Resmi belgede sahtecilik

MADDE 204 – (1) Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya SAHTE RESMİ BELGEYİ KULLANAN KİŞİ, iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır

Kooperatif Kuruluş Tescilinde İstenilen Evraklar
• Dilekçe (Ekte mevcut)
• Taahhütname (Ekte mevcut)
• Oda Kayıt Beyannamesi (Ekte mevcut)
• Bakanlık İzin Yazısı
• Kooperatif Ana Sözleşme Kitapçığı (noter onaylı 5 adet)
Sözleşmenin Tescil Süresi Noter Tasdiğinden İtibaren 15 gün’dür.
• Görev Taksimine ait Yönetim Kurulu Kararı – (Noter Tasdikli 2 Asıl – 2 Fotokopi)
• İmza Beyannamesi – (Noter Tasdikli 2 Asıl – 1 Fotokopi)
(Yetkililerin sıfatları ile hazırlanmış olup, kooperatif unvanı yazılmış olacak)
• Kurucuların Nüfus ve ikametgah Suretleri –1’er adet
(Muhtarlıktan veya Nüfus Müdürlüğünden)

• Kooperatif Anasözleşme İlan Özeti – 1 adet (Noter onayı aranmaz)
NOT: VEKALETNAME İLE İŞLEM YAPILACAKSA; “TİCARET SİCİL MEMURLUĞUNDA İŞLEM YAPMAYA YETKİLİDİR” İBARESİ VEKALETNAMEDE BULUNMALIDIR.
İlan Özeti’nde Anasözleşmelerin noter tasdik tarihi ile ilgili Bakanlığın kuruluş onay tarihi ve sayısı belirtilecektir.
Yapı Kooperatifleri​: 1-2-3-4-5-6-7-8-9-24-25-28-42-46-52-92-93-94 ile kurucu ortaklar
Tüketim Kooperatifleri​: 1-2-3-4-5-6-7-8-9-24-25-28-42-46-52-81-82-83 ile kurucu ortaklar
Mot.Taş. Kooperatifleri​: 1-2-3-4-5-6-7-8-9-24-25-28-42-46-52-81-82-83 ile kurucu ortaklar
Tarımsal Kalkınma Koop.​: 1-2-3-4-5-6-7-26-27-28-29-31-32-59-69-70-86 ile kurucu ortaklar
ve geçici Yönetim Kurulu Üyeleri’nin adı ve soyadı
Sulama Koop.​: 2-3-4-5-6-7-23-24-25-27-30-60-71-87 ile kurucu ortaklar ve geçici
Yönetim Kurulu Üyeleri’nin adı ve soyadı
Su Ürünleri Koop.​: 2-3-4-5-6-7-14-15-41-52-67 ile kurucu ortaklar ve geçici Yönetim
Kurulu Üyeleri’nin adı ve soyadı
Pancar Ekicileri Koop.​: 1-2-3-4-15-16-17-28-39-55 ile kurucu ortaklar ve geçici Yönetim
​ Kurulu Üyeleri’nin adı ve soyadı
Kooperatif Birlikleri (Tarım,​: 1-2-3-14-15-16-17-20-43-52-53-54-58-59-73-74-75 ile geçici
Ormancılık, Hayvancılık, ​ Yönetim Kurulu Üyeleri’nin adı ve soyadı
Su Ürünleri, Sulama ve

KOOPERATİFLER İÇİN BAKANLIK TEMSİLCİ ÜCRETLERİ MÜDÜRLÜĞÜMÜZDE DE TAHSİL EDİLMEKTE OLUP, TEMSİLCİ ÜCRETİ HAFTA İÇİ 34,50 TL- HAFTA SONU 69 TL OLARAK YATIRILMASI GEREKMEKTEDİR.**

d) Posta veya Elden Tebliğ Listesi
e) En son seçilen Yönetim Kurulunun yayınlandığı(Tescil Edildiği) Ticaret Sicil Gazetesi
f ) Yevmiye Defterinin 2010 yılı tasdikli kapanışı

Genel kurul toplantı tarihinden en az 15 gün önce ..; Bayındırlık ve İskan Müdürlüğüne teslim edilmesi gerekmektedir.

YAPI KOOPERATİFLERİ VE ÜST KURULUŞLARININ
GENEL KURUL TOPLANTILARINDA
BAKANLIK TEMSİLCİSİ GÖREVLENDİRİLMESİ

Yapı kooperatifleri ve üst kuruluşlarınca, genel kurul toplantıları için Bakanlık
Temsilcisi görevlendirilmesi isteminde bulunulması zorunludur.

1) Bakanlık Temsilcisi Görevlendirilmesi Başvuru için;
Bayındırlık ve İskan Müdürlüğüne dilekçe ile müracaat edilir.(EK-1)
Dilekçe ekinde;

a) Çağrı için alınan kararın örneği (yönetim kurulu, denetim kurulu veya tasfiye memurları, üst birlik yönetim kurulu kararı ya da kesinleşme şerhli mahkeme kararı),
b) Çağrıyı yapanların yetkili olduklarını gösteren belge (Başvuru sahipleri, ticaret sicil memurluğundan kooperatifi temsile yetkili son yönetim kurulu üyeleri olduklarını gösterir yazı alacaklardır. Ticaret sicil memurluklarınca verilecek bu yazıda, başvuru sahiplerinin kooperatifin temsili konusunda yetkili oldukları, yetkilerinin başlangıç tarihi, yetki süreleri dolmuşsa yetkinin bitiş tarihi vb. hususlara yer vereceklerdir. Azlık tarafından çağrı yapılmakta ise çağrı iznini veren kesinleşme şerhli mahkeme kararı),
c) Toplantı gündemi
ç) Vezne alındısı (Bakanlık Temsilcisi ücreti Muhasebe Yetkilisi-Mutemedi Alındısı – İzmir Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü 1. Katında bulunan Saymanlık servisine yatırılmaktadır.)

1-3194 sayılı İmar Kanunu’nun 29’uncu maddesine göre yapı ruhsatının yenilenmesi gerekir. 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 3’üncü maddesinin 3’üncü fıkrasına göre; “Kat irtifakı arsa payına bağlı bir irtifak çeşidi olup, yapının tamamı için düzenlenecek yapı kullanma izin belgesine dayalı olarak, bu Kanunda gösterilen şartlar uyarınca kat mülkiyetine resen çevrilir. Bu işlem, arsa malikinin veya kat irtifakına sahip ortak maliklerden birinin istemi ile dahi gerçekleştirilebilir.”
1163 sayılı sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 81’inci maddesine göre; “Yönetim Kurulu, kanun ve anasözleşme hükümleri içinde kooperatifin faaliyetini yöneten ve onu temsil eden icra organıdır…”
1163 sayılı sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 81’inci maddesine göre; “Kooperatif: 1. Anasözleşme gereğince, 2. Genel Kurul kararı ile, 3. İflasın açılmasıyla, 4. Kanunlarda öngörülen diğer hallerde, ilgili bakanlığın mahkemeden alacağı karar üzerine, 5. Diğer bir kooperatifle birleşmesi veya devralınması suretiyle, 6. Üç yıl olağan genel kurulunu yapmaması halinde, 7. Amacına ulaşma imkanının bulunmadığının ilgili Bakanlıkça tespiti halinde mahkemeden alacağı kararla, dağılır.
Konut yapı kooperatifleri, anasözleşmede gösterilen işlerin tamamlanması ve ferdi mülkiyete geçilip konutların ortaklar adına tescil edilmesiyle amacına ulaşmış sayılır ve dağılır. Ancak tescil tarihinden itibaren 6 ay içerisinde usulüne uygun şekilde anasözleşme değişikliği yapılarak kooperatifin amacının değiştirilmesi halinde dağılmaya ilişkin hüküm uygulanmaz. Amacına ulaşılarak dağılma sürecine girmiş olan kooperatiflerden çıkan veya çıkarılan ortağın konutu veya işyeri çıkma veya çıkarılma sebebiyle geri alınamaz; ancak, bu eski ortaklar daha sonra oluşabilecek tasfiye masraflarına katılırlar. Konut kooperatiflerinde yapı kullanma izninin alınmasını müteakip en geç bir yıl içinde ortakların Kat Mülkiyeti Kanununa göre ferdi münasebet işleri sonuçlandırılır.”
Sorunuzdan söz konusu inşaatların bir kooperatife ait olduğu, kooperatifin dağılmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda kooperatif yönetim kurulunun yetkili olduğu ve yapı ruhsatı yenileme işlemlerinin kooperatif yönetim kurulu adına yürütülebileceği, yenileme ruhsatının kooperatif adına düzenleneceği, kat irtifakı sahibi üyeler adına ruhsat düzenlenemeyeceği düşünülmektedir.
2- 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42’nci maddesine göre; “Bu maddede belirtilen ve imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde ilgili idare encümenince sorumlular hakkında, üstlenilen her bir sorumluluk için ayrı ayrı olarak bu maddede belirtilen idari müeyyideler uygulanır.
Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, yapı müteahhidine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere yapının mülkiyet durumuna, bulunduğu alanın özelliğine, durumuna, niteliğine ve sınıfına, yerleşmeye ve çevreye etkisine, can ve mal emniyetini tehdit edip etmediğine ve aykırılığın büyüklüğüne göre, beşyüz Türk Lirasından az olmamak üzere, aşağıdaki şekilde hesaplanan idari para cezaları uygulanır:..” Kaçak inşaata 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42’nci maddesinde açıklandığı şekilde hesaplanan para cezası verilecektir. Ancak maddede belirtilen şekilde hesaplanan ceza beşyüz Türk Lirasından az ise beşyüz Türk Lirası ceza(2011 yılında 550,35 TL) uygulanacaktır. İnşaatın durumuna göre hesaplanan ceza beşyüz Türk Lirasından fazla ise hesaplama sonucu bulunan miktarda ceza verilecektir.
Kaçak inşaatın yapı ruhsatına bağlanmış veya 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 32’nci maddesine göre işlem yapılmış olması 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42’nci maddesine göre işlem yapılmasını engellemez. Yapı ruhsata bağlanmış veya ruhsata aykırılık giderilmiş olsa bile kişinin imar mevzuatına aykırı davranmış olması idari para cezası uygulanmasını gerektirir. Belediye encümeninin ceza verip vermemekte takdir hakkı bulunmamaktadır.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 42’nci maddesine göre imar mevzuatına aykırılık teşkil eden fiil ve hallerin tespit edildiği tarihten itibaren on iş günü içinde para cezası verilmesi gerektiğinden yapı durdurma tutanağının para cezası kararı verilmesi için bu on günlük süre bitmeden önce belediye encümenine gönderilmesi gerekir. Yıkım kararının ise bir aylık süre içerisinde yapı ruhsata bağlanmadığı takdirde alınması gerekir. Bir aylık süre içerisinde yapı ruhsata bağlanmadığı halde konuyu encümene sunmayan İmar ve Şehircilik Müdürü ve Belediye Başkanının hukuki sorumlulukları doğar.

Genel kurulun devir ve terk edemeyeceği görev ve yetkiler
-KK’nun 42. ve Anasözleşme 23.maddelerinde sayılanlar.
​-Kanun:
1-Anasözleşmeyi değiştirmek,
2-Yönetim kurulu, denetim kurulu ve tasfiye memurlarını seçmek,
3-Bilanço ve gerektiğinde, gelir-gider farkının bölüşülmesi hakkında karar almak,
4-Yönetim kurulu üyelerini ve denetçileri ibra etmek,
5-Kanun veya anasözleşme ile genel kurula tanınmış olan konular hakkında karar vermek,
6-Gayrimenkul alımında ve satımında takip edilecek usül ile fiyatı hakkında karar vermek,
7-İmalat ve inşaat işlerinin yapılma yöntemini belirlemek,
8-Yapı kooperatiflerinde orak sayısı ile işyeri veya konut sayısını belirlemek,

5-Genel kurullarda bütün ortakların hazır bulunması
-KK’nun 47.maddesinin uygulanması ile ilgili olarak bütün ortakların veya temsilcilerin hazır bulunması ve bir itirazın olmaması halinde çağrı hakkındaki hükümlere uyulmadan genel kurulun yapılması mümkün olabilmektedir.

1-Genel kurul yapmaya yetkili olanlar
1-Yönetim kurulu,
2-Denetçiler,
3-Ortağı olduğu üst birlik,
4-Tasfiye memurları,
5-İlgili Bakanlık,
6-Dört ortaktan az olmamak üzere ortak sayısının enaz 1/10’unun Mahkemeden alacağı karar üzerine genel kurulu çağrıya yetkilidir.

KANUNLAR GEREKÇELER B.K.K. YÖNETMELİKLER TEBLİĞLER İÇ GENELGELER GENEL YAZILAR ÖZELGELER SİRKÜLER

Kanun Son güncelleme:19/01/2012
Madde:

Başlangıç: / / Bitiş: / /

Başlık Kooperatifin arsasını hisseleri oranında ortaklarına devir etmesi işleminin muafiyeti etkileyip etkilemeyeceği hk.
Tarih 29/11/2011
Sayı B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 4-2145
Kapsam

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)

Sayı

:

B.07.1.GİB.4.34.16.01-KVK 4-2145

29/11/2011

Konu

:

Kooperatifin arsasını hisseleri oranında ortaklarına devir etmesi.

İlgide kayıtlı dilekçenizde, muhtasar yönünden …… Vergi Dairesinin ……. vergi kimlik numarasında kayıtlı mükellefi olduğunuzu ve üye sayınızın azalması ve çıkan diğer sorunlar nedeniyle tasfiyeyi düşündüğünüzü belirterek, aktifinizde bulunan arsayı tasfiye nedeniyle ortaklarınıza hisseleri oranında devretmeniz halinde bu durumun; Kurumlar Vergisi Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanunu kapsamında değerlendirilmesi yönünde Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

I- KURUMLAR VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN:

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmüyle kooperatifler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış olmakla beraber aynı kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde, tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklar ile iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir iş yeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim tarihine kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13’üncü maddesine göre bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olan yapı kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olduğu hükme bağlanmıştır.

Konuyla ilgili 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “4.13. Kooperatifler” başılıklı bölümünde, kooperatif muafiyeti ile ilgili olarak ayrıntılı açıklamalar yapılmış olup “4.13.1. Muafiyet Şartları” başlıklı bölümünde de, kooperatiflerin kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanabilmeleri için ana sözleşmelerinde;

– Sermaye üzerinden kazanç dağıtılmamasına,

– Yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesine,

– Yedek akçelerin ortaklara dağıtılmamasına,

– Sadece ortaklarla iş görülmesine

dair hükümlerin bulunması ve bu kayıt ve şartlara fiilen uyulması gerektiği, ayrıca bu şartlara ana sözleşmelerinde yer vermeyen ya da yer vermekle beraber bu şartlara fiiliyatta uymayan kooperatiflerin, muafiyet hükümlerinden yararlanamayacakları belirtilmiştir.

Tebliğin “4.13.1.4. Sadece ortaklarla iş görülmesi” başlıklı bölümünde ise “Kooperatifler ortaklarının belirli ekonomik çıkarlarının ve özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarının sağlanıp korunmasını amaçladıkları için faaliyetin normal olarak sadece ortaklarla sınırlı olması gerekmektedir. Bu nedenle, bir kooperatifin kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanabilmesi için ana sözleşmesinde sadece ortaklarla iş görülmesine ilişkin hüküm bulunması ve fiilen de bu hükme uyulması gerekmektedir. Ortak dışı işlemler, sadece ortak olmayanlarla yapılan işlemleri değil, ortaklarla kooperatif ana sözleşmesinde yer almayan konularda yapılan işlemleri de kapsamaktadır.” açıklamalarına yer verilmiştir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, kooperatifinizin tasfiyeye tabi tutularak sahibi olduğu arsayı üyelerine hisseleri oranında devretmesi, ortaklarla kooperatif ana sözleşmesinde yer almayan konularda yapılan işlemlerin ortak dışı işlem sayılması nedeniyle, bu işleminiz muafiyet şartının ihlali olarak değerlendirilecek ve bu şartın ihlal edildiği tarihten itibaren kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilerek kurumlar vergisine tabi tutulmanız gerekmektedir.

Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin birinci fıkrasında menkul sermaye iradının tanımı yapılmış olup, ikinci fıkrasının (2) numaralı bendinde ise; iştirak hisselerinden doğan kazançların (Limited şirket ortaklarının, iş ortaklıklarının ve komanditerlerin kar payları ile kooperatiflerin dağıttıkları kazançlar bu zümreye dahildir. Kooperatiflerin ortakları ile yaptıkları muamelelerden doğan karların ortaklara kooperatifle yaptıkları muameleler nispetinde tevzii kazanç dağıtımı sayılmaz.) menkul sermaye iradı olduğu belirtilmiştir.

Anılan Kanunun 94 üncü maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 15 inci maddesinde sayılan kişi, kurum ve kuruluşların, yine söz konusu maddelerde bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir ve kurumlar vergilerine mahsubun tevkifat yapmaya mecbur oldukları hükme bağlanmış olup, anılan maddenin (6/b-i) bendinde, tam mükellef kurumlar tarafından; tam mükellef gerçek kişilere, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olmayanlara ve gelir vergisinden muaf olanlara dağıtılan, 75 inci maddenin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yazılı kar paylarından (karın sermayeye eklenmesi kar dağıtımı sayılmaz) % 15 tevkifat yapılacağı hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, kooperatifinizin ortaklarından topladığı aidatların iade edilen tutarları üzerinden gelir vergisi kesintisi yapılmayacaktır. Ancak, kooperatifin sahip olduğu arsayı ortaklara hisseleri oranında devretmesi halinde dağıtımı yapılacak arsanın emsal bedeli ile ortaklardan toplanan aidatlar arasındaki olumlu fark üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin (6-b-i) bendine göre %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve muhtasar beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir.

II- KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU AÇISINDAN:

Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;

1/1 maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin, vergiye tabi olduğu,

17/4-r maddesinde ise; kurumların aktifinde veya belediyeler ile il özel idarelerinin mülkiyetinde, en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimlerinin istisna olduğu,

İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla aktiflerinde bulundurdukları taşınmaz ve iştirak hisselerinin teslimleri istisna kapsamında yer almadığı, İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınacağı

hükümlerine yer verilmiştir.

Buna göre, kooperatifiniz tarafından 2002 yılında iktisap edilen ancak, konut elde etme amacının gerçekleşmemesi nedeniyle üyelere devredilen arsa, en az iki tam yıl süreyle kooperatifin aktifinde bulunmuş olması kaydıyla KDV’den istisna olacaktır.

III- HARÇLAR KANUNU AÇISINDAN:

492 sayılı Harçlar Kanununun 57 nci maddesinde, “Tapu ve kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı (4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro harçlarına tabidir” hükmü yer almaktadır.

Aynı Kanuna ekli (4) sayılı tarifenin I/20-a fıkrasında; gayrimenkullerin ivaz karşılığında veya ölünceye kadar bakma akdine dayanarak yahut trampa hükümlerine göre devir ve iktisabında gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden az olmamak üzere emlak vergisi değeri üzerinden (Cebri icra veya şüyuun izalesi hallerinde satış bedeli, istimlaklerde takdir edilen bedel üzerinden) devir eden ve devir alan için ayrı ayrı binde 16,5 oranında tapu harcı aranılacağı hükme bağlanmıştır.

Bu itibarla, kooperatifiniz tarafından konut yapmak amacıyla 2002 yılında iktisap edilen arsaların, kooperatifinizin tasfiye edilmesi nedeniyle üyelere devredilmesinden, 492 Sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı tarifenin I/20-a fıkrası uyarınca devir eden ve devir alandan binde 16,5 oranında tapu harcı alınması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.

Soru: Kooperatif üyeleri kat malikleri arasından seçildiği zaman ücretlerden tevkifat yapılıp yapılmayacağı

Cevap: 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 61 inci maddesinde; “Ücret işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin, ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı) tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakla, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez.” hükmü yer almış olup, aynı maddenin üçüncü fıkrasının dördüncü bendinde ise; yönetim ve denetim kurulları başkan ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatlar dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatlerin de ücret olarak vergilendirileceği hüküm altına alınmıştır.

Aynı Kanunun 94′ üncü maddesinde; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” denilmiş aynı maddenin 1. bendinde de hizmet erbabına ödenen ücretler ile 61. maddede yazılı olup ücret sayılan ödemelerden (istisnadan faydalananlar hariç), 103 ve 104′ üncü maddelere göre tevkifat yapılması gerektiği açıklanmıştır.

Bu açıklamalara göre, KOOPERATİFİN yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen aylık ücretlerden Gelir Vergisi Kanununun 61, 94, 103 ve 104. maddelerine göre tevkifat yapılması gerekmektedir.

Bu çalışmada, kısmi yapılan ödemelerin BK’nun 84.maddesi gereği, önce vade farkına, yani faiz borcuna mahsup edilmesi gerekmektedir. Ancak baştan beri kooperatifte bir uygulama teammül haline gelmişse, ortaklar arasında hak ve yükümlülüklerde eşitlik gereği (KK 23), uygulamada teammül haline gelen bu esasa göre borç hesaplanmalıdır. Bu husus, kooperatif yöneticileri nezdinde araştırılarak var olup olmadığı öğrenilmelidir. Yok ise, kısmi ödemelerin önce vade farkından, yani faizden düşülmesi gerekmektedir. Ayrıca aylık faiz oranı günlüğe dönüştürülerek hesaplama yapılmalı ve kesinlikle bileşik faiz uygulaması, yani faize faiz hesaplaması yapılmamalıdır.