İşçilerin Sosyal Güvenlik Hakları
5510 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin g bendine göre Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri 4’üncü maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.
Kanunun bu maddesine göre ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri 4/1-a (eski SSK’lı) kapsamında sigortalı sayılır ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.
Bu şekilde çalışanlar Sosyal Güvenlik Kurumunun kısa vadeli sigorta kollarından sağladığı tüm haklardan faydalanmaktadırlar (Geçici iş göremezlik ödeneği, sürekli iş göremezlik ödeneği, emzirme ödeneği).
Mehmet UĞUR
Aydın Sosyal Güv. İl Md.lüğü – Sos.Güv. Denetmeni
İşverenlerin Yapması Gerekenler
3.1. İş-Kur Kapsamında Yapılması Gerekenler
4904 sayılı Kanunun 3’üncü maddesinin d bendine göre “işgücünün yurt içinde ve yurt dışında uygun oldukları işlere yerleştirilmelerine ve çeşitli işler için uygun işgücü bulunmasına ve yurt dışı hizmet akitlerinin yapılmasına aracılık etmek,” Türkiye İş Kurumu’nun görevleri arasındadır.
İşverenler yurt dışından aldıkları işlerde çalıştırmak istedikleri işçileri İş-Kur aracılığıyla temin edeceklerdir. Ancak işverenler bu işçileri kendileri de temin edebilecekleri gibi özel istihdam büroları aracılığı ile de temin edebilirler.
İşverenlerin işçilerini temin amacıyla iş ilanı vermesine izin verilmektedir. Ancak yapılacak ilanda iznin hangi il müdürlüğünden/hizmet merkezinden alındığı ve verilen iznin tarih ve sayısı belirtilmelidir. Yurt dışından alınan iş ile ilgili henüz anlaşma imzalanmamış olması halinde, söz konusu işin alındığına ilişkin herhangi bir belgenin (işi alan ile işi yaptıracak firma arasındaki yazışma vb.) İş-Kur’a ibraz edilmesi halinde gerekli değerlendirmeler yapılarak, alınan işle ilgili ön hazırlık yapılması amacıyla yönetici konumunda eleman temini için ilan izni verilebilmektedir.
İşçi temininden ve hizmet akdi imzalandıktan sonra işverenlerin yurt dışında çalıştırmak istedikleri işçilerinin işlemlerini İş-Kur aracılığı ile yaptırmaları ve işçileri ile aralarında imzaladıkları örneği İş-Kur tarafından hazırlanan iş sözleşmelerini Kuruma onaylatmaları gerekmektedir. Üç nüsha hazırlanan yurt dışı iş sözleşmenin bir örneği işçide, bir örneği işverende, bir örneği de İş-Kur’da bulunacaktır. Bu sözleşmenin örneği http://www.iskur.gov.tr/ tr-tr/isveren/yurtdisiistihdam.aspx#dltop linkinden temin edilebilir.
