T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
Antalya Vergi Dairesi Başkanlığı
Diğer Vergiler ve Anlaşmalar Uygulama Müdürlüğü
SAYI : B.07.4.DEF.0.07.12/KDV.ÖZG.03.49
KONU : Kooperatifin Arsa Teslimi. hk.
İLGİ : ……………….. tarihli dilekçeniz.
İlgi dilekçenizde, kooperatifinizce konut yapmak amacıyla alınan yer üzerine konut yapmaktan vazgeçerek söz konusu yerin arsa olarak üyelere dağıtılması halinde katma değer vergisi ve kurumlar vergisi ödeyip ödemeyeceğiniz hakkında özelge talep edilmektedir.
5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4369 sayılı Kanunun 81 inci maddesiyle değişik 7/16 ıncı maddesinde kooperatiflerin esas mukavelelerinde;
– Sermaye üzerinden kazanç dağıtmamak,
– İdare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse dağıtmamak,
– İhtiyat akçelerini ortaklara dağıtmamak,
– Münhasıran ortaklarıyla iş görmek,
Şartlarının yazılı bulunması, fiiliyatta da bu kayıt ve şartlar dahilinde faaliyet göstermeleri ve faaliyete geçen üst kuruluşa girmeleri halinde kurumlar vergisinden muaf tutulacakları hükme bağlanmıştır.
Buna göre, kooperatifinizin kurumlar vergisi muafiyetinden faydalanabilmesi için, ana sözleşmesinde yukarıda belirtilen şartlar yazılı olmakla birlikte, fiiliyatta bu şartlara uyulması ve faaliyette bulunan üst kuruluşa üye olması gerekmektedir.
Yukarıda yer alan münhasıran ortaklarla iş görülmesi şartı, kooperatifin ana sözleşmesinde yer alan faaliyet konusuna giren işlemlerin aynı zamanda kooperatif ortağı ile yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Yapılan iş amaçlanan bir iş olsa dahi ortak olmayanlarla yapılması yada ortaklarla yapılsa dahi amaçlanan bir iş olmaması halinde muafiyet şartı ihlal edilmiş olmaktadır.
Bu çerçevede, kooperatifin ana sözleşmesinde yazılı amaçlarına uygun olarak kooperatife ait arsanın parsellenerek ortaklara dağıtılmasının münhasıran ortaklarla iş görmek şartını ihlal etmiş sayılmayacağından Kurumlar Vergisinden muafiyetinden faydalanılacaktır. Öte yandan, ana sözleşmede alınan arsanın parsellenerek ortaklara dağıtılabileceği yönünde her hangi bir hüküm bulunmaması halinde ise Kurumlar Vergisi muafiyetinden yararlanılmasına imkan bulunmamaktadır.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 maddesi ile, Türkiye’de yapılan ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olacağı hüküm altına alınmıştır.
Aynı Kanunun 2/1 maddesi ile de teslim, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce alıcıya veya adına hareket edenlere devredilmesi olarak tanımlanmıştır.
Bu nedenle, kooperatifinizin konut yapmak amacıyla satın almış olduğu yerin üyelere arsa olarak teslimi genel oranda ( % 18 ) katma değer vergisine tabidir. Ayrıca tahsil edilen katma değer vergisi için beyanname verilmesi gerekmektedir.
