YAPI KOOPERATIFLERININ EMLAK VERGISI KANUNU KARSISINDAKI DURUMU

YAPI KOOPERATIFLERININ EMLAK VERGISI KANUNU KARSISINDAKI DURUMU

Kooperatif Uzmanı

Mali Müşavir Evren ÖZMEN

 Genel Bilgi
31.12.1997 tarihinden itibaren konut yapı kooperatiflerinin arsaları ile bu arsalar üzerine inşaa ettirdikleri konutlar, emlak vergisine tabi olmuştur. Bu nedenle konut kooperatifleri de sahibi oldukları arsa ve binalar için emlak vergisi beyannamesi verip, emlak vergisi ödemek ile mükelleflerdir.
Bilindiği üzere ferdi mülkiyete geçilmeyen kooperatif binalarında mülkiyet kooperatif adına tescilli olduğundan, tapular ortaklar adına tescil edilmediği sürece inşaatlar tamamlanmış olsa bile emlak vergisi mükellefi kooperatif tüzel kişiliğidir. Kur’a veya tahsisin yapılmış olması, ortakların vergi mükellefi olmasını gerektirmeyeceği gibi, Emlak Vergisi Kanunu’nun 3. maddesine göre intifa hakkı sahibi olmaları da bina beyannamelerini kendi adlarına vermelerini gerektiren bir husus değildir.
Arsa maliki kooperatif olduğu sürece (tapu devri yapılmadığı sürece ) emekli ortakların 200 metrekareyi aşmayan tek konutları olsa dahi indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmalarına imkan bulunmamaktadır.

white generator set near industrial machines
Photo by Markus G on Pexels.com

Özetle:
1- Yapı kooperatiflerinin arsaları, emlak vergisine tabidir.
2- Konut yapı kooperatiflerinin konutlar ile ilgili vergi değerinin ¼’ü için inşaatın sona erdiği bütçe yılından itibaren 5 yıllık süre ile geçici olarak emlak vergisinden muaftır.
3- Organize Sanayi bölgesinde yer alan işyerleri-(sanayi siteleri) kiraya verilmemek şartı ile daimi olarak emlak vergisinden muaftır. ( İşyerini kendi kullananlar emlak vergisi ödemeyeceklerdir)
4-Yapı kooperatiflerinin kiraya vermedikleri kendi hizmet binaları, daimi olarak emlak vergisinden muaftır.
5- Kooperatiflere ait tasarrufları, yani yapılaşması kısıtlanan arsaların ilgili yönetmelik kapsamında emlak vergisi ödenmelidir.
6- Toplu işyeri yapı kooperatiflerinin kiraya vermedikleri kendi hizmet binaları için emlak vergisi ödemezler.
7- Yukarıdaki muafiyet hükümlerinden yararlanılması için yasal süresinde bildirim verilmiş olmalıdır. Aksi halde süresinde verilmeyen bildirimin geciktirildiği süre muafiyet süresinden düşürülmektedir. Muafiyetten yararlanmak için işyerinin el değiştirmesi bir engel teşkil etmemektedir.
8- Kamuya ait taşınmazların emlak vergisine tabi olmaması nedeniyle, Hazineden veya başka bir kamu kurumundan kiralık arsa üzerine inşaat yapan kooperatiflerin arsaları emlak vergisine tabi olmadığı gibi, daha sonra binaya dönüşmesi durumunda verilecek emlak vergisi beyannamesinde de (bina olarak) arsa ile ilgili emlak vergisi hesaplanmayacaktır
9-Yapı Kayıt Belgesi alınan ve daha önce emlak beyannamesi verilmeyen yerler için Belediyelerin geriye dönük tarhiyat yapma hakkı bulunmaktadır
10-Organize Sanayi Bölgelerindeki arsalar Sanayici lehine tapudaki tescilin yapılacağı tarihe kadar emlak vergisinden muaftır.
Saygılarımla

 

Emlak vergisi itirazı tek dilekçe ile bütün kat malikleri tarafından yapılabilir mi ?-MALİ MÜŞAVİR EVREN ÖZMEN

Birden Fazla Kişinin Tek Dilekçe ile Bir İdari İşleme Karşı Dava
Açması
İdari yargıda herkesin kendisini ilgilendiren idari işleme karşı ayrı dava açması
kuraldır. İYUK’nın 5. maddesinin 2. fıkrasında ise birden fazla şahsın müşterek
dilekçe ile dava açabilmesi için davacıların hak veya menfaatlerinde iştirak
bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı olması
gerekeceği belirtilmiştir. Dolayısıyla madde hükmündeki koşulların sağlanması
durumunda birden fazla kişinin müşterek dilekçe ile dava açabilmelerine olanak
sağlanmıştır. İlgili fıkrada belirtilen koşullar davacıların hak veya menfaatlerinde
iştirak bulunması ve davaya yol açan maddi olay veya hukuki sebeplerin aynı
olmasıdır (Candan, 2006:275). Aynı işleme karşı birlikte dava açabilmesi için aynı
maddi veya hukuki nedenlere dayanmaları dışında bunlar arasında hak veya menfaat
yönünden de bir ilişkinin bulunması gerekmektedir.
İYUK’nın 5. maddesinin 2. fıkrasındaki hükümde “ve” bağlacının olması
dolayısıyla ilgili bağlacın her iki tarafında yer alan yasal iki koşulun kümülatif
olarak bir arada bulunmasını zorunlu kılmaktadır. Bu çerçevede, İYUK’nın 5.
maddesinin 2. fıkrasına göre birden fazla kişinin tek dilekçe ile dava açabilmesi için
aranan koşullar karşımıza dört ihtimal şeklinde çıkmaktadır (Sancakdar, 2007:239):
– Hakta iştirak ve maddi olayda birlik,
– Hakta iştirak ve hukuki sebeplerde birlik,
– Menfaatte iştirak ve maddi olayda birlik,
– Menfaatte iştirak ve hukuki sebeplerde birlik.
İYUK’nın 5. maddesinin 2. fıkrasında dava ortaklığı konusunda dava türüne göre
bir ayrım yapılmadığı gibi mecburiyete ilişkin bir hüküm de bulunmamaktadır
(Sancakdar, 2007:239). Bu çerçevede davanın tek dilekçe ile açılması davacıların
isteğine bağlıdır (Özbalcı, 2003:142). Kanun hükmünde bu konuda bir zorunluluk
bulunmadığından bu uygulama davacılara yönelik getirilmiş isteğe bağlı bir
olanaktır. Çünkü madde hükmünde belirtilen şartların varlığı halinde bile her
davacının kendi başına dava açma hakkı bulunmasına karşın bu hakkın kullanıp
kullanmaması tamamen davacıların iradesine bağlıdır (Tomul, Toktaş ve Akdemir,
2005:124).

NAFAKA İNDİRİMLİ EMLAK VERGİSİNE ENGEL DEĞİL

Buna göre anılan Tebliğde sayılan gelirler arasında yer almayan nafaka, gerekli şartları taşıyan ve hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin meskenleri için indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasına engel teşkil etmemekte olup, söz konusu meskeniniz için indirimli bina vergisi oranı (sıfır) uygulamasından yararlanmanız mümkün bulunmaktadır.

KOOPERATİFE AİT OLAN ARAZİLERDEN ARSA OLARAK EMLAK VERGİSİ ALINAMAZ-EVREN ÖZMEN

KOOPERATİFE AİT OLAN ARAZİLERDEN ARSA OLARAK EMLAK VERGİSİ ALINAMAZ-EVREN ÖZMEN

BAZI BELEDİYELER TARAFINDAN PARSELLENMEMİŞ ARAZİLERİ, BELEDİYE HİZMETLERİNDEN FAYDALANDIĞI ŞEKLİNDE YORUM YAPILARAK ARSA ÜZERİNDEN EMLAK VERGİSİ ALINMAKTADIR.

ARSALARDA EMLAK VERGİSİ ORANI BİNDE 3 ARAZİLERDE BİNDE 1 DİR.

KONU İLE İLGİLİ DETAYLI BİLGİ İÇİN

Hata: İletişim formu bulunamadı.

Kooperatiflerde emlak vergisinde kısıtlılık uygulamasının kısıtlılık işlemlerini takip eden yıl itibariyle mi yoksa takip eden taksit itibariyle mi uygulanır ?-MALİ MÜŞAVİR EVREN ÖZMEN

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

 İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Diğer Vergiler Grup Müdürlüğü

 

   
Sayı : 97895701-175.01[30-2014/6.1.59-196555]-85402 08/10/2015
Konu : Tasarrufu yasak edilen arazi ve kısıtlılık uygulaması HK.  

Ekran Resmi 2015-11-28 07.10.41

İlgide kayıtlı özelge talep formunun ekinde yer alan dilekçenizde, emlak vergisinde kısıtlılık uygulamasının kısıtlılık işlemlerini takip eden yıl itibariyle mi yoksa takip eden taksit itibariyle mi uygulanacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.

1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 30 uncu maddesinde, kanunlar veya diğer kamu düzeni koyan mevzuatla tasarrufu kısıtlanan bina, arsa ve arazinin vergisinin kısıtlamanın devam ettiği sürece 1/10 oranında tahsil olunacağı, kanunla ve diğer mevzuatla yapılan kısıtlamaların neler olduğunun, süresinin, tevsikinin ve kısıtlama koyan kamu organlarının görevleri ve sorumluluklarının Bakanlığımızca, Milli Eğitim ve Bayındırlık ve İskan ve İçişleri Bakanlıklarının mütalaaları alınarak hazırlanacak bir yönetmelikle tanzim olunacağı hükme bağlanmıştır.

Kısıtlı vergi uygulaması, söz konusu hükme istinaden hazırlanan ve 17/11/1986 tarih ve 19284 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 9/11/1985 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yürürlüğe giren “Tasarrufu Kısıtlanan Bina, Arsa ve Arazi Hakkında Yönetmelik” esaslarına göre yapılmaktadır.

Söz konusu Yönetmeliğin 2 nci maddesinde, “İmar planlarında, resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılmış olması sebebiyle üzerinde inşaat yapılmasına izin verilmeyen arsalar ile esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyen binaların tasarrufu kısıtlanmış sayılır.

            Bu hallerde kısıtlı olarak vergileme, imar planının kesinleştiği tarihi izleyen yıl başından itibaren yapılır. Kısıtlama, ilgili arsa veya binanın bulunduğu alan imar programına alınıncaya (imar programının kesinleştiği tarihe) kadar devam eder.

            Arsanın imar planında kısıtlılığı gerektiren amaçlara tahsis edildiğinin bu yönetmeliğin 5 inci maddesindeki bildirim mecburiyeti hükümlerine göre tespit edilmemiş olması halinde, arsa veya bina sahibi tarafından yazılı müracaatta bulunularak kısıtlamayı koyan idareden alınacak kısıtlılık durumunu gösteren belge verginin tarhına yetkili daireye ibraz edildiğinde kısıtlılık aynı esaslar dairesinde uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, kısıtlı verginin, imar planlarında, resmi yapılara, tesislere ve okul, cami, yol, meydan, otopark, yeşil saha, çocuk bahçesi, pazar yeri, hal, mezbaha ve benzeri umumi hizmetlere ayrılmış olması sebebiyle üzerinde inşaat yapılmasına izin verilmeyen arsalar ile esaslı değişiklik ve ilaveler yapılmasına izin verilmeyen binalar için uygulanması mümkün olup kısıtlı emlak vergisinin, (verginin 1/10 unun tahsili, 9/10 unun tecili) imar planının kesinleştiği tarihi izleyen yıl başından itibaren uygulanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

Kooperatiflerde emlak vergisi 2012-kasim-Kemal Ozmen

Kooperatiflerin hangi sartlar altinda emlak vergisi odemeyecekleri ile ilgili

www.ozmconsultancy.com
[email protected]