TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ YASAMA DÖNEMİ YASAMA YILI 26 3 SIRA SAYISI: 518 Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
3 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) İÇİNDEKİLER Sayfa 1/912 Esas Numaralı Tasarının – TBMM Başkanlığına Sunuş Yazısı ……………………………………………………………………………..4 – Genel Gerekçesi ………………………………………………………………………………………………………..4 – Madde Gerekçeleri …………………………………………………………………………………………………….6 Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu ……………………………………………………………..10 Muhalefet Şerhleri…………………………………………………………………………………………….19 Tasarı Metni ………………………………………………………………………………………………………..45 Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin……………………………….45 ‒ 4 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) T.C. Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 30/1/2018 Sayı: 31853594-101-1508-31 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulu’nca 22/1/2018 tarihinde kararlaştırılan “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir. Gereğini arz ederim. Binali Yıldırım Başbakan HAVALE EDİLDİĞİ KOMİSYON (1/912) ESAS Plan ve Bütçe Komisyonu GENEL GEREKÇE Türkiye’de yatırım ortamını iyileştirme çalışmaları, 2001 yılından bu yana Yatırım Ortamını İyileştirme Koordinasyon Kurulu (YOİKK) bünyesinde yürütülmektedir. 4/1/2016 tarihli ve 2016/1 sayılı Bakanlar Kurulu Prensip Kararı ile yenilenen YOİKK’nin başkanlığı, yatırımların izlenmesi ve koordinasyonuyla görevli Başbakan Yardımcısı tarafından yürütülmektedir. Yatırım ortamının iyileştirilmesi amacıyla YOİKK’nin yapısında yatırımlarla ilgili görev ve sorumluluğu bulunan Adalet, Bilim, Sanayi ve Teknoloji, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Çevre ve Şehircilik, Ekonomi, Enerji ve Tabii Kaynaklar, Gümrük ve Ticaret, Kalkınma ve Maliye Bakanlarının yanı sıra İçişleri ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanları gibi ilgili diğer Bakanlar ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) başkanları yer almaktadır. YOİKK’te kamu ve özel sektör arasında bugüne kadar sağlanan ortak çalışma kültürü sayesinde pek çok yasal ve idari düzenleme gerçekleştirilmiş ve çalışmalar yıllık eylem planları aracılığıyla yürütülmüştür. 2017-2018 döneminde YOİKK gündemine alınan eylemler, uluslararası kuruluşların ülkemize yönelik değerlendirmeleri de gözönüne alınarak oluşturulmuş, süre, maliyet ve prosedür sayısı anlamında yatırımcıların karşılaştığı idari ve bürokratik süreçlerin iyileştirilmesi amaçlanmıştır. ‒ 5 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Bu kapsamda iş ve yatırım ortamının öncelikli sorunlarına odaklanılarak, yatırımcılarının karşılaştığı sorunların hızla çözülmesi, yatırım ortamına ilişkin bürokratik süreçlerin rasyonel hale getirilerek zaman ve maliyet anlamında iyileştirme sağlanması, uluslararası kuruluşların hazırladıkları yatırım ortamına ilişkin raporlarda ülke sıralamamızın iyileştirilmesi, böylece ulusal ve uluslararası yatırımların artırılması amacıyla yürütülmekte olan çalışmalar çerçevesinde; – Şirket kuruluşu işlemlerindeki maliyet ve sürenin azaltılması, – Belediyeler tarafından sağlanan yapı izin süreçlerinin iyileştirilmesi, – Dış ticaret işlemlerine ilişkin çeşitli maliyetlerin düşürülmesi, – Tapu kaydı işlemlerinin hızlandırılması, – Telekomünikasyon altyapı izinleri gibi altyapı izin süreçlerinin kolaylaştırılması, – Ticari faaliyet işlemlerinin kolaylaştırılması, – KOBİ’lerin finansmana erişiminin kolaylaştırılması, doğrultusunda bu Tasarıyla çeşitli kanunlarda değişikliklerin yapılması öngörülmektedir. Anonim ve limited şirketler tarafından fiziki ortamda tutulacak defterlerin kuruluştaki açılış onaylarının yalnızca ticaret sicili müdürlüklerince yerine getirilmesi sağlanmakta, böylelikle başka bir işleme gerek kalmamaktadır. Şirketlerde, organ temsilcisi, bağımsız temsilci ve kurumsal temsilciye ilişkin uygulamada yaşanan problemlerin önüne geçilmesi amacıyla 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 428 inci, 430 uncu ve 431 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmaktadır. Şirket kuruluş işlemlerindeki sürecin kısaltılması amacıyla, şirket kuruluş aşamasında sigortalı çalıştırılması durumunda oluşturulacak şirket kaydının Sosyal Güvenlik Kurumuna gidilmeksizin elektronik olarak oluşturulması öngörülmektedir. Yapı izin süreçlerinin kısaltılması amacıyla YOİKK 2017-2018 dönemi çalışmaları kapsamında azaltılan ruhsat üzerindeki imza sayısı bire indirilmekte olup yapı denetimine ilişkin mevcut sistemde uygulanmakta olan risk bazlı denetim hususuna 4708 sayılı Kanunda yer verilmektedir. Yapı izin süreçleriyle ilgili, yapı ruhsatının verilmesi aşamasında gerekli olan işyeri kaydının Sosyal Güvenlik Kurumuna gidilmeksizin elektronik ortamda oluşturulması öngörülmektedir. Dış ticaret işlemlerinde geçici depolama maliyetlerinin azaltılması ve dış ticaret erbabının rekabet gücünün yükseltilmesi amacıyla, gümrük işlemleri çerçevesinde alınan tahmil, tahliye, ardiye, saha içi taşıma ücretleri ve benzeri masraflar için azami sınır uygulamasına geçilmesi öngörülmektedir. Tapu kaydı işlemlerinin hızlandırılması amacıyla, borçlu ve kefiller ile alacaklı arasında düzenlenen kredi veya borç sözleşmelerinin, ilgililerin tapu müdürlüklerinde bizzat talepte bulunma zorunluluğu olmaksızın tapuya tescilinin sağlanması ve iskân izni alındıktan sonra herhangi bir farklı işleme ihtiyaç kalmaksızın tapu sicilinde ilgili taşınmazın cins değişikliğinin elektronik ortamda gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. Öte yandan, tapu müdürlüklerince tescili yapılan işlemlerin yargı mercileri ile yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından doğrudan elektronik ortamda paylaşılması öngörülmektedir. Telekomünikasyon altyapı izinleri gibi altyapı izin süreçlerinin kolaylaştırılması amacıyla; altyapı kazı işlemlerinde başvuru talepleriyle ilgili sürecin tanımlanması, belge karşılığında alınacak harç oranı ve hesaplama yöntemi, izinsiz kazı yapanlara uygulanacak idari para cezaları ile ilgili hükümler de dahil olmak üzere birçok hususta yatırım süreçlerini kolaylaştıracak düzenlemeler yapılmaktadır. ‒ 6 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Özellikle kırsal bölgelerde, mera vasfında olan yerlere de baz istasyonu ve diğer elektronik haberleşme altyapı ve sistemleri kurulması ve etkin bir şekilde kullanılabilmesi için 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamındaki yerlerin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından tahsis amacının değiştirilebilmesi öngörülmektedir. KOBİ’lerin finansmana daha kolay erişebilmesi amacıyla 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununda değişiklik yapılmak suretiyle, KOBİ’lerin sahip oldukları her türlü taşınır varlığın rehnine imkân sağlanması öngörülmektedir. Öte yandan, rehnedilen taşınır varlık kapsamına herhangi bir işleme gerek kalmaksızın faiz, sigorta gibi hukuki getiriler ile taşınır varlığın doğal ürünü veya ikamesi olan yeni taşınır varlığın sicile otomatik olarak kaydolması hususunun açık şekilde düzenlenmesi amaçlanmaktadır. MADDE GEREKÇELERİ MADDE 1- Madde ile, borçlu ve kefiller ile alacaklı arasında düzenlenen kredi veya borç sözleşmelerinin, tapu müdürlüklerince resmi senet düzenlenmeksizin ve ilgililerinin tapu müdürlüklerinde bizzat talepte bulunma zorunluluğu olmaksızın tapuya tescilinin sağlanması amaçlanmaktadır. MADDE 2- 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 223 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, 6102 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişikliğe paralel olarak anonim ve limited şirketler tarafından fiziki ortamda tutulacak defterlerin kuruluşta açılış onaylarının ticaret sicili müdürlüklerince yerine getirilmesi zorunlu hale getirilmektedir. MADDE 3- 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 10 uncu maddesi gereğince kat mülkiyeti veya kat irtifakı tesisi işlemleri tapu müdürlüklerinde resmi senet düzenlenerek veya mahkeme kararına istinaden yapılmaktadır. Madde ile, noterliklerde düzenlenen ve tapu siciline tescil kabiliyeti bulunan noterlik sözleşmelerinin de ilgili kurumlar tarafından tapu müdürlüğüne gönderilmesi durumunda gerekli tescil işlemlerinin yapılmasının önü açılmış olacaktır. Tapu sicilinde gerek tapu müdürlüğünde ve gerekse noterliklerde aynı hususları içeren mükerrer sözleşmelerin yapılmasının önüne geçilecektir. Madde ile ayrıca yapı kullanma izin belgesine bağlanan binaların cins değişikliğine ilişkin tescil bildirimi ve eki belgelerin, bu belgeleri düzenlemeye yetkili idareler tarafından kadastro müdürlüklerine gönderilmesi ve gerekli teknik işlemlerin de tapu ve kadastro idareleri tarafından tamamlanması amaçlanmaktadır. MADDE 4- 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 12 nci maddesi gereğince kat mülkiyeti tesis edilmesi için ana gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşları tarafından imzalanan, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylanan mimari projenin diğer belgelerle birlikte tapu müdürlüklerine elden ibraz edilmesi gerekmektedir. Ancak 634 sayılı Kanunda malikler tarafından imzalanan mimari projenin onaylanarak tapu müdürlüğüne gönderilmesi düzenlenmişken uygulamada malik imzalarının tapu müdürlüğü tarafından alındığı görülmektedir. Madde ile, müellifi mimar tarafından hazırlanan proje yetkili idarelerce maliklerin imzaları tamamlanıp Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen standartlarda taranarak güvenli elektronik ortamda tapu müdürlüklerine gönderilecektir. ‒ 7 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) MADDE 5- 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 14 üncü maddesi gereğince kat mülkiyeti tesis edilmesi için ana gayrimenkulün maliki veya bütün paydaşları tarafından imzalanan, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca onaylanan mimarî projenin diğer belgelerle birlikte tapu müdürlüklerine elden ibraz edilmesi gerekmektedir. Ancak 634 sayılı Kanunda malikler tarafından imzalanan mimari projenin onaylanarak tapu müdürlüğüne gönderilmesi düzenlenmişken uygulamada malik imzalarının tapu müdürlüğü tarafından alındığı görülmektedir. Madde ile, müellifi mimar tarafından hazırlanan proje yetkili idarelerce maliklerin imzaları tamamlanıp Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen standartlarda taranarak güvenli elektronik ortamda tapu müdürlüklerine gönderilecektir. MADDE 6- Madde ile, altyapı kazı işlemlerinde belediyeden kazı izin belgesi alınması, başvuru taleplerinin ne kadar sürede sonuçlandırılacağı, belge karşılığında alınacak harç oranı ve hesaplanması ve izinsiz kazı yapanlara uygulanacak idari para cezası ile ilgili hükümler düzenlenmektedir. MADDE 7- Kırsal alanda yaşayan vatandaşlarımızın haberleşme ihtiyaçlarının karşılanması, kamu güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi açısından güvenlik güçlerinin taleplerinin zamanında karşılanabilmesi için tüm telekomünikasyon altyapılarının hızlı bir şekilde kurulabilmesi ve etkin bir şekilde kullanılabilmesi önem arz etmektedir. Bu sebeple, elektronik haberleşme altyapısı oluşturulurken, özellikle kırsal bölgelerde, mera vasfında olan yerlere de baz istasyonu ve diğer elektronik haberleşme altyapıları ve sistemi kurulmasına ihtiyaç duyulabilmektedir. 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinde tahsis amacı değiştirilmedikçe mera, yaylak ve kışlaktan anılan Kanunda gösterilenden başka şekilde yararlanılamayacağı düzenlenmiş ve söz konusu taşınmazların tahsis amacının değiştirilebileceği durumlar tahdidi olarak sayılmıştır. Madde ile, elektronik haberleşme altyapıları için ihtiyaç duyulan alanların tahsis amacının değiştirilmesi amaçlanmaktadır. MADDE 8- Madde ile, geçici depolama maliyetlerinin azaltılması ve dış ticaret erbabının rekabet gücünün yükseltilmesi amaçlanmaktadır. MADDE 9- Madde ile, 4458 sayılı Kanunun 218 inci maddesine geçici depolama maliyetlerinin azaltılması amacıyla eklenen üçüncü fıkranın uygulanmasının sağlanmasına yönelik olarak 241 inci maddeye usulsüzlük cezası eklenmektedir. MADDE 10- Madde ile, bürokrasinin azaltılması ve yapı ruhsatı işlemlerinin basitleştirilmesinin sağlanması amacıyla yapı denetim kuruluşlarının görevleri arasında yer alan yapı ruhsatının imzalanması yükümlülüğü kaldırılmaktadır. MADDE 11- Madde ile, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanuna risk bazlı denetime ilişkin hüküm eklenmektedir. MADDE 12- İçişleri Bakanlığınca belediyelerin iş ve işlemlerini kolaylaştıracak Elektronik Belge Yönetim Sistemi (EBYS) ve yerel yönetim modüllerinin hizmete sunulması ile ilgili çalışmalar başlatılmıştır. Böylelikle EBYS ile tüm belediyelerin merkezle ve kendi aralarında elektronik ortamda yazışabilmelerinin yanı sıra kullanılan yerel yönetim modülleri ile yapacakları işlemler sistem üzerinden gerçekleşecektir. Öte yandan, e-Belediye bilgi sisteminin hayata geçmesi ile vatandaşlarımızın belediye hizmetlerinden elektronik veya mobil imza ile yararlanmasına olanak sağlayacak altyapı ‒ 8 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) oluşturularak kesintisiz yerel hizmet sunumu sağlanacak, bankalar ile anlık veri transferi sağlanarak vatandaşlarımızın vergi ve fatura gibi ödemelerini bu sistem üzerinden yapabilmesi mümkün olacaktır. Dolayısıyla bu sistem, vatandaş odaklı bir yerel yönetim yapısının oluşturulmasına ve vatandaşlarımızın belediye hizmetlerinden daha hızlı, kolay, etkin, kaliteli bir şekilde yararlanmasına ve bu hizmetlerdeki bürokratik işlemlerin azaltılmasına da hizmet edecektir. Bu kapsamda, 5393 sayılı Kanuna ek madde eklenerek e-Belediye bilgi sisteminin tanımlanması, kapsamı, çalışma prensibi ve e-Belediye bilgi sistemini kullanacak belediyelerin yükümlülükleri düzenlenmektedir. MADDE 13- Madde ile, 5393 sayılı Kanuna geçici madde eklenerek e-Belediye bilgi sistemine ilişkin geçiş hükümleri düzenlenmektedir. MADDE 14- Madde ile, şirket kuruluş aşamasında ticaret sicil memurlukları tarafından şirket kuruluş dilekçesi bildirim formunun Sosyal Güvenlik Kurumuna gönderilmesi ve böylece işyerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna başvuru yapılmadan Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tescil edilmesinin sağlanması amaçlanmaktadır. Madde ile ayrıca, bildirimlerden hangilerinin işyerinin bildirilmesi yerine geçeceğinin Sosyal Güvenlik Kurumca belirlenmesi ve belirlenenlerle ilgili ayrıca işyeri bildirgesi düzenlenmemesi öngörülmektedir. MADDE 15- Madde ile, Sosyal Güvenlik Kurumuna verilen belgelerin gerçek ve tüzel kişilere verilmesi halinde, Sosyal Güvenlik Kurumu iş ve işlemlerinin bu belgelere göre yapılarak bürokratik süreçlerin azaltılması amaçlanmaktadır. MADDE 16- Madde ile; yargı mercileri ile yetkili kurum ve kuruluşlarca talep edilen şerh ve beyan tesisi (haciz, satış şerhi ve sair), terkini ve tadilinin elektronik ortamda yapılmasının sağlanması hedeflenmektedir. MADDE 17- Madde ile, her tacirin kullanacağı ticaret unvanını ve bunun altına atacağı imzayı ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda yazılı beyanda bulunmak suretiyle vermesi öngörülmektedir. Tacir tüzel kişi ise unvanla birlikte onun adına imzaya yetkili kimselerin imzaları sicil müdürlüğüne verilecektir. MADDE 18- Madde ile, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında değişiklik yapılarak anonim ve limited şirketler tarafından fiziki ortamda tutulacak defterlerin kuruluşta açılış onaylarının ticaret sicili müdürlüklerince yerine getirilmesi öngörülmektedir. MADDE 19- 6102 sayılı Kanunun 428 inci maddesinde şirketlerde, organ temsilcisi, bağımsız temsilci ve kurumsal temsilciye ilişkin esaslar düzenlenmektedir. Madde gerekçesinde hükmün hedefinin “… özellikle halka açık anonim şirketlerde pay sahiplerinin tek seçenekle ve bir oldu bitti ile karşı karşıya kalmalarına engel olmak ve pay sahipleri demokrasisinin kurulmasını sağlamak …” olarak belirtildiği dikkate alındığında, anılan maddede düzenlenen temsil kurumlarının payları borsada işlem gören ve çok sayıda ortağı bulunan halka açık anonim ortaklıklarda, ortağın haklarının korunması bakımından önem taşıdığı anlaşılmaktadır. Ancak maddede herhangi bir ayrım yapılmadığından tüm anonim ortaklıklar maddede belirtilen zorunlulukları yerine getirmek durumundadırlar. Maddenin uygulanması özellikle az sayıda pay sahibi olan şirketlerde sorun yaratmaktadır. Bu şirketler bakımından böyle bir ihtiyaç bulunmadığı gibi uygulama mali külfet doğurmakta ve genel kurul toplantılarının gecikmesi ihtimalini ortaya çıkarmaktadır. Diğer yandan hükmün asıl fayda sağlayacağı halka açık anonim ortaklıklar ‒ 9 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) bakımından 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanununun 30 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının son cümlesi “6102 sayılı Kanunun 428 inci maddesi bu Kanun kapsamında uygulanmaz.” denilerek halka açık anonim ortaklıklar bakımından istisna tanınmaktadır. Bu itibarla, halka açık anonim ortaklıklarda uygulanması imkânı bulunmayan hükümler, uygulamada yaşanabilecek sorunların önüne geçilebilmesi amacıyla yürürlükten kaldırılmaktadır. MADDE 20- Madde ile, ayırt edici özelliği bulunmayan taşınır varlıklar için genel tanımlama yolu ile rehin kurulması imkânı tanınmaktadır. MADDE 21- Madde ile, sadece 6750 sayılı Kanunda belirtilen taşınırların değil KOBİ’lerin sahip olduğu her türlü taşınır ve hakkın rehne konu olabilmesi amaçlanmaktadır. MADDE 22- Madde ile, rehnedilen taşınır varlık kapsamına herhangi bir işleme gerek kalmaksızın faiz, sigorta gibi hukuki getiriler ile taşınır varlığın doğal ürünü veya ikamesi olan yeni taşınır varlığın girdiğinin açık hale getirilmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca iyiniyetli üçüncü kişilerin iradelerinin korunması hususunda düzenleme yapılmaktadır. MADDE 23- Madde ile, 6750 sayılı Kanun kapsamındaki borçların süresinde ifa edilmemesi halinde alacaklının başvurabileceği yollara ilişkin düzenleme yapılmaktadır. MADDE 24- Madde ile, 6750 sayılı Kanunda öngörülen rehin sistemi daha çok taşınmaz rehnine benzediğinden anılan Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun taşınmaz rehnine ilişkin hükümlerinin uygulanmasına ilişkin düzenleme yapılmaktadır. MADDE 25- Madde ile, 6750 sayılı Kanunun 7 nci maddesinde düzenlenen birleşme ve karışmaya ilişkin hükümler yürürlükten kaldırıldığından anılan Kanunun 11 inci maddesinde bu doğrultuda düzenleme yapılmaktadır. MADDE 26- Yürürlük maddesidir. MADDE 27- Yürütme maddesidir. ‒ 10 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu 8/2/2018 Esas No: 1/912 Karar No: 31 TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA 1/912 esas numaralı “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 1/2/2018 ve 6/2/2018 tarihlerinde yaptığı 35 inci ve 36 ncı birleşimlerinde görüşülmüş ve kabul edilmiştir. Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere saygıyla arz olunur. ‒ 11 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) 1. GİRİŞ 1/912 esas numaralı “Yatırım Ortamının İyileştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” 30/1/2018 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuş ve Başkanlıkça aynı tarihte esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilmiştir. Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 1/2/2018 ve 6/2/2018 tarihlerinde yaptığı 35 inci ve 36 ncı birleşimlerinde; Hükümeti temsilen Başbakan Yardımcısı Prof. Dr. Recep AKDAĞ ile Başbakanlık, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Ekonomi Bakanlığı, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Gelir İdaresi Başkanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü, Sermaye Piyasası Kurulu, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Türkiye Belediyeler Birliği, Türkiye İhracatçılar Meclisi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği, Uluslararası Yatırımcılar Derneği, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Mobil Telekomünikasyon Operatörleri Derneği ve Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği temsilcilerinin katılımıyla görüşülmüştür. 2. 1/912 ESAS NUMARALI KANUN TASARISINDA ÖNGÖRÜLEN DÜZENLEMELER Tasarının genel gerekçesinde; iş ve yatırım ortamının öncelikli sorunlarına odaklanılarak, yatırımcıların karşılaştığı sorunların hızla çözülmesi, yatırım ortamına ilişkin bürokratik süreçlerin azaltılarak rasyonel hale getirilmesi, böylece zaman ve maliyet anlamında iyileştirme sağlanması, uluslararası kuruluşların hazırladıkları yatırım ortamına ilişkin raporlarda ülke sıralamamızın iyileştirilmesi, böylece ulusal ve uluslararası yatırımların artırılmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır. Bu amaçlara ulaşılmasına binaen yürütülmekte olan çalışmalar çerçevesinde; – Şirket kuruluşu işlemlerindeki maliyet ve sürenin azaltılması, – Belediyeler tarafından sağlanan yapı izin süreçlerinin iyileştirilmesi, – Dış ticaret işlemlerine ilişkin çeşitli maliyetlerin düşürülmesi, – Tapu kaydı işlemlerinin hızlandırılması, -Telekomünikasyon altyapı izinleri gibi altyapı izin süreçlerinin kolaylaştırılması, – Ticari faaliyet işlemlerinin kolaylaştırılması, doğrultusunda çeşitli kanunlarda değişiklik yapılmasının öngörüldüğü ifade edilmektedir. Kanun Tasarısının metni ve gerekçesi incelendiğinde, Tasarıda; – Anonim ve limited şirketler tarafından fiziki ortamda tutulacak defterlerin kuruluştaki açılış onaylarının yalnızca ticaret sicili müdürlüklerince yerine getirilmesine, bu süreçte var olan noter onayının kaldırılarak sürecin hızlandırılmasına, – Anonim şirketlerde, organ temsilcisi, bağımsız temsilci ve kurumsal temsilci belirlenmesine ilişkin hükümlerin uygulamada küçük ölçekli anonim şirketlere ek külfet getirmesi nedeniyle bu zorunluluğun kaldırılmasına, – Şirket kuruluş işlemlerindeki sürecin kısaltılması amacıyla, kuruluş aşamasındaki sigortalı çalıştırılmasına ilişkin şirket kaydının bildirilmesi uygulamasından vazgeçilmesine, ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılan bildirimlerin elektronik olarak oluşturulmasına, ‒ 12 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) – Yapı denetimine ilişkin mevcut sistemde uygulanmakta olan risk bazlı denetim hususuna 4708 sayılı Kanunda açıkça yer verilmesine, – Dış ticaret işlemlerinde geçici depolama maliyetlerinin azaltılması ve dış ticaret erbabının rekabet gücünün yükseltilmesi amacıyla, gümrük işlemleri çerçevesinde alınan tahmil, tahliye, ardiye, saha içi taşıma ücretleri ve benzeri masraflar için Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından azami sınır uygulamasına geçilmesine, – Tapu kayıt işlemlerinin hızlandırılması ve tapu müdürlüklerindeki yoğunluğun azaltılması amacıyla, borçlu ve kefiller ile kurumsal alacaklılar arasında düzenlenecek kredi veya borç sözleşmelerinin, ilgililerin tapu müdürlüklerinde bizzat talepte bulunma zorunluluğu olmaksızın tapuya tescilinin sağlanmasına, – Noterliklerde düzenlenen ve tapu siciline tescil kabiliyeti bulunan noterlik sözleşmelerinin de ilgili kurumlar tarafından tapu müdürlüğüne gönderilmesi durumunda kat mülkiyeti ve irtifakına ilişkin tescil işlemlerinin yapılabilmesine, – Özellikle kırsal bölgelerde vatandaşların iletişim alanında yaşadığı sorunların giderilmesini teminen mera vasfında olan yerlere de baz istasyonu ve diğer elektronik haberleşme altyapı ve sistemleri kurulması ve etkin bir şekilde kullanılabilmesi için 4342 sayılı Mera Kanunu kapsamındaki yerlerin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı tarafından tahsis amacının değiştirilebilmesine, – Telekomünikasyon altyapı izinleri gibi altyapı izin süreçlerinin kolaylaştırılmasına, altyapı kazı işlemlerinde başvuru talepleriyle ilgili sürecin tanımlanmasına, belge karşılığında alınacak harç oranına ve izinsiz kazı yapanlara uygulanacak idari para cezalarına, – e-Belediye bilgi sisteminin kapsamına, çalışma prensibine ve e-Belediye bilgi sistemini kullanacak belediyelerin yükümlülüklerine, – İşletmelerin sahip oldukları her türlü taşınır varlığın rehnine imkân sağlanmasına, rehnedilen taşınır varlık kapsamına herhangi bir işleme gerek kalmaksızın faiz, sigorta gibi hukuki getirilerin eklenebilmesine, yönelik düzenlemelerin yer aldığı görülmektedir. 3. KOMİSYONUMUZDA TASARININ GENELİ ÜZERİNDE YAPILAN GÖRÜŞMELER Kanun Tasarısının geneli üzerinde yapılan görüşmelerde milletvekilleri tarafından; – Ülkeler arasında en fazla yatırımcıyı çekme açısından Dünya Bankasının hakemlik rolünü üstlendiği küresel düzeyde bir rekabetin yaşandığı, Dünya Bankasının iş kurma kolaylığı, inşaat izinleri, enerjiye erişim, tapu kayıt sistemi, kredi temini, azınlık hissedarların korunması, vergi ödeme kolaylıkları, sınır ötesi ticaret, sözleşmelerin uygulanabilirliği kriterleri çerçevesinde ülkeleri iş yapma kolaylığı açısından değerlendirmeye tabi tuttuğu, – Dünya Bankasının iş yapma kolaylığına ilişkin olarak her yıl düzenli istatistik yayınladığı, bu istatistiğin ülkeler açısından prestij ifade ettiği, ancak söz konusu istatistiğin dayandığı kriterler iyi olsa da ülkeye gelen yatırımlara etkisinin sınırlı olacağı, yatırım yapılacak ülkede evrensel hukukun geçerliliğine bakılarak yatırım kararlarının verildiği, bu kapsamda yatırım yapılacak ülkede tarafsız ve bağımsız bir yargının mevcudiyeti, diskriminasyon uygulamalarının olmaması, ekonomi ile ilgili yasaların uygulanabilirliği ve değişmezliğinin yatırım kararlarını etkilediği, bu çerçevede ülkemizde iş yapma kolaylığını artırmaya yönelik olarak hazırlanan Tasarının yatırım ortamını iyileştirme açısından tek başına etkili olamayacağı, ‒ 13 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) – Ülkemizde özel sektörün ve yabancıların daha fazla yatırım yapmamasının şirket kuruluşu işlemlerindeki maliyet ve sürelerinin uzunluğundan, belediyeler tarafından sağlanan yapı izin süreçlerinin fazla zaman almasından, dış ticaret işlemlerine ilişkin çeşitli maliyetlerin yüksekliğinden, tapu kaydı işlemlerinin çok uzun sürmesinden, telekomünikasyon altyapı izinleri gibi altyapı izin süreçlerinin zorluğundan belli ölçüde kaynaklansa da yatırımların artırılması için hukuk sisteminin işleyişindeki aksaklıkların öncelikle giderilmesi gerektiği, bu nedenle yapılması öngörülen düzenlemelerin yatırımları arzulanan düzeyde artıramayacağı, – Yapısal tedbirler alınarak ülkemizin evrensel hukuk standartlarına ulaşmasının sağlanabileceği, Hukukun Üstünlüğü Endeksinde 2014 yılında 59, 2015 yılında 80 ve 2016 yılında 99’uncu sırada bulunan ülkemizin 2017 yılında iki sıra daha gerileyerek 113 ülke arasından 101’inci sıraya gerilediği, bu durumun ülkemize gelen yatırımları olumsuz etkileyeceği, yapısal düzenlemelerin yanı sıra hukuki düzenlemelerin de yapılması gerektiği, – Milli gelir hesaplama yönteminin değiştirilerek tasarruf oranlarının olduğundan daha yüksek gösterilmesinin fiili anlamda yatırımları artırmaya herhangi bir katkısının olmayacağı, bu nedenle tasarrufları artırmaya yönelik tedbirlerin ciddiyetle ve ivedilikle alınmasının elzem olduğu, – Ülkemizin ekonomik olarak büyümeye devam ettiği, ancak bu büyümenin borçlanmaya, inşaata ve ithalata dayalı bir büyüme olduğu, bu şekildeki bir büyüme modelinin yatırımcıya fayda sağlamayacağının anlaşılması gerektiği, – Yatırım teşvik sisteminin sürekli değiştirilmesinin yatırımcıların teşvikleri takip edebilmesi açısından sorunlara neden olduğu, ancak mevcut sistemin ithalatı ve ithalata olan bağımlığı azaltma noktasında başarılı olmadığı, şeklindeki görüş, eleştiri ve önerilerin ardından Hükümet adına yapılan açıklamalarda; – Yatırım ortamının iyileşmesi açısından teşvik mekanizmalarının, iş yapma kolaylığının, hukuki süreçlerin işler durumda olmasının ve piyasalardaki güven unsurunun son derece önemli olduğu, bu çerçevede yatırımlarla ilgili görev ve sorumluluğu bulunan Bakanlar ile TOBB, TİM, TÜSİAD, YASED, MÜSİAD ve DEİK gibi kurumlardan oluşan Yatırım Ortamını İyileştirme Yüksek Kurulunun (YOİK) her yıl özel sektör temsilcileriyle değerlendirmeler yaptığı, yapılan değerlendirmeler neticesinde alınması gereken tedbirlere ilişkin düzenlemelerin hayata geçirildiği, – Ülkemizde şirket kurmanın çok sayıda yasal prosedüre tabi olduğu, Tasarı ile şirket kurma aşamasındaki tüm işlemlerin ticaret sicil müdürlüğünde yapılabilir hale getirildiği, bu çerçevede yapılması öngörülen düzenlemelerin iş ortamını kolaylaştırmak açısından yapısal bir dönüşümü ifade ettiği, – Şirket kuruluş işlemlerindeki maliyet ve süreleri azaltacak tedbirlerin yanı sıra belediyeler tarafından sağlanan yapı izin süreçlerinin iyileştirilmesiyle ilgili hükümlerin de Tasarıda yer aldığı, belediyelerin tapu sicil müdürlüklerine gönderdikleri belge, proje ve benzeri evrakların elektronik ortamda değerlendirilebilmesine yönelik düzenlemelerin öngörüldüğü, diğer taraftan Tasarıyla tapu kayıt işlemlerin hızlandırılmasının amaçlandığı, tüm bu düzenlemelerle zaman kaybına yol açan çok sayıda işlemin kolaylaştırılarak iş yapma ortamının iyileştirilmesinin sağlanacağı, – Mevcut teknolojik imkânlar kullanılarak vatandaş veya yatırımcının mümkün mertebe en az sayıda işleme tabi olmasının birtakım suiistimalleri önleme açısından daha faydalı olacağı, bu çerçevede yapılması öngörülen düzenlemelerin Hükümetin e-devlet projesinin belli parçalarının tamamlanması anlamına da geldiği, ‒ 14 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) – Özellikle kırsal bölgelerde ve geniş mera alanları olan yerlerde baz istasyonu ve diğer elektronik haberleşme altyapısı bulunmaması nedeniyle vatandaşların gündelik hayatta ve özellikle acil durumlarda sorun yaşadığı, Tasarı ile ihtiyaç duyulması halinde meralarda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının gözetiminde baz istasyonu yapılmasının önünün açıldığı, ifade edilmiştir. 4. KOMİSYONUN MADDELER HAKKINDA KARARI Tasarının geneli üzerindeki görüşmelerin ardından Tasarının maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir. Tasarı metni aşağıdaki değişiklikler yapılmak suretiyle kabul edilmiştir. Madde 1 Tasarının çerçeve 1 inci maddesi; aynen kabul edilmiştir. Madde 2 Tasarının çerçeve 2 nci maddesi; kooperatiflerin de kuruluş aşamasında yaptırmak zorunda oldukları defter tasdiklerinin ticaret sicil müdürlüklerince yapılabilmesini teminen değiştirilmesi suretiyle çerçeve 2 nci madde olarak kabul edilmiştir. Yeni Madde Kooperatiflerin kuruluş, pay devri, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev’i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemlerinin 492 sayılı Harçlar Kanununda yazılı harçlardan istisna tutulmasını öngören bir düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 3 üncü madde olarak eklenmiştir. Madde 3 Tasarının çerçeve 3 üncü maddesi; cins değişikliği işlemlerinde yapı kullanma izin belgesi düzenlenen yapılara ilişkin teknik kontrollerin lisanslı harita kadastro mühendislik bürolarının bulunmadığı yerlerde kadastro müdürlüğü tarafından yapılmasını teminen değiştirilmesi suretiyle çerçeve 4 üncü madde olarak kabul edilmiştir. Madde 4 Tasarının çerçeve 4 üncü maddesi; çerçeve 5 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 5 Tasarının çerçeve 5 inci maddesi; çerçeve 6 ncı madde olarak aynen kabul edilmiştir. Yeni Madde Kooperatif anasözleşmesinin ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda imzalanmasını ve ilgili bakanlığa faaliyet konuları itibarıyla kooperatifleri sınıflandırma, çalışma bölgeleri oluşturma, kooperatif kuruluşu için asgari ortak sayısından az olmamak üzere ortak sayısı ve kooperatif kurulmasına yönelik diğer şartlar ile usul ve esasları belirleme yetkisi verilmesini öngören bir düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 7 nci madde olarak eklenmiştir. Yeni Madde Kooperatifi temsile yetkili kılınan kimselerin isimlerinin, imzalarının ve bu yetkiye dayanan kararların kooperatif yönetim kurulu tarafından ticaret siciline verilmeden önce aranan noter tasdiki şartının kaldırılmasını öngören düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 8 inci madde olarak eklenmiştir. ‒ 15 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Yeni Madde Kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin muhasebe usulleri ve mecburî olarak tutacakları defterler hakkında 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin uygulanmasını öngören düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 9 uncu madde olarak eklenmiştir. Madde 6 Tasarının çerçeve 6 maddesi; belediye sınırları ve mücavir alanlar içindeki umumi hizmet alanlarında yapılacak kazı işlemlerine ilişkin süreçler ile altyapı kazı izni harcına ilişkin hususların ayrıntılı olarak düzenlenmesini teminen değiştirilmesi suretiyle çerçeve 10 uncu madde olarak eklenmiştir. Madde 7 Tasarının çerçeve 7 nci maddesi; çerçeve 11 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 8 Tasarının çerçeve 8 inci maddesi; Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının görev alanına giren hususların madde kapsamında azami bedel belirlenmesi öngörülen iş ve işlemlerden hariç tutulmasını teminen değiştirilmesi suretiyle, çerçeve 12 nci madde olarak kabul edilmiştir. Madde 9 Tasarının çerçeve 9 uncu maddesi; madde ile öngörülen usulsüzlük cezasının maktu olarak belirlenmesini teminen değiştirilmesi suretiyle, çerçeve 13 üncü madde olarak kabul edilmiştir. Madde 10 Tasarının çerçeve 10 uncu maddesi; çerçeve 14 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 11 Tasarının çerçeve 11 inci maddesi; Komisyondaki tartışmalar doğrultusunda anlatıma açıklık kazandırılması amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle, çerçeve 15 inci madde olarak kabul edilmiştir. Madde 12 Tasarının çerçeve 12 nci maddesi; çerçeve 16 ncı madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 13 Tasarının çerçeve 13 üncü maddesi; belediyelerin e-belediye bilgi sistemine İçişleri Bakanlığı tarafından sistemin kurulduğuna dair bildirimin yapılmasından itibaren bir yıl içinde geçmelerini ve bu sürenin İçişleri Bakanı tarafından bir katına kadar uzatılabilmesini teminen değiştirilmesi suretiyle, çerçeve 17 nci madde olarak kabul edilmiştir. Madde 14 Tasarının çerçeve 14 üncü maddesi; çerçeve 18 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 15 Tasarının çerçeve 15 inci maddesi; Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi gereken belgelerin gerçek ve tüzel kişilerin yanında tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara da verilebilmesini teminen değiştirilmesi suretiyle, çerçeve 19 uncu madde olarak kabul edilmiştir. Madde 16 Tasarının çerçeve 16 ncı maddesi; çerçeve 20 nci madde olarak aynen kabul edilmiştir. ‒ 16 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Madde 17 Tasarının çerçeve 17 nci maddesi; şirket kuruluş işlemlerinde verilecek imza beyanının herhangi bir ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin huzurunda yazılı beyanda bulunmak suretiyle verilmesini teminen değiştirilmesi suretiyle, çerçeve 21 inci madde olarak kabul edilmiştir. Madde 18 Tasarının çerçeve 18 inci maddesi; çerçeve 22 nci madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 19 Tasarının çerçeve 19 uncu maddesi; çerçeve 23 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir. Yeni Madde Limited şirket kurucularının sözleşmedeki imzalarının noterce onaylanması uygulamasının kaldırılmasını ve şirket sözleşmesinin ticaret sicil müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin huzurunda imzalamasını öngören düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 24 üncü madde olarak eklenmiştir. Yeni Madde Yeni çerçeve 24 üncü madde ile yapılan değişikliğe uyum sağlanmasını ve nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az yüzde yirmi beşinin tescilden önce ödenmesi şartının limited şirketler bakımından uygulanmamasını öngören düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 25 inci madde olarak eklenmiştir. Yeni Madde Yeni çerçeve 24 üncü madde ile yapılan değişikliğe uyum sağlanmasını öngören düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 26 ncı madde olarak eklenmiştir. Madde 20 Tasarının çerçeve 20 nci maddesi; kanun yapım tekniğine uygunluğun sağlanması amacıyla redaksiyona tabi tutulmak suretiyle, çerçeve 27 nci madde olarak kabul edilmiştir. Madde 21 Tasarının çerçeve 21 inci maddesi; çerçeve 28 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 22 Tasarının çerçeve 22 nci maddesi; bir üretim sürecinin, kullanıldığı taşınır varlıklarla birlikte rehin edilmesi halinde rehinin üretim sürecinde ve sonucunda gerçekleşecek olan alacak üzerinde aynı oranda ve sırada kendiliğinden tesis edilmiş sayılmasını teminen değiştirilmesi suretiyle çerçeve 29 uncu madde olarak kabul edilmiştir. Madde 23 Tasarının çerçeve 23 üncü maddesi; çerçeve 31 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir. Yeni Madde Rehin kaydının Sicilden terkini için belirlenmiş olan üç günlük sürenin on beş güne çıkarılmasını öngören düzenleme, Komisyon metnine yeni çerçeve 32 nci madde olarak eklenmiştir. Madde 24 Tasarının çerçeve 24 üncü maddesi; çerçeve 33 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir. Madde 25 Tasarının çerçeve 25 inci maddesi; çerçeve 30 uncu madde olarak aynen kabul edilmiştir. ‒ 17 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Madde 26 Tasarının yürürlüğe ilişkin 26 ncı maddesi; 5393 sayılı Kanuna eklenen geçici 10 uncu maddenin Kanunun yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra yürürlüğe girmesini ve şirket kuruluş aşamasındaki bildirimlere ilişkin hususları düzenleyen 2 nci, 24 üncü, 25 inci ve 26 ncı maddelerinin 15/3/2018 tarihinde yürürlüğe girmesini teminen değiştirilmesi suretiyle 34 üncü madde olarak kabul edilmiştir. Madde 27 Tasarının yürütmeye ilişkin 27 nci maddesi; 35 inci madde olarak kabul edilmiştir. Ayrıca; Tasarının metni kanun dili ve tekniği ile kanunların hazırlanmasında uyulan usul ve esaslar doğrultusunda gözden geçirilmiş, bu çerçevede metinde redaksiyon mahiyetinde değişiklikler yapılmış, madde numaraları yeni eklenen maddeler çerçevesinde teselsül ettirilmiştir. 5. ÖZEL SÖZCÜLER İçtüzüğün 45 inci maddesi uyarınca Tasarının Genel Kuruldaki görüşmelerinde Komisyonumuzu temsil etmek üzere; Balıkesir Milletvekili Kasım BOSTAN, Denizli Milletvekili Cahit ÖZKAN, Düzce Milletvekili Ayşe KEŞİR, Eskişehir Milletvekili Emine Nur GÜNAY, Gaziantep Milletvekili Abdullah Nejat KOÇER, İstanbul Milletvekili Şirin ÜNAL, Kars Milletvekili Yusuf Selahattin BEYRİBEY, Kocaeli Milletvekili Sami ÇAKIR, Ordu Milletvekili Ergün TAŞÇI, Şanlıurfa Milletvekili Mehmet Ali CEVHERİ, Trabzon Milletvekili Salih CORA ve Zonguldak Milletvekili Faruk ÇATUROĞLU, özel sözcüler olarak seçilmiştir. Başkan Başkanvekili Sözcü Süreyya Sadi Bilgiç Mehmet Şükrü Erdinç Abdullah Nejat Koçer Isparta Adana Gaziantep (Bu raporun özel sözcüsü) Kâtip Üye Üye Emine Nur Günay Bülent Kuşoğlu İbrahim Aydın Eskişehir Ankara Antalya (Bu raporun özel sözcüsü) (Muhalefet şerhi ektedir) Üye Üye Üye Mustafa Savaş Kasım Bostan Şahap Kavcıoğlu Aydın Balıkesir Bayburt (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Üye Üye Lale Karabıyık Emin Haluk Ayhan Cahit Özkan Bursa Denizli Denizli (Muhalefet şerhi var) (Muhalefet şerhi ektedir) (Bu raporun özel sözcüsü) ‒ 18 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Üye Üye Üye Ayşe Keşir Ejder Açıkkapı İbrahim Aydemir Düzce Elazığ Erzurum (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Üye Üye Cemal Öztürk Mehmet Bekaroğlu Garo Paylan Giresun İstanbul İstanbul (Muhalefet şerhi ektedir) (Muhalefet şerhi ektedir) Üye Üye Üye Hulusi Şentürk Şirin Ünal Hurşit Yıldırım İstanbul İstanbul İstanbul (Son toplantıya katılamadı) (Bu raporun özel sözcüsü, son toplantıya katılamadı) Üye Üye Üye Musa Çam Ertuğrul Kürkcü Zekeriya Temizel İzmir İzmir İzmir (Şerh ektedir) (Şerhim vardır, (Muhalefet şerhimiz vardır) son toplantıya katılamadı) Üye Üye Üye Yusuf Selahattin Beyribey Mikail Arslan Sami Çakır Kars Kırşehir Kocaeli (Bu raporun özel sözcüsü) (Bu raporun özel sözcüsü) Üye Üye Üye Halil Etyemez Mustafa Kalaycı Ebubekir Gizligider Konya Konya Nevşehir (Muhalefet şerhi ektedir) (Son toplantıya katılamadı) Üye Üye Üye Ergün Taşcı İbrahim Ayhan Mehmet Ali Cevheri Ordu Şanlıurfa Şanlıurfa (Bu raporun özel sözcüsü) (Muhalefet şerhi var, (Bu raporun özel sözcüsü) son toplantıya katılamadı) Üye Üye Üye Kadim Durmaz Salih Cora Bedia Özgökçe Ertan Tokat Trabzon Van (Muhalefet şerhi ektedir) (Bu raporun özel sözcüsü) (Muhalefet şerhi var, son toplantıya katılamadı) Üye Faruk Çaturoğlu Zonguldak (Bu raporun özel sözcüsü) ‒ 19 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 20 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 21 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 22 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 23 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 24 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 25 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 26 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 27 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 28 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 29 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 30 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 31 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 32 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 33 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Zekeriya Temizel Bülent Kuşoğlu Musa Çam İzmir Ankara İzmir Mehmet Bekaroğlu Lale Karabıyık Kadim Durmaz İstanbul Bursa Tokat ‒ 34 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 35 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 36 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 37 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 38 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 39 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 40 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Garo Paylan Bedia Özgökçe Ertan Ertuğrul Kürkcü İstanbul Van İzmir İbrahim Ayhan Şanlıurfa ‒ 41 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 42 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 43 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) ‒ 44 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) Mustafa Kalaycı Emin Haluk Ayhan Konya Denizli ‒ 45 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN YATIRIM ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN YATIRIM ORTAMININ İYİLEŞTİRİLMESİ AMACIYLA BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI MADDE 1- 22/12/1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanununun 26 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kamu kurum ve kuruluşları, kredi kuruluşları, bankalar, Esnaf ve Sanatkârlar Kredi ve Kefalet kooperatifleri ile Tarım Kredi Kooperatiflerince açılmış veya açılacak tüm borç ve kredilere karşılık teminat gösterilen taşınmazların ipotek işlemleri, tarafların istemi halinde, taraflarınca imzalanan kredi veya borç sözleşmesine istinaden tapu müdürlüklerinde takrir alınmadan tapuya tescil olunur.” MADDE 2- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 223 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “memuru veya noter” ibaresi “müdürlüğü” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 3- 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. “Kat mülkiyetinin tescili, tapu memurunca düzenlenen resmi senet uyarınca veya aşağıdaki fıkralara göre yapılabilir. Hak sahiplerine isabet eden bağımsız bölümlerin belirlenmiş olması şartıyla arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi, kat karşılığı temlik sözleşmesi ve bağımsız bölümlerin taksimine ilişkin noterlik MADDE 1- 22/12/1934 tarihli ve 2644 sayılı Tapu Kanununun 26 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kamu kurum ve kuruluşları, kredi kuruluşları, bankalar, esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet kooperatifleri ile tarım kredi kooperatiflerince açılmış veya açılacak tüm borç ve kredilere karşılık teminat gösterilen taşınmazların ipotek işlemleri, tarafların istemi halinde, taraflarınca imzalanan kredi veya borç sözleşmesine istinaden tapu müdürlüklerinde takrir alınmadan tapuya tescil olunur.” MADDE 2- 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 223 üncü maddesinin üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Defterler anonim ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluş aşamasında, şirket merkezinin bulunduğu yer ticaret sicili müdürlüğünce tasdik edilir.” MADDE 3- 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 123 üncü maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “ve limited şirketlerin” ibaresi “, limited şirket ve kooperatiflerin” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 4- 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye dördüncü fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir. “Kat mülkiyetinin tescili, tapu memurunca düzenlenen resmî senet uyarınca veya aşağıdaki fıkralara göre yapılabilir.” “Hak sahiplerine isabet eden bağımsız bölümlerin belirlenmiş olması şartıyla arsa maliki ile yüklenici arasında düzenlenen kat karşılığı inşaat sözleşmesi, kat karşılığı temlik sözleşmesi ve bağımsız bölümlerin taksimine ilişkin noterlik ‒ 46 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) sözleşmesine istinaden inşa edilecek olan binaya ilişkin cins değişikliği, kat irtifakı ve kat mülkiyeti tesisi işlemi, yüklenici tarafından talep edilmesi halinde ilgili idare tarafından yapılır. Tapuya tescil işlemlerinde elektronik ortamda düzenlenen ve ilgili idare tarafından onaylı mimari proje ile yönetim planı esas alınır. Mimari proje ile yönetim planında malik imzası aranmaz. Cins değişikliği işlemlerinde yapı kullanma izin belgesi düzenlenen yapılara ilişkin lisanslı harita kadastro mühendislik büroları veya kadastro müdürlüğü tarafından teknik kontrollerin yapılmasına müteakip, yapı kullanma izin belgesini düzenleyen kurum veya kuruluşa gönderilen cins değişikliğine ilişkin tescil bildirimi ve eki belgeler ilgili kurumca yapı kullanma izin belgesi ile birlikte ilgili tapu müdürlüğüne elektronik ortamda gönderilir. Gönderilen belgeler gereğince tapu müdürlüğü tarafından resen cins değişikliği yapılarak tapu siciline tescil sağlanır.” MADDE 4- 634 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “a) Anagayrimenkulde, yapı veya yapıların dış cepheler ve iç taksimatı bağımsız bölüm, eklenti, ortak yerlerinin ölçüleri ve bağımsız bölümlerin konum ve büyüklüklerine göre hesaplanan değerleriyle oranlı arsa payları, kat, daire, iş bürosu gibi nevi ile bunların birden başlayıp sırayla giden numarası ve bağımsız bölümlerin yapı inşaat alanı da açıkça gösterilmek suretiyle, proje müellifi mimar tarafından yapılan, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen mimarî proje ile yapı kullanma izin belgesi.” sözleşmesine istinaden inşa edilecek olan binaya ilişkin cins değişikliği, kat irtifakı ve kat mülkiyeti tesisi işlemi, yüklenici tarafından talep edilmesi halinde ilgili idare tarafından yapılır. Tapuya tescil işlemlerinde elektronik ortamda düzenlenen ve ilgili idare tarafından onaylı mimari proje ile yönetim planı esas alınır. Mimari proje ile yönetim planında malik imzası aranmaz. Cins değişikliği işlemlerinde yapı kullanma izin belgesi düzenlenen yapılara ilişkin lisanslı harita kadastro mühendislik büroları, bu büroların bulunmadığı yerlerde kadastro müdürlüğü tarafından teknik kontrollerin yapılmasını müteakip, yapı kullanma izin belgesini düzenleyen kurum veya kuruluşa gönderilen cins değişikliğine ilişkin tescil bildirimi ve eki belgeler ilgili kurumca yapı kullanma izin belgesi ile birlikte ilgili tapu müdürlüğüne elektronik ortamda gönderilir. Gönderilen belgeler gereğince tapu müdürlüğü tarafından resen cins değişikliği yapılarak tapu siciline tescil sağlanır.” MADDE 5- 634 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “a) Anagayrimenkulde, yapı veya yapıların dış cepheler ve iç taksimatı bağımsız bölüm, eklenti, ortak yerlerinin ölçüleri ve bağımsız bölümlerin konum ve büyüklüklerine göre hesaplanan değerleriyle oranlı arsa payları, kat, daire, iş bürosu gibi nevi ile bunların birden başlayıp sırayla giden numarası ve bağımsız bölümlerin yapı inşaat alanı da açıkça gösterilmek suretiyle, proje müellifi mimar tarafından yapılan, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen mimarî proje ile yapı kullanma izin belgesi.” ‒ 47 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 6- 634 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “12 nci maddenin (a) bendine uygun olarak düzenlenen” ibaresi “12 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olarak düzenlenen, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 7- 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Bir kooperatif en az 7 ortak tarafından imzalanacak anasözleşme ile kurulur. Anasözleşmenin ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personel huzurunda imzalanması gerekir. İlgili Bakanlık faaliyet konuları itibarıyla kooperatifleri sınıflandırmaya, çalışma bölgeleri oluşturmaya, kooperatif kuruluşu için asgari ortak sayısından az olmamak üzere ortak sayısı ve kooperatif kurulmasına yönelik diğer şartlar ile usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ilgili Bakanlık tarafından çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.” MADDE 8- 1163 sayılı Kanunun 61 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kooperatif yönetim kurulu, kooperatifi temsile yetkili kılınan kimselerin isimlerini ve imzalarını ticaret siciline bildirir ve bu yetkiye dayanak olan kararları ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personele tasdik ettirir.” MADDE 9- 1163 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kooperatiflerin, kooperatif birliklerinin, kooperatif merkez birliklerinin ve Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin muhasebe usulleri ve mecbur olarak tutacakları defterler hakkında 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri uygulanır. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.” MADDE 5- 634 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “12 nci maddenin (a) bendine uygun olarak düzenlenen” ibaresi “12 nci maddenin birinci fıkrasının (a) bendine uygun olarak düzenlenen, yetkili kamu kurum ve kuruluşlarınca anagayrimenkulün maliki veya bütün paydaşlarının imzaları alınarak onaylanan ve elektronik ortamda tapu müdürlüğüne gönderilen” şeklinde değiştirilmiştir. ‒ 48 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 10- 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 79 uncu maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklenmiştir. “Altyapı kazı izni harcı: MÜKERRER MADDE 79- Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde umumi hizmet alanlarında yapılacak kazı işlemleri için belediyece verilecek altyapı kazı izni, altyapı kazı izni harcına tabidir. Bu harcın mükellefi altyapı kazı izni talebinde bulunanlardır. Altyapı kazı izni harcının matrahı, öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan birim fiyatlar olmak üzere Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı veya bunların ilgili birimlerince yayımlanan birim fiyatlarının, bu idarelerde kazı alanı türü itibarıyla birim fiyatının olmaması halinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlarının, kazı alanıyla çarpılması sonucu bulunan ve alan tahrip tutarı olarak tanımlanan tutardır. Altyapı kazı izni harcı, alan tahrip tutarı üzerinden binde 2 oranında alınır. Bakanlar Kurulu belediye grupları itibarıyla bu oranı yarısına kadar indirmeye, on katına kadar artırmaya yetkilidir. Bu madde kapsamında verilecek altyapı kazı izinleri için ilgili belediyeden altyapı kazı izni belgesi alınır. Altyapı kazı izni başvuruları on beş gün içerisinde sonuçlandırılır. Altyapı kazı alanı ile kazı sırasında diğer altyapı tesislerine zarar verilmesi halinde bu tesisler kazıyı yapan tarafından eski haline getirilir. Altyapı kazı alanı, alan tahrip tutarının peşin yatırılması veya alan tahrip tutarı kadar teminat verilmesi halinde belediyece de kapatılabilir. İzinsiz altyapı kazısı yapanlara veya altyapı kazı alanını usulüne uygun kapatmayanlara belediye encümenince alan tahrip tutarının beş katına kadar idari para cezası verilir. İdari para cezası, ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. Bu yerlerin alan tahrip tutarı, varsa teminatı düşülerek ayrıca tahsil edilir.” MADDE 6- 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80 inci maddesine birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Belediye görev ve sorumluluğunda bulunan umumi hizmet alanlarında yapılacak altyapı kazı işlemlerinde ilgili belediyesinden kazı izin belgesi alınır. Kazı izin başvuruları onbeş gün içinde sonuçlandırılır. Kazı izin belgesi karşılığında, zemin tahrip bedelinin binde ikisini geçmemek üzere belediye meclisince belirlenecek oranda harç alınır. Zemin tahrip bedeli, kazı alanını önceki duruma getirmek için gereken dolgu, sıkıştırma ve kaplama imalatları esas alınarak, öncelikle Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yayımlanan birim fiyatlar olmak üzere varsa diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yayımlanan birim fiyatlar temel alınarak hesaplanır. Kazı sırasında diğer altyapı tesislerine zarar verilmesi halinde bu tesislerle ilgili kurumun uygun göreceği şekilde kazıyı yapan tarafından eski haline getirilir. Kazı alanı, zemin tahrip bedeli kadar teminat verilmesi halinde kazıyı yapan tarafından kapatılır. Ancak zemin tahrip bedelinin peşin yatırılması halinde belediye tarafından da kapatılabilir. Bu fıkra kapsamında izinsiz kazı yapanlara veya usulüne uygun kapatmayanlara zemin tahrip bedelinin beş katına kadar belediye encümenince idari para cezası verilir. Bu yerlerin zemin tahrip bedeli, varsa teminatı düşülerek ayrıca tahsil edilir.” ‒ 49 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 11- 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “j) 16/6/2005 tarihli ve 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca kurdurulacak veya 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş işletmeciler tarafından kurulacak veya kurdurulacak elektronik haberleşme altyapıları için ihtiyaç duyulan,” MADDE 12- 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 218 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “3. Türkiye ile diğer ülkeler arasında deniz ve havayolu ile yapılan eşya ve yolcu taşımalarında yararlanılan deniz ve havalimanlarını işleten kuruluşlar ile geçici depolama yeri işleticileri, gümrüklü sahalarda 26/9/2011 tarihli ve 655 sayılı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında bulunan gümrük iş ve işlemleri ile ilgili tahmil, tahliye, ardiye, saha içi taşıma ücretleri ve benzeri masrafların belirlenen azami bedellerine uymakla yükümlüdür.” MADDE 13- 4458 sayılı Kanunun 241 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “7. Bu Kanunun 218 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca Bakanlıkça belirlenen azami bedellere uyulmaması halinde her bir işlem için beş bin Türk lirası usulsüzlük cezası uygulanır.” MADDE 14- 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “b) Yapı denetimini üstlendiğine dair ilgili idareye taahhütname vermek, bu yapıya ilişkin bilgileri yapı ruhsatı düzenleme tarihinden itibaren yedi gün içinde Bakanlığa bildirmek.” MADDE 7- 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “j) 16/6/2005 tarihli ve 5369 sayılı Evrensel Hizmet Kanunu kapsamında Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca kurdurulacak veya 5/11/2008 tarihli ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş işletmeciler tarafından kurulacak veya kurdurulacak elektronik haberleşme altyapıları için ihtiyaç duyulan,” MADDE 8- 27/10/1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 218 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “3. Türkiye ile diğer ülkeler arasında deniz ve havayolu ile yapılan eşya ve yolcu taşımalarında yararlanılan deniz ve havalimanlarını işleten kuruluşlar ile geçici depolama yeri işleticileri, gümrüklü sahalarda bulunan ve herhangi bir gümrük işlemine tabi tutulacak eşya ile ilgili tahmil, tahliye, ardiye, saha içi taşıma ücretleri ve benzeri masrafların Bakanlıkça belirlenen azami bedellerine uymakla yükümlüdür.” MADDE 9- 4458 sayılı Kanunun 241 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “7. Bu Kanunun 218 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca Bakanlıkça belirlenen azami bedellere uyulmaması halinde her bir işlem için birinci fıkrada belirtilen miktarın elli katı usulsüzlük cezası uygulanır.” MADDE 10- 29/6/2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin dördüncü fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “b) Yapı denetimini üstlendiğine dair ilgili idareye taahhütname vermek, bu yapıya ilişkin bilgileri yapı ruhsatı düzenleme tarihinden itibaren yedi gün içinde Bakanlığa bildirmek.” ‒ 50 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 15- 4708 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasına mevcut birinci cümlesinden önce gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Yapı denetim kuruluşları öncelikle risk bazlı denetim yapar.” MADDE 16- 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 3- Belediyeler, mevzuatla kendilerine verilen görev ve hizmetlerin yürütülmesi ve vatandaşlar tarafından yapılan başvuruların sonuçlandırılması amacıyla her türlü idari iş ve işlemin yürütüldüğü e-Belediye bilgi sistemini kullanır. e-Belediye bilgi sistemini kurmaya, işletmeye, veri saklama, veri iletimi ve veri paylaşımı ile ilgili politikaları tespit etmeye, çalışma usul ve esaslarını belirlemeye ve bu sistem ile ilgili merkezî bir hizmet standardizasyonu oluşturmaya İçişleri Bakanlığı yetkilidir.” MADDE 17- 5393 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 10- Belediyeler, e-Belediye bilgi sisteminin kurulduğuna dair bildirimin İçişleri Bakanlığı tarafından yapılmasından itibaren e-Belediye bilgi sistemi ile ilgili çalışmaları bir yıl içinde tamamlar. Benzer sistemi kullanan belediyeler, sistemlerinde bulunan ve e-Belediye bilgi sistemi için gerekli olan verileri e-Belediye bilgi sistemini kullanmaya başladıkları tarihten itibaren bir yıl içinde e-Belediye bilgi sistemine aktarır. İçişleri Bakanı, gerektiğinde bu süreyi bir katına kadar uzatabilir.” MADDE 18- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve altıncı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Şirket kuruluşunun ticaret sicili memurluklarına bildirilmesi halinde yapılan bu bildirim Kuruma yapılmış sayılır ve ilgililerce ayrıca işyeri bildirgesi düzenlenmez.” MADDE 11- 4708 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Yapı denetim kuruluşları” ibaresi “Öncelikle risk bazlı denetim yapan yapı denetim kuruluşları” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 12- 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununa aşağıdaki ek madde eklenmiştir. “EK MADDE 3- Belediyeler, mevzuatla kendilerine verilen görev ve hizmetlerin yürütülmesi ve vatandaşlar tarafından yapılan başvuruların sonuçlandırılması amacıyla her türlü idari iş ve işlemin yürütüldüğü e-Belediye bilgi sistemini kullanır. e-Belediye bilgi sistemini kurmaya, işletmeye, veri saklama, veri iletimi ve veri paylaşımı ile ilgili politikaları tespit etmeye, çalışma usul ve esaslarını belirlemeye ve bu sistem ile ilgili merkezi bir hizmet standardizasyonu oluşturmaya İçişleri Bakanlığı yetkilidir.” MADDE 13- 5393 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir. “GEÇİCİ MADDE 10- Belediyeler, e-Belediye bilgi sistemi ile ilgili çalışmaları bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde tamamlar. Belediyeler, varsa kullandıkları benzer sistemlerde bulunan ve e-Belediye bilgi sistemi için gerekli olan verileri sistemin kurulmasından itibaren bir yıl içinde e-Belediye bilgi sistemine aktarır.” MADDE 14- 31/5/2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrasının ikinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve altıncı fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiştir. “Şirket kuruluşunun ticaret sicil memurluklarına bildirilmesi halinde yapılan bu bildirim Kuruma yapılmış sayılır ve ilgililerce ayrıca işyeri bildirgesi düzenlenmez.” ‒ 51 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) “Bu bildirimlerden hangilerinin işyerinin bildirilmesi yerine geçeceği Kurumca belirlenir, belirlenenlerle ilgili ayrıca işyeri bildirgesi düzenlenmez.” MADDE 19- 5510 sayılı Kanunun 100 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kurum, bu Kanun gereği verilecek her türlü belge veya bilginin internet, elektronik ve benzeri ortamda gönderilmesi hususunda, gerçek veya tüzel kişiler ile yazılı sözleşme ile yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişilere izin vermeye, bu kişileri aracı kılmaya veya zorunlu tutmaya, Kuruma verilmesi gereken her türlü belge, bildirge ve taahhütnamenin, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara verilmesini mecbur kılmaya, söz konusu belgeleri diğer kamu idarelerine ait formlarla birleştirmeye ve bu belgeleri kamu idarelerinin elektronik bilgi işlem ortamından almaya, bu kişilere yapılacak bildirimleri Kuruma verilmiş saymaya, bu Kanunun uygulaması ile ilgili işveren, sigortalı ve diğer kurum, kuruluş ve kişilerin talepleri üzerine veya re’sen düzenleyeceği her türlü bilgi ve belgeyi bilgi işlem ortamında oluşturmaya, bu şekilde hazırlanacak olan bilgi ve belgelerin sadece internet ve benzeri iletişim ortamından ilgili kişilere verilmesini kararlaştırmaya yetkilidir.” MADDE 20- 25/11/2010 tarihli ve 6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “(5) Yargı mercileri ile yetkili kurum ve kuruluşların taleplerine istinaden tapu müdürlüklerince tescili sağlanan işlemler, ilgili mercilerce doğrudan elektronik ortamda tescil, terkin veya tadil edilerek gerçekleştirilebilir. Genel Müdürlük bu fıkra kapsamındaki işlemleri belirlemeye yetkilidir.” “Bu bildirimlerden hangilerinin işyerinin bildirilmesi yerine geçeceği Kurumca belirlenir, belirlenenlerle ilgili ayrıca işyeri bildirgesi düzenlenmez.” MADDE 15- 5510 sayılı Kanunun 100 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının birinci cümlesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Kurum, bu Kanun gereği verilecek her türlü belge veya bilginin internet, elektronik ve benzeri ortamda gönderilmesi hususunda, gerçek veya tüzel kişiler ile yazılı sözleşme ile yetki verilmiş gerçek veya tüzel kişilere izin vermeye, bu kişileri aracı kılmaya veya zorunlu tutmaya, Kuruma verilmesi gereken her türlü belge, bildirge ve taahhütnamenin, gerçek ve tüzel kişilere verilmesini mecbur kılmaya, bunları diğer kamu idarelerine ait formlarla birleştirmeye ve bu belgeleri kamu idarelerinin elektronik bilgi işlem ortamından almaya, bu kişilere yapılacak bildirimleri Kuruma verilmiş saymaya, bu Kanunun uygulaması ile ilgili işveren, sigortalı ve diğer kurum, kuruluş ve kişilerin talepleri üzerine veya re’sen düzenleyeceği her türlü bilgi ve belgeyi bilgi işlem ortamında oluşturmaya, bu şekilde hazırlanacak olan bilgi ve belgelerin sadece internet ve benzeri iletişim ortamından ilgili kişilere verilmesini kararlaştırmaya yetkilidir.” MADDE 16- 25/11/2010 tarihli ve 6083 sayılı Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 9 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “(5) Yargı mercileri ile yetkili kurum ve kuruluşların taleplerine istinaden tapu müdürlüklerince tescili sağlanan işlemler, ilgili mercilerce doğrudan elektronik ortamda tescil, terkin veya tadil edilerek gerçekleştirilebilir. Genel Müdürlük bu fıkra kapsamındaki işlemleri belirlemeye yetkilidir.” ‒ 52 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 17- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “(2) Her tacir kullanacağı ticaret unvanını ve bunun altına atacağı imzayı sicil müdürlüğüne verir. Tacir tüzel kişi ise unvanla birlikte onun adına imzaya yetkili kimselerin imzaları da sicil müdürlüğüne verilir. Ticaret unvanları ve imzalar ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı huzurunda yazılı beyanda bulunmak suretiyle verilir.” MADDE 18- 6102 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının beşinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkraya altıncı cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle ile aynı fıkranın mevcut yedinci cümlesine “noter” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya ticaret sicili müdürlüğü” ibaresi eklenmiştir. “Ancak anonim ve limited şirketlerin ticaret siciline tescili sırasında defterlerin açılış onayları ticaret sicili müdürlükleri tarafından yapılır.” MADDE 19- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 428 inci, 430 uncu ve 431 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 21- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununun 40 ıncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “(2) Her tacir kullanacağı ticaret unvanını ve bunun altına atacağı imzayı sicil müdürlüğüne verir. Tacir, tüzel kişi ise unvanla birlikte onun adına imzaya yetkili kimselerin imzaları da sicil müdürlüğüne verilir. İmza beyanı, herhangi bir ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin huzurunda yazılı beyanda bulunmak suretiyle verilir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Gümrük ve Ticaret Bakanlığınca çıkarılacak tebliğ ile belirlenir.” MADDE 22- 6102 sayılı Kanunun 64 üncü maddesinin üçüncü fıkrasının beşinci cümlesi yürürlükten kaldırılmış, aynı fıkraya altıncı cümlesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle ile aynı fıkranın mevcut yedinci cümlesine “noter” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya ticaret sicili müdürlüğü” ibaresi eklenmiştir. “Ancak anonim ve limited şirketlerin ticaret siciline tescili sırasında defterlerin açılış onayları ticaret sicili müdürlükleri tarafından yapılır.” MADDE 23- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Kanunun 428 inci, 430 uncu ve 431 inci maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 24- 6102 sayılı Kanunun 575 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “kurucuların imzalarının noterce onaylanması veya şirket sözleşmesinin ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı” ibaresi “kurucular tarafından ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 25- 6102 sayılı Kanunun 585 inci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “imzalarının noterce onaylandığı veya ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı” ibaresi “ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin” şeklinde değiştirilmiş ve ikinci cümleden sonra gelmek üzere aşağıdaki cümle eklenmiştir. ‒ 53 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 20- 20/10/2016 tarihli ve 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununun 4 üncü maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendine “hususlar” ibaresinden sonra gelmek üzere “(Niteliği gereği ayırt edici özelliği bulunmayan taşınır varlıklar için bu şart aranmaz.)” ibaresi eklenmiştir. MADDE 21- 6750 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “p) Benzeri her türlü taşınır varlık ve hak” MADDE 22- 6750 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Rehnin kapsamı MADDE 7- (1) Taşınır varlığın gelecekteki her türlü faiz, sigorta gibi hukuki getirileri ile doğal ürün ve ikamesi mallar, taşınır varlık ile birlikte doğrudan rehnin kapsamına girer. (2) Bir taşınırın rehinli olduğunu bilmeyen veya bilmesi gerekmeyen iyiniyetli üçüncü kişinin iyiniyeti korunur.” “Ancak nakden taahhüt edilen payların itibari değerlerinin en az yüzde yirmibeşinin tescilden önce ödenmesi şartı limited şirketler bakımından uygulanmaz.” MADDE 26- 6102 sayılı Kanunun 587 nci maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan “noterce onaylanmasını veya şirket sözleşmesinin ticaret sicili müdürü yahut yardımcısı” ibaresi “ticaret sicili müdürlüğünde yetkilendirilmiş personelin” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 27- 20/10/2016 tarihli ve 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununun 4 üncü maddesinin altıncı fıkrasının (c) bendine “hususlar” ibaresinden sonra gelmek üzere aşağıdaki parantez içi hüküm eklenmiştir. “(Niteliği gereği ayırt edici özelliği bulunmayan taşınır varlıklar için bu şart aranmaz.)” MADDE 28- 6750 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir. “p) Benzeri her türlü taşınır varlık ve hak” MADDE 29- 6750 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “Rehnin kapsamı MADDE 7- (1) Taşınır varlığın gelecekteki her türlü faiz, sigorta gibi hukuki getirileri ile doğal ürün ve ikamesi mallar, taşınır varlık ile birlikte doğrudan rehnin kapsamına girer. (2) Bir üretim sürecinin, kullanıldığı taşınır varlıklarla birlikte rehnedilmesi halinde rehin, üretim sürecinde ve sonucunda gerçekleşecek olan alacak üzerinde aynı oranda ve sırada kendiliğinden tesis edilmiş sayılır. Buna ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir. (3) Bir taşınırın rehinli olduğunu bilmeyen veya bilmesi gerekmeyen iyiniyetli üçüncü kişinin iyiniyeti korunur.” ‒ 54 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 23- 6750 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiş ve ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. “ç) Genel hükümler çerçevesinde takip yapabilir.” MADDE 24- 6750 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “4721 sayılı Kanununun taşınır” ibaresi “4721 sayılı Kanunun taşınmaz” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 25- 20/10/2016 tarihli ve 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 26- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 30- 6750 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. MADDE 31- 6750 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiş ve ikinci fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. “ç) Genel hükümler çerçevesinde takip yapabilir.” MADDE 32- 6750 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. “(1) Rehin alacaklısı, alacağın son bulduğu tarihten itibaren yabancı hukuka tabi rehin alacaklısı tarafından otuz, Türk hukukuna tabi rehin alacaklısı tarafından onbeş işgünü içinde, rehin kaydının Sicilden terkini için başvuruda bulunur. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyen rehin alacaklısı hakkında rehin veren veya borçlunun şikâyeti üzerine güvence altına alınan borç tutarının onda biri oranında idari para cezası Bakanlıkça uygulanır.” MADDE 33- 6750 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “4721 sayılı Kanununun taşınır” ibaresi “4721 sayılı Kanunun taşınmaz” şeklinde değiştirilmiştir. MADDE 34- Bu Kanunun; a) 2 nci, 24 üncü, 25 inci ve 26 ncı maddeleri 15/3/2018 tarihinde, b) 17 nci maddesi yayımı tarihinden itibaren 6 ay sonra, c) diğer maddeleri yayımı tarihinde, yürürlüğe girer. ‒ 55 ‒ Türkiye Büyük Millet Meclisi (S. Sayısı: 518) (Hükümetin Teklif Ettiği Metin) (Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin) MADDE 27- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. MADDE 35- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür. Binali Yıldırım Başbakan Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı B. Bozdağ M. Şimşek F. Işık Başbakan Yardımcısı Başbakan Yardımcısı Adalet Bakanı R. Akdağ H. Çavuşoğlu A. Gül Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Avrupa Birliği Bakanı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı F. B. Sayan Kaya Ö. Çelik F. Özlü Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çevre ve Şehircilik Bakanı Dışişleri Bakanı J. Sarıeroğlu M. Özhaseki M. Çavuşoğlu Ekonomi Bakanı V. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Gençlik ve Spor Bakanı N. Ağbal B. Albayrak O. A. Bak Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Gümrük ve Ticaret Bakanı İçişleri Bakanı A. E. Fakıbaba B. Tüfenkci S. Soylu Kalkınma Bakanı Kültür ve Turizm Bakanı Maliye Bakanı L. Elvan N. Kurtulmuş N. Ağbal Millî Eğitim Bakanı Millî Savunma Bakanı Orman ve Su İşleri Bakanı İ. Yılmaz N. Canikli V. Eroğlu Sağlık Bakanı Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı A. Demircan A. Arslan TBMM Basımevi – 2018
