Kooperatiflerde Matrah

66 SERİ NO’LU KATMA DEĞER VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ

Resmi Gazete Sayısı 23275
Resmi Gazete Tarihi 03/03/1998
Kapsam
Katma Değer Vergisi Kanununun Geçici 8 ve Geçici 9 uncu maddelerinde yer alan ve uygulama süresi 31 Aralık 1997 tarihinde sona eren konut istisnası ile ilgili olarak aşağıdaki açıklamaların yapılmasına gerek duyulmuştur.
I _ MÜKELLEFİYET TESİSİ VE BEYAN DÖNEMİ

Katma Değer Vergisi Kanununun Geçici 8 ve Geçici 9 uncu maddelerindeki konut istisnası uygulaması 31 Aralık 1997 tarihinde sona erdiğinden;

– Net alan 150 m2’ye kadar konut teslimleri,

– Konut yapı koaperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri,

– Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan sadece 150 m2’ye kadar konutlara ilişkin inşaat taahhüt işleri,

1 Ocak 1998 tarihinden itibaren katma değer vergisine tabi olacaktır.

Buna göre, daha önce katma değer vergisi yönünden mükellefiyet tesis ettirmeyen konut yapı kooperatifleri vergi dairelerine katma değer vergisi yönünden mükellefiyetlerini tesis ettireceklerdir. Konut yapı kooperatiflerinin 1 Ocak 1998 tarihinden itibaren vergiye tabi teslim ve hizmetlerinin olmaması mükellefiyetlerinin tesisini etkilemeyecektir.

Öte yandan, Katma Değer Vergisi Kanununun 39 uncu maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak konut yapı kooperatiflerinin üçer aylık vergilendirme dönemine tabi olmaları uygun görülmüştür.

Bu durumda, konut yapı kooperatifleri Ocak-Şubat-Mart 1998 aylarını kapsayan üç aylık döneme ait katma değer vergisi beyannamelerini 25 Nisan 1998 günü mesai saati sonuna kadar ilgili vergi dairesine vereceklerdir.

Konut yapı kooperatifleri, Kanunun 40/3. maddesi gereğince faaliyetlerinin olmadığı dönemlerde de katma değer vergisi beyannamesi vereceklerdir.(*)

II _ UYGULANACAK KATMA DEĞER VERGİSİ ORANI

2 Ocak 1998 tarihli ve 23218 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 97/10465 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile;

– Net alanı 150 m2’ye kadar konut teslimleri

– Konut yapı kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işleri,

– Kanunla kurulmuş sosyal güvenlik kuruluşları ve belediyelere yapılan sadece 150 m2’ye kadar konutlara ilişkin inşaat taahhüt işleri,

için 1 Ocak 1998 tarihinden geçerli olmak üzere, katma değer vergisi oranı %1 olarak tespit edilmiştir.

%1 oranı uygulamasında, net alan tanımı yönünden 9 ve 30, inşaat taahhüt işleri açısından da 49 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde yer alan açıklamalar geçerli olacaktır.

Bu durumda, Kanunun 1 inci maddesi kapsamına giren ve net alanı 150 m2’ye kadar olan konut teslimlerine katma değer vergisi oranı %1 olarak uygulanacaktır. 150 m2’yi aşan konutların tesliminde ise genel Vergi oranı (%15) uygulaması devam edecektir.

Kişilerin özel mülkü mahiyetindeki konutların arızi ticari faaliyet çerçevesindeki teslimleri katma değer vergisinin konusuna girmediğinden, net alanına bakılmaksızın konutların bu şekilde tesliminde evvelce olduğu gibi katma değer vergisi uygulanmayacağı tabiidir.

III _ KONUT YAPI KOOPERATİFLERİNİN ÜYELERİNE KONUT TESLİMLERİNDE MATRAH

Katma Değer Vergisi Kanununun 20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin de malı teslim alan veya hizmet yapılanlardan bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ve temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği hükme bağlanmıştır.

Buna göre, konut yapı kooperatiflerinin inşa ettikleri konutların üyelerine tesliminin karşılığını teşkil eden bedelin, vergiyi doğuran olayın meydana geldiği tarihte üyeler tarafından ödenen veya borçlanılan tutarlar toplamı olacağı tabiidir.(**)

Örnek

(x) Konut yapı kooperatifinin üyesi 14 Ocak 1998 tarihinde teslim edilen 110 m2 lik konut için 1994 yılında 250 milyon, 1995 yılında 400 milyon, 1996 yılında 600 milyon, 1997 yılında 750 milyon lira olmak üzere toplam 2 milyar lira ödemiştir. 14 Ocak 1998 tarihinde hesaplanacak katma değer vergisinin matrahı olarak 2 milyar lira esas alınacaktır. Dolayısıyla bu tutar üzerinden (2.000.000 000 X %1) = 20.000.000 lira katma değer vergisi hesaplanacaktır.

IV _ İNDİRİM

Katma Değer Vergisi Kanununun 29 ve 34 üncü maddeleri gereğince, mükelleflerin 1 Ocak 1998 tarihinden itibaren teslim ettikleri net alanı 150 m2ye kadar olan konutlar için yüklenilen katma değer vergileri indirim konusu yapılacaktır.

Yukarıda kapsamı belirtilen inşaat taahhüt işlerinde ise, 1 Ocak 1998 tarihinden itibaren onaylanan hakediş belgesine bağlanan hizmete ilişkin alış ve giderlere ait katma değer vergisi indirim konusu yapılacaktır.

Öte yandan, Kanunun 29/4. maddesinin Bakanlığımıza verdiği yetkiye dayanılarak

1 Ocak 1998 tarihinden itibaren yapılan teslim ve hizmetler için 1 Ocak 1998 tarihinden önce yüklenilen ancak sonuç hesaplarına intikal ettirilmemiş olan katma değer vergilerinin indirilebilir vergi olarak dikkate alınması uygun görülmüştür.

Örnek 1

Konut yapı kooperatifi tarafından inşa edilen 150 m2 nin altındaki konutlar, üyelere 20 Şubat 1998 tarihinde teslim edildiği varsayıldığında, bu konutların tesliminde % 1 oranı üzerinden katma değer vergisi hesaplanacak ve konutların meydana getirilmesi ile ilgili olarak yüklenilen (1.1.1998 tarihi öncesine ait olanlar dahil) katma değer vergileri indirim konusu yapılacaktır. 1.1.1998 tarihi öncesine ait yüklenilen katma değer vergileri gider veya maliyet hesaplarından çıkarılarak indirilecek katma değer vergisi hesabına alınacaktır.

Örnek 2

Konut yapı kooperatifine inşaat taahhüt işi yapan bir müteahhidin 21 Ocak 1998 tarihli hakediş belgesinde yer alan istihkak tutarına % 1 katma değer vergisi oranı uygulanacak ve bu hakediş kapsamı işle ilgili olarak yüklenilen katma değer vergileri (1998’den önceki yıllara ait olanlar dahi indirilebilir vergi olarak dikkate alınacaktır. 1998 tarihi öncesine ait yüklenilen katma değer vergileri gider veya maliyet hesaplarından çıkarılarak indirilecek katma değer vergisi hesabına alınacaktır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir