilgili kararlar, ortaklar cetvelinde imzası bulunanların 2/3 çoğunluğu ile verilir.

Gündemde olmayan hususlar görüşülemez.

Ancak, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’nun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde, a) Hesap tetkik komisyonun seçilmesi, b) Bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, c) Çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması, d) Genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması, e) Kanun, Ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, f) Yönetim Kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, Genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme alınır.

Hata: İletişim formu bulunamadı.

KOOPERATİFLERDE DİVAN HEYETİNİN SEÇİMİ VE GÜNDEM:

Divan heyeti toplantıya katılan asil ortaklar veya üst birlik temsilcileri arasından seçilir.(Üst birlik temsilcilerinin temsilci olduklarının yazılı olarak belgelendirilmesi gerekir). Divan heyeti bir başkan ve yeterli sayıda kâtip ve üyeden oluşturulur. Divan heyetinin seçiminde karar nisabı aranmaz. En çok oy alanlar seçilmiş sayılır.

(GÜNDEM MADDELERİNİN GÖRÜŞÜLMESİNE GEÇİLMEDEN ÖNCE ORTAKLARIN EN AZ ONDA BİRİNİN TALEBİ ÜZERİNE GÜNDEME EKLENMESİ İSTENİLEN HUSUSLARA İLİŞKİN ÖNERGE ÖRNEĞİ)

 

DİVAN BAŞKANLIĞINA

 

Kooperatifler Kanununun 46 ncü maddesine uygun olarak gündemin …. nolu maddesinden sonra görüşmek üzere aşağıda belirtilen hususların gündeme ilavesini aşağıda ad ve soyadları ile imzaları bulunan ortaklar olarak arz ve talep ederiz.

 

1- …… hususlarını incelemek üzere Hesap Tetkik Komisyonunun kurulması ve komisyon üyelerinin seçimi,

2- …… Bilançonun incelenmesi ile yönetim ve denetim kurullarının ibrasının geriye bırakılması,

3- …… Çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması,

4- ….. Genel kurulun …………. hususlarını görüşmek üzere ……/…../….. tarihinde yeniden toplantıya çağrılması,

5- …… Kanun, anasözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu düşünülen yönetim kurulu kararlarının iptali,

6- …….. Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi.

 

 

 

Ortağın/Temsilcinin Adı, Soyadı                                            İmzası

1- …………………………………………                                            ………..

2- …………………………………………                                           ………..

3- …………………………………………                                            ………..

……..

……..

 

 

 

 

 

 

 

Bu önerge ancak divanın teşekkülünden sonra ancak gündem maddelerinin görüşülmesinden önce verilebilir. Ayrıca, bu sırada gündeme ilave edilebilecek hususlar Kooperatifler Kanununun 46. maddesinde sıralanmıştır. Söz konusu başlıkların haricinde toplantı sırasında gündeme madde ilavesi mümkün değildir. Ayrıca bu hususta diğer şekil şartlarını görmek için ve diğer ayrıntılar için Kooperatifler Kanununun 46 ile anasözleşmelerin ilgili maddelerine bakılması önerilir.

1 BAKANLIK TEMSİLCİSİNİN GENEL KURUL TOPLANTISI BAŞLAMADAN ÖNCEKİ GÖREVLERİ

1- Toplantı çağrısının Kooperatifler Kanunu ve Ana sözleşme hükümlerine uygun bulunup bulunmadığını kontrol etmek; a) Olağan ve olağanüstü toplantılara çağrı; taahhütlü mektupla, ayrıca gerektiğinde gazete ile gazete olmayan yerlerde mahalli örf ve âdete göre ilan yolu ile yapılır. Çağrının sadece yazılı olarak imza karşılığında yapılması da mümkündür. b) Çağrının, toplantı gününden en az 30 gün önce en çok iki ay içinde yapılması, toplantı gün ve saati ile yerinin ve gündem maddelerinin bildirilmesi zorunludur. c) 30 günlük sürenin hesabında duyuru ve toplantı günleri hesaba katılmaz. d) Çağrı süresinin eksik olması toplantının ertelenmesini gerektirmez, ancak ortaklara bilgi verilmesi ve eksikliğin tutanağa geçirilmesi gerekir e) İlansız toplantılarda ( bütün ortakların hazır bulunduğu) söz konusu süreler aranmaz. 2-Toplantıya katılmaya hak kazanmış olan ortakları gösteren listenin (hazirun cetvelinin), ortaklar veya ortak temsilcileri tarafından imzalanıp imzalanmadığını ve toplantı nisabının olup olmadığını kontrol etmek; a) Hazirun cetvelini (ortaklar listesi) hazırlama sorumluluğu yönetim kuruluna ait olup, yönetim kurulunca kayıtlarımıza uygundur şerhiyle imzalanıp onaylanması gerekir. b) Konut yapı kooperatiflerinde genel kurulun toplanabilmesi ve gündemdeki konuların görüşülebilmesi için, kooperatife kayıtlı ortakların en az ¼ ünün toplantıda hazır bulunması (Örneğin 60 ortaklı bir kooperatifte 15 kişinin bulunması) şarttır. c) Tasfiye halindeki kooperatiflerin genel kurul toplantılarda toplantı nisabı aranmaz. (Ancak gündemde gayrimenkul alım ve satımı varsa ¼ nisap aranır) d) İlansız olarak yapılan toplantılarda tüm ortakların asaleten ve vekâleten toplantıda bulunması şarttır. e) En az toplantı nisabının (yeter sayısı) toplantı süresince korunması gerekir. 3-Vekâleten oy kullanacakların Ana sözleşmede yer alan kişilerden olup olmadıklarını kontrol etmek, a) Konut yapı kooperatifleri Ana sözleşmesinin 24’ncü maddesine göre her ortak yalnız bir oya sahip olup yazı ile izin vermek suretiyle diğer bir ortağı temsilci tayin edebilir. 2 b) Eş ve birinci derece akrabalar için, (ortağın: çocuğu, anne ve babası, eşinin anne ve babası için) ortaklık şartı aranmaz. Ortak olmadığı sürece kardeşler vekâleten toplantıya katılamaz. c) Vekâletin yapılacak toplantı için düzenlenmiş olması gerekir. Genel vekâletler geçerli değildir. (Avukatlara ve diğer kişilere verilmiş genel vekâletler) d) Faks ile gönderilen veya fotokopi ile çoğaltılan vekâletler geçersizdir. e) Vekâletler kontrol edildikten sonra üstüne görüldü yazılıp paraflanmalıdır. (Vekâletlerin kontrolü sırasında vekâlet kullanan kişi ortak ise ortak numarası yakını ise yakınlık derecesinin yazılması) 4-Ortaklar listesini asaleten veya temsilen imzalayan ortakların kimliklerini belirten ortaklık senedi veya cüzdanının imza sırasında ibraz edilip edilmediğini kontrol etmek. Hazirunlar imzalanırken Bakanlık temsilcisi ilke olarak bizzat kimlik denetimi yapmamalı ancak şikâyet olursa kimlik denetimi yapmalıdır. GENEL KURUL TOPLANTISINDAKİ GÖREVLERİ 1- TOPLANTININ AÇILMASI: Toplantı nisabının mevcut olduğu tespit edildikten sonra, genel kurul toplantısı çağrıyı yapan organ tarafından açılır. Kanun ve ana sözleşmeye göre çağrıyı yapan organ esas olarak yönetim kuruludur. Ancak gerekli hallerde denetim kurulu, kooperatifin ortağı bulunduğu üst birlik, tasfiye memurları ve mahkemece yetkili kılınmış kişiler genel kurulu toplantıya çağırma yetkisine sahiptirler. 2- DİVAN HEYETİNİN SEÇİMİ VE GÜNDEM: Divan heyeti toplantıya katılan asil ortaklar veya üst birlik temsilcileri arasından seçilir.(Üst birlik temsilcilerinin temsilci olduklarının yazılı olarak belgelendirilmesi gerekir). Divan heyeti bir başkan ve yeterli sayıda kâtip ve üyeden oluşturulur. Divan heyetinin seçiminde karar nisabı aranmaz. En çok oy alanlar seçilmiş sayılır. Gündemde olmayan hususlar görüşülemez. Ancak, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/10’nun gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yazılı teklifte bulunmaları halinde, a) Hesap tetkik komisyonun seçilmesi, b) Bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması, c) Çıkan veya çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması, d) Genel kurulun yeni bir toplantıya çağrılması, e) Kanun, Ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptali, f) Yönetim Kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi ile ilgili hususlar, Genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü ile gündeme alınır. 3 Dörtten az olmamak üzere ortakların en az 1/10’u tarafından genel kurul toplantı tarihinden en az 20 gün önce müştereken ve noter tebligatı ile bildirilecek hususların gündeme konulması zorunludur. 3- KARAR NİSAPLARI: Genel kurulun toplanabilmesi ve gündemdeki konuların görüşebilmesi için, kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/4’nün şahsen veya temsilen toplantıda hazır bulunması şarttır. İlk ve takip eden toplantılarda aynı nisap aranır. Kooperatife kayıtlı ortakların en az 1/4’ü (Örneğin ortak sayısı 53 ise en az (53/4=) 13,25 yani 14 ortak) toplantı süresince toplantı yerinde hazır bulunmalıdır. İlke olarak Genel kurul kararları, ortakların en az 1/4’nün hazır olması şartıyla oylama sırasındaki mevcudun yarıdan fazlasının oyu ile alınır. Ancak ana sözleşmede bazı kararlar için özel karar nisabı belirlenmiştir. Özel nisap gerektiren kararlar: -Divan heyeti ve yönetim ve denetim kurullarının seçiminde karar nisabı aranmaz, en çok oy alanlar seçilmiş sayılır. -Kooperatifin dağılması, diğer bir kooperatifle birleşmesi, Ana sözleşmede değişiklik yapılması ile ilgili kararlar, ortaklar cetvelinde imzası bulunanların 2/3 çoğunluğu ile verilir.

 

TOPLANTI TUTANAĞININ YAZILMASI SIRASINDAKİ GÖREVLER

Toplantı tutanağı divan heyeti tarafından yazılır. Divan başkanı ve kâtip üyeler toplantıyı yönetebilecek ve tutanağı yazacak bilgi ve yeteneğe sahip değilse bakanlık temsilcisi yardımcı olmalı ancak bizzat yazmamalıdır. Toplantı tutanağı mahallinde hazırlanmalı toplantının yapıldığı yer ve zamanda imzalanmaması durumunda bakanlık temsilcisi tutanağa imza atmamalı bu konuda tutanağa şerh düşerek tutanağı imzalamalıdır. Görüşmeler sırasında söz alan ortakların görüşleri, İtirazı olan veya şerh düşmek isteyen ortakların kimler olduğu açık bir şekilde tutanağa yazılmalıdır.

OYLAMALARA İLİŞKİN KARARLARIN YAZILMASI:

 

Yönetim ve denetim kurulu raporları ile bilanço ve Gelir –Gider tablolarının okunması sonrasında yapılan oylamalarda, kullanılan kabul ve ret oylarının sayısı tutanağa açık açık yazılmalıdır. Oylama sırasında ret oyu varsa kullanılan oy sayısı ayrı ayrı belirtilerek toplantıya katılan ortakların yarısından fazla oy sayısına ulaşan karar için oy çokluğu ile kabul veya reddedildi ibaresi ile tutanağa yazılır. Oylamalar sırasında ret oy kullanılmadığı durumlarda kararlar oy birliği ile kabul edildi şeklinde yazılır. Yönetim ve denetim kurullarının ibra oylamalarına ilişkin kararlar oy birliği/oy çokluğu ile İbra edildi veya oy birliği/oy çokluğu ibra edilmedi şeklinde tutanağa yazılır. Olağan genel kurul 4 toplantılarında gündem sırasının Faaliyet raporları ile bilanço ve gelir gider tablolarının okunması, görüşülmesi ve karara bağlanması, yönetim ve denetim kurullarının ibrası şeklinde olması gerekmesine rağmen, uygulamada söz konusu sıralamaya uyulmadığı görülmektedir. Ana sözleşmenin 36/2 maddesinde Denetim Kurulu raporu okunmadan bilanço ile hesapları kabulüne ilişkin kararlar geçerli olmayacağı hükme bağlanmış olup, toplantı sırasında bu konuda dikkatli olunması gerekir.

 

GENEL KURULUN DEVİR VE TERK EDEMEYECEĞİ YETKİLER

Genel Kurul aşağıda belirtilen görev ve yetkileri devredemez: 1-Bilanço, bilanço hesaplarının dökümü, gelir-gider farkı hesapları ile yönetim kurulu ve denetçiler tarafından verilen raporları inceleyerek kabul veya reddetmek. 2-Yönetim Kurulu üyeleri ile denetim kurulu üyelerini seçmek, ibra etmek veya sorumluluklarına karar vermek, gerektiğinde bunları azletmek. 3-Yönetim ve denetim kurulu üyelerine verilecek aylık ücret, huzur hakkı ve yolluk miktarı ile bütçeyi görüşerek karara bağlamak 4-Yönetim Kurulu tarafından verilen ortaklıktan çıkarma kararlarına yapılan itirazları inceleyip karara bağlamak, 5-Kanun, Ana sözleşme ve iyi niyet esasları ile genel kurul kararlarına aykırı olduğu ileri sürülen yönetim kurulu kararlarının iptal edilip edilmeyeceği konusunda karar vermek, 6-Ortaklardan tahsil edilecek taksit miktar ve ödeme şartlan ile gecikme halinde uygulanacak esasları tespit etmek. 7-Üst kuruluşa girme kararı vermek ve bu kuruluşta görevlendirilecek temsilcileri seçmek, 8-Anasözleşmede yapılması öngörülen değişiklikler hakkında karar vermek, 9-Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usul ile alınacak gayrimenkulün niteliğini, yerini ve azami fiyatını, satılacak gayrimenkulün asgari fiyatını belirlemek. 10-İmalat ve inşaat işlerinin yaptırılma yöntemini kararlaştırmak, “Proje alt yapı ve inşaat işlerinin yaptırılmasında; ihale veya emanet usulünden hangisinin uygulanacağı, ihale usulünün kabulü halinde bunun kapalı teklif usulü, açık teklif usulü, pazarlık usulü veya yarışma usulü suretiyle yürütüleceği, ihale komisyonunun nasıl teşkil edeceği, emanet usulünün tercih edilmesi halinde ise emanet komisyonunun kimlerden oluşturulacağı hususları genel kurul kararında belirtilir”. (Ana sözleşme md.60/2) 11-Kooperatifin ortak sayısı ile yapılacak konut sayısını tespit etmek, 12-Kooperatifin dağılması hakkında karar vermek, tasfiye kurulunu seçmek. 13-Kanun ve Ana sözleşme ile genel kurula tanınmış olan diğer konular hakkında karar vermek, Genel kurul, yukarıdaki görev ve yetkilerini devir ve terk edemeyeceği gibi, kooperatifin amaçları ile ilgili her türlü işler hakkında da karar verebilir.

Genel Kurul Toplantısı Sırasında Gündem Değişikliği

            Kural olarak toplantı çağrısı, ilan yapılıp bütün üyelere tebliğ yapıldıktan sonra gündem değişikliği yapılamaz .Ancak bu kurala bazı istisnalar tanınmıştır. 1163 sayılı Kanunun 46 ıncı maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca;

            1-Hesap Tetkik Komisyonun  seçilmesi,

            2-Bilanço incelemesinin ve ibranın geriye bırakılması,

            3-Çıkan ve çıkarılan ortaklar hakkında karar alınması

            4-Genel kurulun  yeni bir toplantıya çağrılması

            5-Yönetim kurulu kararlarının kanuna,anasözleşmeye ve iyiniyet kurallarına aykırılığı nedeniyle iptali,

            6-Yönetim kurulu üyeleri ile denetçilerin azli ve yerlerine yenilerinin seçilmesi konularında gündem değişikliği yapılabilir. Sayılan durumlar tahdidi olup yorum yoluyla genişletilemez. Değinilen konularda gündem değişikliği yapılması için kooperatife kayıtlı ortakların enaz onda birinin yazılı teklifte bulunması gerekir. Teklif ancak gündem maddelerinin görüşülmesine geçilmeden önce yapılmalıdır. Teklifi gündeme almak için ayrıca bir oylama  yapılması gerekir. Yapılan oylamada genel kurula katılanların yarıdan bir fazlasının kabulü şarttır. Sadece kabul edenlerin sayısının fazla olması yeterli olmayıp onların sayısının genel kurula katılanların sayısından fazla olması gibi  özel bir çoğunluk aranmaktadır.

Kooperatifin amacı, doğal, tarihi arkeolojik ve kültürel turizm değerleri ile diğer turizm potansiyelinin geliŞmesine yardımcı olmak ve ortaklarının turizm ile ilgili ihtiyaçlarını karŞılamaktır.

Bu amaçla kooperatif;

• Turistik tesisler yapmak için gerekli arsa ve arazileri alır ve kiralar, turistik tesisler ile yardımcı kollarını kurar, bunları iŞletir veya iŞlettirir.
• TaŞınır ve taŞınmaz mal alır, yaptırır, restore eder, satar, kiralar, kiraya verir, ipotek eder, ferağ ve teferruğda bulunur ve benzeri tasarruflarda
• Yurt içinde ve yurt dıŞında Şubeler açar, acentelik
• Turistik ürünlerin imali, değerlendirilmesi ve pazarlanması için çalıŞır.
• Kara, deniz, hava ulaŞım araçları ile turistik amaçlı seyahatler düzenler, deniz ulaŞım araçları ile tekne ve yatların yapımı ve iŞletmeciliğinde
• Faaliyetleri kapsamında sağlıklı, temiz ve dengeli bir çevrenin sağlaması ve çevre kirliliğinin önlenmesi için çevrenin korunması çalıŞmalarına katılır, yetkili makamlarla ve ulusal ve uluslararası çevre kuruluŞlarıyla iŞbirliği yapar, ortak projeler üretir ve bu projeleri yürütür.
• Kredi ihtiyacının karŞılanması amacıyla ilgili finansman kuruluŞlarına baŞvuruda bulunur, borçlanır, açılan kredinin zamanında ve amacına uygun kullanılmasını sağlayıcı tedbirleri alır.
• Diğer kooperatiflerle iŞbirliği yapar.
• Amacına uygun faaliyeti bulunan Şirketlere ortak
• Turizm GeliŞtirme Kooperatifleri üst kuruluŞlarına
• Ortakların sigorta ihtiyaçlarına aracı
• Faaliyetleri kapsamında verilen hizmetin etkinliğinin artırılmasına yönelik araŞtırmalar yapar, bu konuda danıŞmanlık hizmeti alır, ortaklarını eğitir ve bu amaçla gerekli personel istihdam
• Gerektiğinde konusu ile ilgili eğitim, yayın, araŞtırma ve benzeri faaliyetlerde
• Amacı doğrultusunda fonlar oluŞturabilir.

KOOPERATİFLERDE SİTE YÖNETİM PLANI-ÖRNEK MADDE

634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun değişik geçici 3üncü maddesi gereğince, yeni Toplu Yapı Yönetim  Kurulu oluşuncaya kadar, …………Sitesi, Toplu Yapı Yönetim Planı çerçevesinde, Geçici Toplu Yapı Yönetim Kurulu tarafından yönetilir.Sitenin geçici yönetim kurulu üyeliklerini yeni yönetim kurulu seçilinciye kadar aynı zamanda toplu yapı kat maliklerinden olan ……. Konut Yapı Kooperatifin mevcut yönetim kurulu üyeleri üstlenir.

Hata: İletişim formu bulunamadı.

Kooperatifler, işçiler veya o hizmeti kullanan halkın sahip olduğu şirketlerdir. Üyelerinin sahip olduğu bu şirketler özel bir amaca yönelik kurulur: ekonomik veya toplumsal bir ihtiyacın tatmini, piyasaların yeterince temin edemediği kaliteli bir mal veya hizmetin uygun fiyatlarla sağlanması veya ihtiyaç duyulan bir üretimle meşgul olan bir ekonomik yapının yaratılması veya daha adil dağıtımın gerçekleştirilmesi. Kooperatifler çok küçük ölçekten büyük şirketlere uzanan bir yelpazede ortak mülkiyete dayalı ve demokratik bir kontrole tabi girişimlerdir. Bir kooperatif işletmesi kendi işini kendi yapma, kendi sorumluluğunu taşıma, demokrasi, eşitlik, hakkaniyet, dayanışma yanında hesap verilebilirlik ve şeffaflık gibi değerler üzerine kurulur. Demokratik bir şekilde Uluslararası Kooperatif Birliği tarafından belirlenen açık üyelik, her üyenin yatırım miktarına bakılmaksızın eşit oy hakkı (“bir kişi bir oy”), sürekli eğitim ve yerelin taleplerine duyarlılık ilkeleri çerçevesinde yönetilmelidir. Kooperatifler üye-sahipler arasındaki ilişkiler ve kooperatifin amacına göre üç temel sınıfa ayrılabilirler: tüketici, üretici veya çalışanların sahip olduğu formlar (veya üçünün farklı kombinasyonları).

Temel amaçlar
Kooperatif dayanışma cumhuriyetinin temel amaçları; herkes için sürdürülebilir ekonomik refah yaratmak; yoksulluğu, milyarderleri, ekonomik eşitsizliği, ırkçılığı, cinsiyetçiliği ve ayrımcılığı ortadan kaldırmak; ekonomik faaliyetler, sermaye ve kolektif refah üzerindeki yerel demokratik kontrolü artırmak. Amaç aşağıdaki ilkelere dayalı kooperatif dayanışma ekonomisini kurmaktır:
• ekonomik demokrasi;
• insani, toplumsal ve ekonomik değerler;
• adil, sömürüye dayanmayan ilişkiler;
• demokratik katılım;
• çeşitlilik;
• hakkaniyet;
• ekolojik sürdürülebilirlik;
• çalışma onuru;
• görünmez üretkenliğin görünür hale getirilmesi (özellikle çocuk yetiştirme, yaşlıların bakımı ve ev düzeni);
• sermaye üzerinde demokratik kontrol;
• varlıkların mülkiyetinin, refah birikiminin, varlıkların ve refahın dağılımının kolektif hale getirilmesi.

Eğitim Kooperatifleri vergi avantajları nelerdir ?Mali Müşavir Evren ÖZMEN

Bilindiği üzere Okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve orta öğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar, ilgili Bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığının belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde beş vergilendirme dönemi gelir vergisinden istisna edilmiştir. İstisna, okulların faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden itibaren 5 vergilendirme dönemi için geçerlidir.

 

5 Yıldan sonra bu istisnadan faydalanmak mümkün olamamaktadır.

Ancak Gümrük ve Ticaret bakanlığı tarafından tip ana sözleşmesi yayımlanan eğitim kooperatifleri ile vergisel avantajların devam ettirilmesi mümkün hale gelmektedir.

Kooperatifler ile ortakların arasındaki ilişki ana sözleşme kapsamında yapıldığı takdirde ticari bir ilişki olmayıp, kurumlar vergisinin konusuna girmemektedir.

1163 Sayılı kooperatifler kanununa göre tüzel kişilerin de kooperatif ortağı olarak kurucu olabilmeleri imkanı da göz önüne alındığında şirketin türünün kooperatife çevrilmesi veya yeni bir kooperatif kurularak ilerlenmesi de mümkün gözükmektedir.

Kooperatif ana sözleşmesinde yapılacak ufak değişiklikler ve kooperatif kurulduktan sonra yapılacak ilk genel kurulda gerekli kararlar alındığı takdirde okul ücretlerindeki yüksek artışa bir çözüm sunulması mümkün olacaktır.

Bu konudaki kapsamlı raporumuz için bize ulaşabilirsiniz.

 

Mali Müşavir Evren ÖZMEN

Saygılarımızla