2nd Hand Housing Delivery: Applicable VAT Rate

One of the issues causing uncertainty in practice is the VAT rate applicable to the delivery of 2nd hand housing.

With the Presidential Decree No. 7346, changes have been made to VAT rates. The general VAT rate has been increased from 18% to 20%, while the rate for deliveries and services listed under (II) has been raised from 8% to 10%. There has been no change in the 1% VAT rate applied to deliveries and services listed under (I). These new rates have been in effect since July 10, 2023, Monday.

With the change in VAT rates, there are doubts about the VAT rate to be applied in invoices for the delivery of 2nd hand housing. We can summarize the issues that will raise doubts regarding this matter as follows:

• What will be the applicable VAT rate for the delivery of 2nd hand housing in projects where the building permit was obtained before April 1, 2022?
• What will be the applicable VAT rate for the delivery of 2nd hand housing in projects where the building permit was obtained after April 1, 2022?

The VAT rate applicable to housing deliveries is determined by the Council of Ministers before the amendment and by the President after the amendment, within the limits specified in Article 28 of the Value Added Tax Law No. 3065. According to the 2007/13033 Council of Ministers Decision (CMD) attachment, a 1% VAT rate is applicable to deliveries and services listed under (I), a 10% VAT rate for deliveries and services listed under (II), and a 20% VAT rate for deliveries and services not listed in these lists [1].

With the Presidential Decree No. 5359, the provisions of the 2007/13033 CMD attachment, 11th row of the “B) OTHER GOODS AND SERVICES” section, which regulates the delivery of housing up to a net area of 150 m², have been abolished as of April 1, 2022. However, according to Article 10 of the Decree No. 5359, the application of these provisions (former provisions) will continue for housing built within the scope of projects for which building permits were obtained or auctions were conducted by public institutions and organizations or their subsidiaries before April 1, 2022.

In summary; for the delivery of housing built within the scope of projects for which building permits were obtained or auctions were conducted by public institutions and organizations or their subsidiaries before April 1, 2022, the VAT rate for housing up to a net area of 150 m² will be determined by taking into account the provisions of the 1st paragraph of the former Article 1 of the 2007/13033 CMD before its removal by the Decree No. 5359 as of July 10, 2023 (%1), (%10), or (%20); for housing over a net area of 150 m², the VAT rate will be (%20).

Furthermore, with the Decree No. 5359, it has been stipulated that as of April 1, 2022, the net area of housing up to 150 m² within the scope of transformation projects in areas designated as reserved building areas and risky areas or in areas with risky structures will be subject to a VAT rate of (%1) according to the additional provision added to the 11th row of “B) OTHER GOODS AND SERVICES” in the 2007/13033 CMD attachment; and the net area of housing up to 150 m² according to the 35th row added to the (II) list will be subject to a VAT rate of (%8) as of July 10, 2023, according to the Decree No. 7346, and a VAT rate of (%10) as of July 10, 2023, according to the Presidential Decree.

Therefore, for housing deliveries made after April 1, 2022, based on building permits obtained after that date, the applicable VAT rate for the net area of the housing will be as follows:

• For housing with a net area of 150 m² or less, the VAT rate will be (%8) as of April 1, 2022, and (%10) as of July 10, 2023, according to the Presidential Decree.
• For housing with a net area of more than 150 m², the VAT rate will be (%8) as of April 1, 2022, and (%10) as of July 10, 2023, for the part of the sales price up to 150 m²; and (%20) as of July 10, 2023, for the part exceeding 150 m².

For the delivery of housing made under the transformation projects within the scope of Law No. 6306, in areas designated as reserved building areas and risky areas, or in areas with risky structures, the applicable VAT rate for the net area of the housing will be as follows:

• For housing with a net area of 150 m² or less, the VAT rate will be (%1).
• For housing with a net area of more than 150 m², the VAT rate will be (%1) for the part up to 150 m² as of April 1, 2022, and (%20) as of July 10, 2023, for the part exceeding 150 m².

In the aforementioned regulations, there is no specific distinction for the applicable VAT rate concerning new or 2nd hand housing deliveries. Therefore, the VAT rate found in the legislation will also be applied to 2nd hand housing deliveries. For example, for housing built based on a building permit obtained before April 1, 2022, the applicable VAT rate for both new (first-time) and 2nd hand deliveries will be determined based on the building permit date, according to the relevant legislation.

Tax Updates: Discover the Latest Changes in Motor Vehicle Taxes and Corporate Tax Rates

Changes in Motor Vehicle Tax and Corporate Tax Rates

[Q] What are the proposed changes in motor vehicle taxes and corporate tax rates? [A] The proposed changes include an additional motor vehicle tax for vehicles registered in earthquake-prone areas and exemptions for those affected by earthquakes. The corporate tax rate is expected to increase from 20% to an unspecified higher rate.

[Q] How will the motor vehicle tax be implemented?

[A] The motor vehicle tax will be payable in two installments, with the first installment due in the month following the law’s implementation and the second in November.

[Q] What exemptions will be abolished in corporate tax?

[A] Certain exemptions related to property sales, such as holding immovable property for more than two years and the corresponding VAT exemptions, will be eliminated.

[Q] When will these changes come into effect?

[A] The implementation of the new rates is expected to start from October 2023 for tax declarations made after that date. The revised rules for partial demerger will come into effect on January 1, 2024.

[Q] How will these changes affect businesses?

[A] The changes in corporate tax exemptions may have significant economic consequences, particularly in the real estate market and business practices related to property sales. Companies should consider the implications and adjust their tax planning strategies accordingly.

[Q] Are these proposed changes finalized?

[A] The proposed law is currently under discussion and has not been enacted yet. The final outcome may be subject to further amendments or approvals.

[Q] What other changes are mentioned in the proposed law?

[A] The proposed law also includes an increase in the President’s authority to determine special consumption tax rates and environmental contribution fees.

[Q] When will we have more updates on these proposed tax changes?

[A] Stay tuned for further updates as the legislative process progresses and the proposed law undergoes further discussions and approvals.

These proposed changes in motor vehicle taxes and corporate tax rates aim to address economic and social impacts caused by earthquakes. As the legislative process continues, more updates will be provided regarding the implementation and implications of these changes.

info@ozmconsultancy.com

Changes in Customs, Foreign Trade, GEKAP, Incentives, and Indirect Taxes

• The recent changes in the tax world regarding customs, foreign trade, GEKAP, incentives, and indirect taxes are being evaluated.
• Indirect taxes, such as SCT and VAT, form a significant portion of tax revenues.
• The rate for VAT has been updated from 18% to 20%, resulting in a 2% increase for most products.
• Customs and foreign trade processes need to be carefully monitored due to the increase from 8% to 18% and then to 20% in VAT rates.
• Certain hygiene products, such as shampoo and soap, have seen an increase in the VAT rate from 8% to 20%.
• The potential increase in budget revenues is expected due to these changes.
• A comprehensive law is being discussed, which may introduce important measures.
• The recycling participation fee (get-up) may see an increase of up to 200% in rates.
• Similar potential increases apply to the Special Consumption Tax (SCT) based on the product category.
• The impact of these changes will be felt in import processes, costs for importers, and consumer prices.

The Istanbul Finance Center Law No. 7412, which provides important exemptions and exceptions to its participants, was published on June 22, 2022, and we have previously announced its scope in our previous bulletins.

Although the law was published, a regulation was awaited for its implementation. The implementation regulation for Law No. 7412 on the Istanbul Finance Center entered into force with the Official Gazette published on July 7, 2023.

The regulation does not provide explanations on how exemptions and exceptions will be implemented, but it contains important information on the operation of the Istanbul Finance Center.

The regulation provides explanations on the management and operation of the Istanbul Finance Center, real estate, common areas, leasing transactions, participant certificate, procedures and principles regarding participant candidates and participants, as well as the one-stop office and various provisions.

The priority activities expected to be carried out by participants operating in the Istanbul Finance Center are summarized as follows:

Transportation by sea, air, land, and railway, customs and logistics services related to all kinds of goods that can be subject to international trade, commodity trading and storage services in organized markets, and financial advisory services related to these commodities, primarily precious metals and minerals, Support and ancillary services for financial activities such as auditing, accounting, rating, valuation, electronic infrastructure and software, telecommunications, media, intellectual and industrial property, legal consultancy, and similar services, High-value-added sectors, especially energy and infrastructure, and any one or more of their divisions, healthcare and health technologies, agriculture and agricultural technologies, artificial intelligence, and similar fields, as well as services related to investing in and financing these areas, Regional treasury and financial management operations established within or as a separate legal entity to create investment and management strategies for legal entities and carry out their financial operations, Financial services supporting green finance, sustainable finance, and international trade, Financial services or other activities supporting the financial sector that are in line with the strategic priorities of the Istanbul Finance Center.

In residential deliveries, the current VAT rates Dear readers, we started the day with tax regulations published in the Official Gazette numbered 32241 on the morning of July 7. Following these regulations, the VAT rates were increased, with the rate of 18% being raised to 20%, and the rate of 8% being raised to 10%.

After these regulations, it is useful to briefly summarize the current situation in the construction sector, which produces discounted rate housing.

Question: What is the current VAT rate for residential and commercial property deliveries in the construction sector?

Answer: There is no single applicable rate for residential deliveries in the construction sector. In fact, there are many rates available. The VAT rate varies depending on factors such as the date of the construction permit, the type of the relevant residential unit, net area in square meters, etc.

The current rates are as follows:

For land and plot deliveries, the VAT rate will be 10%. For commercial property deliveries, the VAT rate will be 20%. For residential deliveries, the situation is a bit more detailed: For construction projects that obtained a building permit before 01.04.2022: In constructions carried out within the scope of the “Law on Transformation of Areas Under Risk of Disaster” (Law No. 6306), the VAT rate will be 1% for residential units with a net area of up to 150 m², and 20% for residential units with an area exceeding 150 m².

If the residential unit is not within the scope of urban transformation (Building permit obtained on or after 01/01/2017): For residences located outside metropolitan municipality boundaries or For residences that are not classified as luxury or first-class constructions, or for residential units with a unit land value of up to 1,000 TL per square meter, the VAT rate of 1% will continue to be applied. For residential units with a net area exceeding 150 m², the VAT rate will be 20%.

For construction projects that obtained a building permit after 01.04.2022: Within the scope of urban transformation projects in reserved construction areas, risky areas, and areas where risky buildings are located, the VAT rate will be 1% for the portion of residential units with a net area of up to 150 m², and a gradual VAT rate of 20% will be applied for the portion exceeding 150 m².

If the project is not within the scope of risky buildings, a VAT rate of 10% will be applied for residential units with an area of up to 150 m², and a gradual VAT rate will be applied for the portion exceeding 150 m². In other words, a rate of 10% will apply to the portion up to 150 m², and a rate of 20% will apply to the portion exceeding that area in square meters.

When Should Exchange Rate Difference Invoices be Issued in Foreign Currency Invoices?

Dear readers, this week we will discuss the issue of when to issue exchange rate difference invoices in foreign currency invoices, considering the latest dated circular on the subject.

CAN INVOICES BE ISSUED IN FOREIGN CURRENCY? Yes, invoices can be issued in foreign currency. However, the procedural requirement for this is stated in Article 215, paragraph (2) of the Tax Procedure Law No. 213, which states that:

“Documents can be issued in foreign currency, provided that they are also shown in Turkish currency equivalent. However, there is no requirement to show the Turkish currency equivalent on documents issued on behalf of customers abroad.”

This regulation explicitly permits the issuance of invoices in foreign currency.

THE TAXABLE EVENT AND TIMING OF INVOICES IN TERMS OF VAT FOR FOREIGN CURRENCY INVOICES The VAT General Application Communiqué provides important explanations regarding the taxable event for VAT and the timing of invoices related to this event.

Under the section titled “Elements Included in the Tax Base” in the Communiqué’s section on “Exchange Rate Differences,” it states that “In transactions where the price is expressed in foreign currency or indexed to foreign currency, if the payment is made partially or entirely after the date on which the taxable event occurs, the exchange rate differences benefiting the seller are included in the VAT base. Therefore, in the calculation of exchange rate differences included in the base, the exchange rate differences attributable to the goods and services price are taken into account, and the resulting exchange rate differences related to VAT are not included in the base.”

ACCORDING TO THE COMMUNIQUÉ, VAT-INCLUSIVE INVOICES SHOULD BE ISSUED FOR EXCHANGE RATE DIFFERENCES BETWEEN THE DATE OF DELIVERY/RENDERING OF SERVICES AND THE DATE OF PAYMENT Continuing with the aforementioned provision of the Communiqué, according to this, the seller should issue an invoice for the exchange rate difference in favor of the seller between the date of delivery or rendering of services and the date when the payment is collected. The exchange rate difference indicated on the invoice should be subject to VAT based on the applicable rate for those transactions at the time of delivery or rendering of services.

In cases where there is an exchange rate difference in favor of the buyer at the time of payment collection, the buyer should issue an invoice to the seller for the amount of the exchange rate difference. VAT should be calculated based on the rate applicable at the time of delivery or rendering of services.

It is worth noting that VAT is not calculated on exchange rate differences resulting from valuations made at year-ends and temporary tax periods, in accordance with the Tax Procedure Law.

In summary, according to the explanations in the Communiqué, it is not mandatory to issue VAT-inclusive invoices for foreign currency invoices during temporary tax periods. However, it is necessary to issue VAT-inclusive exchange rate difference invoices for the period between the invoice issuance date and the collection date.

Regarding this issue, the conclusion of the recent circular dated March 16, 2023, numbered 11395140-105[VUK-1-21709]-323016, from the Istanbul Tax Office is as follows:

“In this context, for sales transactions where the price is determined in foreign currency or indexed to foreign currency, for the exchange rate differences that arise between the date of the taxable event and the date of payment, it is generally required for the party benefiting from the exchange rate difference to issue an invoice and calculate VAT based on the exchange rate difference.”

The Importance of Objection Statements in Tax Declarations: A Clear Guide

Introduction: The use of objection statements, also known as ihtirazi beyan, is a widely practiced method for individuals who want to express their concerns and potentially take the matter to court. There has been much discussion and litigation surrounding this topic. In this article, we will address common questions and provide a comprehensive guide to objection statements in tax declarations.

Key Points to Consider:

1. Can objection statements be made in correction declarations?
2. Are objection statements allowed in regret declarations?
3. Can objection statements be made in late submissions?
4. Can objection statements be raised against someone else’s declaration?
5. Should objection statements be included solely on the tax declaration form?
6. Is it mandatory to submit a separate petition in addition to including an objection statement on the form?
7. What should be the content of an objection statement?
8. Where should the objection statement be placed?
9. When should the objection statement be made?
10. What happens if the taxes are not paid?

Recent Danıştay Ruling on the Location and Timing of Objection Statements: A recent ruling by Danıştay has brought clarity to the issue of the location and timing of objection statements. According to the ruling, even if an objection statement is not included in the tax declaration, if a separate petition is submitted during the declaration period, it should be accepted. Furthermore, the court should examine the case on its merits rather than dismissing it on procedural grounds.

First Instance Court Decision: In a case where the taxpayer filed a lawsuit seeking the cancellation of stamp duty levied on the declared amount without including an objection statement, the court ruled that the objection statement submitted after the submission of the tax declaration does not provide grounds for a legal challenge. Consequently, the court rejected the lawsuit without examining its merits.

Summary of Regional Administrative Court Decision: The Regional Administrative Court upheld the decision of the Tax Court, stating that it was lawful and complied with the procedural requirements. The court concluded that the arguments put forward by the plaintiff did not warrant the annulment of the previous decision. As a result, the court rejected the application for appeal.

Danıştay 9th Chamber Ruling: According to the Danıştay 9th Chamber, taxpayers have the right to include an objection statement in their declarations within the specified timeframe. Alternatively, they can submit a petition during the declaration period, indicating that their declaration is made with an objection statement. The legal consequences of the objection statement are not determined by the timing, as the law does not differentiate between these scenarios.

It is essential to recognize that the belief that the legal consequences of objection statements change based on the timing would interfere with the right to access the court and the principle of fair trial.

Conclusion: Based on the recent Danıştay ruling, it is established that taxpayers can submit objection statements either within the tax declaration or through a separate petition during the declaration period. The court should examine cases that include objection statements on their merits rather than dismissing them on procedural grounds. Understanding the proper use and timing of objection statements is crucial for individuals seeking to exercise their rights effectively in tax-related matters.

Mali müşavirlik hizmetlerinde fark yaratmak ve üstün müşteri memnuniyeti sağlamak için

1. Kişiselleştirilmiş Hizmet: Müşterilerinizin ihtiyaçlarını anlamak ve onlara özel çözümler sunmak önemlidir. Müşterilerin iş modellerini, hedeflerini ve zorluklarını anlamak için etkili iletişim kurmak ve aktif bir dinleyici olmak faydalıdır. Buna göre, mali danışmanlık hizmetlerini müşteriye özel hale getirmek için çaba sarf etmek önemlidir.
2. Hızlı ve Etkili Yanıtlar: Müşterilerinize hızlı bir şekilde geri dönüş yapmak ve sorularını veya sorunlarını etkili bir şekilde çözmek, müşteri memnuniyetini artırır. İletişim kanallarını açık tutmak ve müşterilerinizin taleplerine mümkün olan en kısa sürede yanıt vermek önemlidir.
3. Uzmanlık ve Güncel Bilgi: Mali müşavirlik hizmetleri alanında uzmanlığınızı ve güncel bilginizi sürekli olarak güncel tutmak, müşterilerinizin size güven duymasını sağlar. Kanunlar, düzenlemeler ve vergi politikalarındaki değişiklikleri takip etmek ve müşterilerinizi bu konularda bilgilendirmek önemlidir.
4. Proaktif Öneriler: Müşterilere yalnızca talep edilen hizmetleri sunmanın ötesinde, işletmelerini daha iyi hale getirmek için proaktif öneriler sunmak değerli bir fark yaratabilir. Finansal raporlama, mali analiz veya vergi planlaması gibi alanlarda müşterilerinize stratejik danışmanlık sunarak işletmelerinin büyümesine ve başarısına katkıda bulunabilirsiniz.
5. İletişim ve İlişki Yönetimi: Müşteriyle sıkı bir ilişki kurmak ve düzenli iletişim sağlamak önemlidir. Müşterilerinizle düzenli toplantılar yapmak, ilerleme raporları sunmak ve onlara hizmetlerinizle ilgili güncel bilgiler sağlamak, ilişkilerinizi güçlendirecektir.
6. Hata Düzeltme ve Öğrenme: Hata yapma olasılığı her zaman vardır. Ancak, müşterilerinizin yaşadığı hataları hızlı bir şekilde tespit etmek ve düzeltmek, onlara güven verir. Hata yapıldığında, sorumluluğu üstlenmek, düzeltici önlemler almak ve gelecekte benzer hataların tekrarlanmaması

Ana Sözleşmelerini İntibak Ettirmeyen Kooperatifler Dağılmış Sayılacak

Ana sözleşmelerini intibak ettirmeyen kooperatifler dağılmış sayılacak. İşte kooperatifleri ilgilendiren önemli düzenleme hakkında bilgiler.

7339 Sayılı Kooperatifler Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik yapılmasına dair kanun 26.10.2021 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Bu Kanunla 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’na eklenen Geçici 9. maddesinde “Kooperatifler ve üst kuruluşları, ana sözleşmelerini en geç üç yıl içinde bu Kanun hükümlerine intibak ettirmek zorundadır. Ana sözleşmelerini intibak ettirmeyen kooperatif ve üst kuruluşları dağılmış sayılır” hükmü bulunmaktadır.

Ticaret Bakanlığı, 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nda yapılan değişikliklere uyum sağlamak amacıyla kooperatif ana sözleşmelerini güncelledi. Yeni örnek ana sözleşmeler, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanmıştır.

Ticaret Bakanlığının yetki alanında kurulacak kooperatiflerin kuruluşu için 26 adet örnek ana sözleşme hazırlanmıştır. Bu örnek ana sözleşmeler, MERSİS ve Bakanlığın internet sitesinde yayınlanmıştır.

Ana sözleşmelerini intibak ettirmeyen kooperatifler en geç 26 Ekim 2024 tarihine kadar intibak işlemlerini gerçekleştirmeleri gerekmektedir.

Yürürlüğe konulan yeni örnek ana sözleşmeler 23.08.2022 tarihinde MERSİS’e ve Bakanlığın internet sitesine yüklenmiştir. Bu tarihten önce kuruluş işlemlerini tamamlayan kooperatiflerin intibak etmeleri zorunludur.

İntibak işlemi hukuki durumu faal olan kooperatifler tarafından gerçekleştirilecektir. Tasfiye halindeki kooperatiflerin intibak etmesine gerek bulunmamaktadır.

Kooperatiflerin intibak talepleri Ticaret İl Müdürlüklerine yapılacaktır. Belirli türlerdeki kooperatiflerin intibak işlemleri Ticaret İl Müdürlükleri tarafından sonuçlandırılacaktır.

Kooperatiflerin intibak sürecinde dikkat etmesi gereken işlemler şunlardır:

• Ana sözleşmede değişiklik yapabilecekleri maddeler belirlenmiştir.
• Kooperatif türünü de elinde bulundurulan ana sözleşmenin bir örneği başvuru dosyasına eklenir.

elinde bulundurulan ana sözleşmenin bir örneği başvuru dosyasına eklenir.

e-) Diğer Belgeler Başvuru dosyasında aşağıdaki belgelerin de yer alması gerekmektedir:

MERSİS kayıt beyannamesi (son hal) MERSİS’te kayıtlı güncel üyeler listesi Son genel kurul toplantı tutanakları Kooperatifin ticaret sicil kaydı belgesi Kooperatifin vergi levhası fotokopisi Başvuru dosyasında bulunan belgeler eksiksiz ve doğru bir şekilde hazırlanmalıdır. Aksi halde başvuru sonuçlanmadan önce belgelerin tamamlanması istenebilir.

– İntibak İşlemi Sonuçlandıktan Sonra Yapılacak İşlemler İntibak işlemi sonucunda kooperatifin yeni örnek ana sözleşmeye intibak etmesi sağlandıktan sonra aşağıdaki işlemler gerçekleştirilmelidir:

Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne kaydolma: Yeni ana sözleşme, intibak işlemi tamamlanan kooperatifin Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne kaydedilmesi gerekmektedir. Yeni ana sözleşme kayıt işlemi için gerekli belgelerle birlikte Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne başvuru yapılmalıdır.

Güncelleme işlemleri: Yeni ana sözleşmenin yürürlüğe girmesiyle birlikte, kooperatifin diğer resmi kurum ve kuruluşlarda (vergi dairesi, SGK, Ticaret Bakanlığı vb.) güncelleme işlemleri yapılmalıdır. Bu güncelleme işlemleri için ilgili kurum ve kuruluşlara gerekli başvurular yapılarak yeni ana sözleşmenin onaylatılması ve kaydettirilmesi sağlanmalıdır.

İlan işlemleri: Yeni ana sözleşme ve güncellenmiş kooperatif bilgileri, resmi ilanlar aracılığıyla duyurulmalıdır. Bu ilan işlemleri için Ticaret Sicili Gazetesi veya diğer resmi ilan organlarından yararlanılabilir.

Üyelere bilgilendirme: Kooperatifin üyeleri, intibak işlemi ve yeni ana sözleşme hakkında bilgilendirilmelidir. Üyelere intibak süreci, yeni düzenlemeler ve yapılan değişiklikler hakkında açıklayıcı bilgi verilmeli ve gerekli dokümantasyon sağlanmalıdır.

– Sonuç Kooperatiflerin ana sözleşmelerini intibak ettirmeleri, 7339 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na uyum sağlamaları ve güncel düzenlemelere uygun hale gelmeleri açısından önemlidir. İntibak işlemi, kooperatifin mevcut işleyişini güçlendirmek, hukuki uyum sağlamak ve mevcut yasal düzenlemelerden kaynaklanan sorunları önlemek için gereklidir.

İntibak işlemi tamamlandıktan sonra kooperatif, güncellenmiş ana sözleşmeyle daha güçlü bir yasal zemine sahip olacak ve mevcut yasal düzenlemelere uyum sağlayacaktır. Bu, kooperatifin faaliyetlerini daha etkin bir şekilde sürdürmesini ve hukuki sorunlarla karşılaşma riskini azaltmasını sağlayacaktır.

Ancak, intibak işlemi tamamlandıktan sonra da dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Kooperatif yönetimi, yeni düzenlemelere uyum sağlama ve güncellenmiş ana sözleşme hükümlerini uygulama konusunda özen göstermelidir. Ayrıca, kooperatifin üyeleri ve ilgili paydaşlar da bu değişiklikler hakkında bilgilendirilmeli ve gerektiğinde yeni düzenlemelere uyum sağlamak için gerekli adımlar atılmalıdır.

Sonuç olarak, kooperatiflerin ana sözleşmelerini intibak ettirmeleri, yasal düzenlemelere uyum sağlamaları ve mevcut işleyişlerini güçlendirmeleri açısından önemlidir. İntibak işlemi tamamlandıktan sonra kooperatifler, güncellenmiş ana sözleşmeleriyle daha sağlam bir hukuki zemine sahip olacak ve faaliyetlerini daha etkin bir şekilde sürdürebileceklerdir. Ancak, intibak işleminden sonra da uyum sağlama ve yeni düzenlemeleri takip etme gerekliliği devam etmektedir.

Kooperatif Yönetim ve Denetim Kurulları İçin Eğitim Takvimi Belli Oldu

Hangi Kooperatif Yönetici ve Denetçileri, Ne Zamana Kadar Eğitim Almak Zorunda?

Türkiye’deki birçok alanda faaliyet gösteren kooperatifler, son yıllarda yapılan güncel kanuni düzenlemeler sayesinde ortakları açısından daha sağlam bir yapıya kavuşmuştur. Bu düzenlemeler, kooperatiflerin yönetiminde şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerinin güçlendirilmesi, denetim mekanizmalarının etkinleştirilmesi gibi konuları kapsamaktadır.

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında yapılan düzenlemeleri genel olarak özetlersem;

• Kooperatif denetim kurulu üyelerinin en az lise mezunu olma zorunluluğunun getirilmesi
• Kooperatif yönetim kurullarına ve denetim kurulu üyelerine eğitim alma zorunluluğunun getirilmesi
• Kooperatife ait bilanço, gelir gider tablosu, yönetim kurulu raporları ile bilgi ve belgelerin genel kurul öncesi Koopbis(Kooperatif Bilgi sistemine) girilmesinin zorunlu olması. Bu belgelerin girilmemesi nedeni ile cezai yaptırımlar konulması. Bu sayede bilgi ve belgelerin ortaklar tarafından tetkik edilmesi ile şeffaflığın artırılması sağlanacaktır.

• Kooperatiflerde sadece denetim kurulu değil zorunlu olarak meslek mensupları aracılığı ile yapılması zorunlu olan dış denetim zorunluluğunun getirilmesi

1-Hangi Kooperatif Yönetici ve Denetçileri eğitim almak zorunda?

Aşağıdaki şartlardan birini sağlayan faal kooperatiflerin üyeleri eğitim şartına tabidir:

• Esnaf ve sanatkârlar kredi ve kefalet, tarım satış, tarım kredi ve pancar ekicileri kooperatifleri,
• İnşaat ruhsatı alınmış ve ortak sayısı 50 veya daha fazla olan yapı, turizm geliştirme ve gayrimenkul işletme konularında faaliyet gösteren kooperatifler,
• Ortak sayısı 50 veya daha fazla olan taşıma konularında faaliyet gösteren kooperatifler,
• Faaliyet konusuna bakılmaksızın 20 milyon Türk lirası ve üstü net satış hasılatı olan kooperatifler,
• Faaliyet konusuna bakılmaksızın 1.000 ve daha fazla ortağı bulunan kooperatifler.

2-Kooperatiflerde Yedek Üyeler de Eğitim Almak Zorunda mıdır?

Yönetim ve Denetim Kurulu asil ve yedek üyelerinin tamamı kooperatifçilik eğitimine tabidir.

3-Kooperatifçilik Eğitimi Ne Zamana Kadar Alınmalıdır?

31.12.2022 tarihinden önce seçilmiş yönetim ve denetim kurulu üyeleri 01.10.2023 tarihine kadar, 31.12.2022 tarihinden sonra seçilmiş yönetim ve denetim kurulu üyeleri ise seçildikten sonra en geç 9 ay içinde 30 ders saati temel konular ve 10 ders saati destekleyici konulardan olmak üzere en az 40 ders saatinden oluşan yüz yüze veya uzaktan kooperatifçilik eğitimini almak zorundadırlar.

4-Kooperatifçilik Eğitimi Yönetim ve Denetim Kurulları tarafından alınmaz ise ne olur?

Kooperatifçilik Eğitim Yönetmeliği gereğince kooperatifçilik eğitimi alması zorunlu üyelerin süresi içinde eğitim alıp almadıklarının denetimi il müdürlükleri tarafından yapılır.

Bu denetimlerden sonra il müdürlükleri tarafından eğitim şartını sağlamayan üyelere gerekli uyarılar yazılı olarak yapılır.

5-Kooperatifçilik Eğitimi Nereden Alınacak?

Aşağıda unvanları yazılı kurum/kuruluşlara Bakanlıkça Kooperatifçilik Eğitimi vermek üzere yetkilendirme yapılmıştır.

Kooperatifçilik Eğitimi Sağlayıcısı olabilmek için başvuru ve inceleme süreci devam etmekte olup, yeni yetkilendirmeler yapıldıkça duyurulacaktır.

• Türkiye S.S. Yapı Kooperatifleri Merkez Birliği
• S.S. Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği
• Sakarya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği
• Ankara İnternet Kafeciler Esnaf Odası
• Hatay Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği
• İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
• Necmettin Erbakan Üniversitesi
• Atılım Üniversitesi
• Türkiye Köy Kalkındırma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatif Birlikleri Merkez Birliği
• İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi
• Ostim Teknik Üniversitesi
• Ankara Üniversitesi
• İstanbul Üniversitesi
• Başkent Üniversitesi

06.03.2023

Appointment of Directors in Limited Liability Companies Under Turkish Law

• Directors in limited liability companies (LLCs) under Turkish law are responsible for management and representation.
• There is no hierarchy between the general assembly and the board of directors in Turkish law.
• LLCs must have at least one director, and their absence can lead to the dissolution of the company.
• Directors can be appointed by the Articles of Association (AOA) or by the decision of the general assembly.
• Directors can be real persons or legal entities, but at least one director must be a shareholder.

• Joint stock companies are entities where shareholders’ participation is based on their capital, and their responsibility is limited to the stipulated capital.
• The main aim of joint stock companies is to make a profit and distribute dividends to their shareholders.
• Dividends are defined as amounts decided within the scope of general assemblies policy and distributed to the shareholders.
• Dividend distribution is important for attracting new shareholders and protecting existing ones, while also ensuring necessary investment for company growth.
• According to the Turkish Commercial Code, determining and distributing dividends is a non-transferable duty and power of the general assembly, and it is calculated based on the net profit of the period and the capital share payments made by shareholders.

Kanun Adı	Yayım Tarihi	Yürürlük Tarihi
7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun	12/3/2023	12/3/2023

Kanunun içeriği:

1. Vergi ve cezalar ile diğer borçların yapılandırılması, ödeme kolaylığı, geçmiş dönemlere ilişkin matrah ve vergi artırımında bulunan mükelleflere ayrıcalıklar, işletme kayıtlarının gerçek duruma uygun hale getirilmesi, ihtilaflı alacakların yeniden yapılandırılması ve sulh yoluyla çözüme kavuşturulması öngörülmüştür.
2. Beyan edilmemiş veya eksik beyan edilmiş gelir ve kazançların pişmanlıkla, izaha davet kapsamında veya kendiliğinden beyan edilmesi imkânı getirilmiştir. Bu imkândan 31.05.2023 tarihine kadar yararlanılabilecektir.
3. Kanunun uygulamasına ilişkin usul ve esaslar 1 Seri No.lu Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair 7440 Sayılı Kanun Genel Tebliği’nde açıklanmıştır.
4. Beyan edilmemiş gelirlerin yapılandırılması üzerinde durulmuştur.

Beyan edilmemiş gelir ve kazançların beyanı:

• 31 Aralık 2022 tarihinden önce elde edilen gelir ve kazançlar için beyanname vermemiş veya eksik beyanda bulunmuş olanlar 31 Mayıs 2023 tarihine kadar beyanda bulunabilecektir.
• Tahakkuk eden vergilerin tamamı, güncellenen tutarın ödenmesi durumunda vergi cezalarından ve pişmanlık zammından vazgeçilecektir.

Kendiliğinden beyan:

• 31 Aralık 2022 tarihinden önce elde edilen gelir ve kazançlar için beyanname vermemiş veya eksik beyanda bulunmuş olanlar 31 Mayıs 2023 tarihine kadar beyanda bulunabilecektir.
• Tahakkuk eden vergilerin tamamı, güncellenen tutarın ödenmesi durumunda vergi cezalarından ve gecikme faizinden vazgeçilecektir.

İzaha davet kapsamında beyan:

• 31 Aralık 2022 tarihinden önceki dönemlere ilişkin beyannamelerin 31 Mayıs 2023 tarihine kadar izaha davet kapsamında verilmesi mümkündür.
• Tahakkuk eden vergilerin tamamı, güncellenen tutarın ödenmesi dur
• Mücbir sebep halinde ödemelerde erteleme imkânı

  Mücbir sebep hallerinde, ödeme süreleri veya taksitlerin ödenmesine ilişkin sürelerin ertelenmesi imkânı bulunmaktadır. Mücbir sebep halleri, afet, savaş, iç savaş, terör olayları, salgın hastalıklar veya benzeri olağanüstü durumlar olarak kabul edilmektedir. Mücbir sebep hallerinde, ilgili yetkili makamların belirleyeceği usul ve esaslar çerçevesinde ödeme süreleri veya taksitlerin ertelenebilmesi mümkündür.

  Yapılandırılan borçlara ilişkin takip ve haciz işlemleri

  Yapılandırılan borçlara ilişkin olarak vergi incelemesi ve yapılan inceleme sonucunda mükellefler adına vergi ve ceza tarhiyatı yapılması engellenmemektedir. Ayrıca, yapılandırılan borçlar nedeniyle takip ve haciz işlemleri yapılamamaktadır. Ancak, yapılandırılan borçların ödenmemesi veya eksik ödenmesi durumunda, kanunun belirttiği şartlar dahilinde takip ve haciz işlemleri gerçekleştirilebilmektedir.

  Yapılandırılan borçların iptali veya silinmesi

  Yapılandırılan borçlar, ödenmeleri veya taksitlerinin düzenli bir şekilde ödenmesi şartıyla iptal veya silinme imkânına sahiptir. İlgili kanun hükümlerine göre belirlenen şartları yerine getiren mükellefler, yapılandırılan borçların tamamını ödedikten veya taksitlerini düzenli olarak ödedikten sonra borçlarının iptal veya silinme işlemlerinden yararlanabilmektedir.

  Yapılandırmanın etkisi ve sonuçları

  Yapılandırma işlemi, mükelleflerin vergi ve diğer borçlarını düzenlemelerine ve ödeme kolaylığı sağlamalarına olanak tanımaktadır. Yapılandırma yapılan borçlar için gecikme zammı, gecikme faizi, vergi cezaları ve diğer cezaların tahsilinden vazgeçilmekte ve ödeme planı çerçevesinde yapılandırılan borçlar düzenli olarak ödenmektedir. Bu sayede mükellefler, borçlarını daha rahat bir şekilde ödeyebilmekte ve vergi uyumunu sağlamaktadır.

  Sonuç olarak, 7440 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

6102 Sayılı Türk Ticaret kanunu kapsamında kooperatiflerde birleşme

Bilindiği üzere Ticaret şirketlerinin birleşmelerine, bölünmelerine ve tür değiştirmelerinde 6102 Sayılı Türk Ticaret kanununun 134 ilâ 194 üncü maddeleri uygulanır.  Kanunun 124. maddesinde kooperatiflerde ticaret şirketleri arasında sayılmıştır.

Kanunun geçerli birleşmeler başlıklı 137. Maddesine göre (3-a) kooperatifler, kooperatifler ile birleşebilirler.

Birleşme kanunun 136. Maddesine göre iki şekilde gerçekleşebilir

1. Bir şirketin diğerini devralması, teknik terimle “devralma şeklinde birleşme”
2. Yeni bir şirket içinde bir araya gelmeleri, teknik terimle “yeni kuruluş şeklinde birleşme”

İlgili maddenin uygulamasında kabul eden şirket “devralan”, katılan şirket “devrolunan” diye adlandırılır.

Devralan şirket ( Kooperatif )                  : ……

Devrolunan şirket ( Kooperatif)                :

Birleşme, devrolunan şirketin ( Yapı kooperatifi ) malvarlığı karşılığında, bir değişim oranına göre devralan şirketin (Gayrimenkul işletme kooperatifi ) paylarının devrolunan şirketin  ( Yapı kooperatifinin) ortaklarınca kendiliğinden iktisap edilmesiyle gerçekleşir. Birleşmeyle devrolunan şirket ( Yapı kooperatifi ) sona erer ve ticaret sicilinden silinir.

Devrolunan şirketin ortaklarının, mevcut ortaklık paylarını ve haklarını karşılayacak değerde, devralan şirketin payları ve hakları üzerinde istemde bulunma hakları vardır. Bu nedenle yapı kooperatifi ortaklarının pay oranları , gayrimenkul işletme kooperatifin de de aynen korunacaktır. Bazı durumlarda devrolunan şirket (Yapı kooperatifi) ortaklarına ortaklık payı yerine ayrılma akçesi de önerilmesi mümkündür. Ancak bizim durumumuzda ayrılma akçesi önerilmesi planlanmamaktadır.

Devralma yoluyla birleşmede, devralan şirket, sermayesini, devrolunan şirketin ortaklarının haklarının korunabilmesi için gerekli olan düzeyde, artırmak zorundadır. Bu nedenle gayrimenkul işletme kooperatifinin genel kurulunda ortaklık sayısı yapı kooperatifinin ortak sayısı kadar belirlenecektir.

Birleşme sözleşmesinin imzalandığı tarih ile bilanço günü arasında altı aydan fazla zaman geçmişse veya son bilançonun çıkarılmasından sonra, birleşmeye katılan şirketlerin malvarlıklarında önemli değişiklikler meydana gelmişse, birleşmeye katılan şirketler bir ara bilanço çıkarmak zorundadır.  Bilanço günü 31.12.2015 dir. Birleşme sözleşmesi de en geç 6 ay sonuna kadar imzalanmak zorundadır.

 

Birleşme sözleşmesi yazılı şekilde yapılır. Sözleşme, birleşmeye katılan şirketlerin, yönetim organlarınca imzalanır ve genel kurulları tarafından onaylanır.

Birleşme Sözleşmesinde

1. Birleşmeye katılan şirketlerin ticaret unvanlarını, hukuki türlerini, merkezlerini; yeni kuruluş yolu ile birleşme halinde, yeni şirketin türünü, ticaret unvanını ve merkezini,
2. Şirket paylarının değişim oranını, öngörülmüşse denkleştirme tutarını; devrolunan şirketin ortaklarının, devralan şirketteki paylarına ve haklarına ilişkin açıklamaları,
3. Devralan şirketin, imtiyazlı ve oydan yoksun payların sahipleriyle intifa senedi sahiplerine tanıdığı hakları,
4. Şirket paylarının değiştirilmesinin şeklini,
5. Birleşmeyle iktisap edilen payların, devralan veya yeni kurulan şirketin bilanço karına hak kazandığı tarihi ve bu isteme ilişkin bütün özellikleri,
6. Gereğinde 141 inci madde uyarınca ayrılma akçesini
7. Devrolunan şirketin işlem ve eylemlerinin devralan şirketin hesabına yapılmış sayılacağı tarihi,
8. Yönetim organlarına ve yönetici ortaklara tanınan özel yararları,
9. Gereğinde sınırsız sorumlu ortakların isimlerini, içermesi zorunludur.

Birleşme sözleşmesi ile beraber birleşme raporu da hazırlanır. Rapor ayrı ayrı hazırlanabileceği gibi iki kooperatif tarafından tek bir rapor da hazırlanabilir.

Raporun içeriğinde aşağıdaki hususların olması zorunludur.

1. a) Birleşmenin amacı ve sonuçları,
   b) Birleşme sözleşmesi,
   c) Şirket paylarının değişim oranı ve öngörülmüş ise denkleştirme akçesi; devrolunan şirketlerin ortaklarına devralan şirket nezdinde tanınan ortaklık hakları,
   d) Gereğinde ayrılma akçesinin tutarı ve şirket pay ve ortaklık hakları yerine ayrılma akçesi verilmesinin sebepleri,
   e) Değişim oranının belirlenmesi yönünden payların değerlemesine ilişkin özellikler,
   f) Gereğinde devralan şirket tarafından yapılacak artırımın miktarı,
   g) Öngörülmüş ise, devrolunan şirketin ortaklarına, birleşme dolayısıyla yüklenecek olan, ek ödeme ve diğer kişisel edim yükümlülükleri ile kişisel sorumluluklar hakkında bilgi,
   h) Değişik türdeki şirketlerin birleşmelerinde, yeni tür dolayısıyla ortaklara düşen yükümlülükler
2. i) Birleşmenin, birleşmeye katılan şirketlerin işçileri üzerindeki etkileri ile mümkünse bir sosyal planın içeriği,
   j) Birleşmenin, birleşmeye katılan şirketlerin alacaklıları üzerindeki etkileri,
   k) Gerekiyorsa, ilgili makamlardan alınan onaylar,

hukuki ve ekonomik yönden açıklanır ve gerekçeleri belirtilir.

Birleşme kararı alınacak olan genel kuruldan en az 30 gün önce her iki kooperatifte ortakların incelemesine sunulmak üzere (inceleme hakkı) kooperatif merkezinde aşağıdaki belgeleri hazırlar. Belgelerin nerede inceleneceği hususu tevdiden en az 3 iş günü önce ticaret sicil gazetesinde yayınlanır.  Yani genel kuruldan en az 33 gün önce inceleme hakkı ile ilgili yazı sicil gazetesinde yayınlanmalıdır. İsteyen ortaklara birer nüsha verilir.

1. a) Birleşme sözleşmesini,
2. b) Birleşme raporunu
3. c) Son üç yılın yılsonu finansal tablolarıyla yıllık faaliyet raporlarını, gereğinde ara bilançolarını,

Genel kurulda birleşme kararının alınabilmesi için hangi nisabın gerektiği konusunda Türk Ticaret kanununda yer alan nisap ¾ dür. Ancak bizim ana sözleşmemizde ise 2/3 dür.  Her ne kadar bakanlıktan gelen cevapta 2/3 yazılmış olsa dahi, bizim genel kurulumuzda oy birliği ile bu kararı almamız menfaatimize olacaktır.

Genel kurullar tarafından birleşme kararı alınır alınmaz, bu durum ticaret sicil gazetesinde ilan ettirilir. Devrolunan şirket (Yapı kooperatifi ) birleşme kararını tescil ettirmeden devralan şirket (İşletme kooperatifi ) birleşme kararını tescil ettiremez. Birleşme, birleşmenin ticaret siciline tescili ile geçerlilik kazanır. Devrolunan şirket, birleşmenin ticaret siciline tescili ile infisah eder.

Tescil anında, devrolunan şirketin bütün aktif ve pasifi kendiliğinden devralan şirkete geçer.
Devrolunan şirketin ortakları devralan şirketin ortağı olur.

Birleşmeye katılan şirketler; alacaklılarına, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde, yedişer gün aralıklarla üç defa yapacakları ilanla ve ayrıca internet sitelerine konulacak ilanla haklarını bildirirler. Alacaklılara yapılacak ilk ilanların birleşme kararının tesciline ilişkin ilanlarla birlikte aynı sicil gazetesinde yayımlanması zorunludur. Her iki kooperatif içinde birinci ilan metni ile genel kurul tescili aynı gün gazetede yayınlanmalıdır.

Birleşmenin vergisel boyutu

Kurumlar Vergisi Kanunu yönünden;

5520 Sayılı kurumlar vergisi kanununun “Devir, bölünme ve hisse değişimi hallerinde vergilendirme” başlıklı 20 nci maddesine  göre kurumlar vergisi iki kooperatif açısından da doğmayacaktır.

Katma Değer vergisi yönünden;

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-c maddesinde, “Gelir Vergisi Kanununun 81 inci maddesinde belirtilen işlemler ile Kurumlar Vergisi Kanununa göre yapılan devir ve bölünme işlemleri katma değer vergisinden istisna edilmiştir.

Harçlar kanunu yönünden

492 sayılı harçlar kanununda anonim, eshamlı komandit ve limited şirketlerin kuruluş, sermaye artırımı, birleşme, devir, bölünme ve nev’i değişiklikleri nedeniyle yapılacak işlemlerin bu kanunda yazılı harçlardan müstesna olduğu hükmüne yer verilmiştir. İşletme Kooperatifi ile … Yapı Kooperatifi arasında gerçekleştirilecek birleşme işlemine ilişkin olarak gerek 492 sayılı Harçlar Kanununda gerekse 1163 sayılı Kooperatifler Kanununda her hangi bir muafiyet hükmüne yer verilmediğinden, devir işlemine ilişkin düzenlenecek kağıtların noter harcından ve tapuda yapılacak işlemlerin tapu harçlarından müstesna tutulması mümkün görünmemektedir.

Bilgilerinize Sunarız

Saygılarımızla
zgeçebilirler. (1)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Dış denetçi hakkında

Yönetim Kurulu Başkanlığı’na 

Bilindiği üzere bazı kooperatiflere 1 Şubat 2022 tarih ve 31737 sayılı Resmi  Gazete’de yayınlanan Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Denetimine Dair Yönetmelik  kapsamında genel kuruldan dış denetçi seçme ve sözleşme yaparak Ticaret Sicil’e  tescil ettirme zorunluluğu getirilmiştir. 

İlgili yönetmeliğin 15/b maddesinde; yapı ruhsatı alınmış ve ortak sayısı  100 veya daha fazla olan yapı kooperatifleri bu kapsama girmektedir. Kooperatifimizin ortak sayısının 100’den fazla olduğu bilinmekle birlikte, ruhsatsız  yapıldığı değerlendirilerek genel kurul gündem maddesine bu husus  konulmamıştır. 

Ancak daha sonra yayınlanan 06/03/2023 tarihli Bakanlık tebliğinde bu  duruma dikkat çekilmiş, bu şartları taşıdığı halde genel kurul gündeminde bu  maddeye yer vermeyen kooperatiflerin Bakanlık temsilcileri tarafından uyarılarak  Kooperatif ve Üst Kuruluşların Denetimine Dair Yönetmelik gereğince gündeme  alınması gerektiği belirtilmiştir. Aksi halde Yönetmeliğin 15.maddesi hükmüne göre; 

dış denetime tabi olduğu halde söz konusu denetimi yaptırmayan kooperatiflerin genel kurullarının geçersiz olacağı hükmüne yer verilmiştir.  

Özetle; yukarıdaki konunun genel kurul gününe kadar netleştirilmesi, inşaat  ruhsatımız var ise, bu genel kurulun gündem maddesine dış denetçinin seçilmesi  ve ücretinin konulması maddesini eklememiz gerektiği hususunu bilgilerinize  sunarım.