23. İnşaatları blok halinde yapılan kooperatiflerde, genel kurulda alınan kararların, konutunu teslim alamayan ortaklar aleyhine şekillenmesinin engellenip engellenemeyeceği:Konut yapı kooperatiflerinin amacı, tüm ortaklarının konut edinmelerini sağlamaktır. Kooperatifler bu amacı gerçekleştirken, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 23. maddesinde belirtilen, “Ortaklar bu kanunun kabul ettiği esaslar dahilinde hak ve vecibelerde eşittirler.” hükmü uyarınca hareket etmek durumundadırlar. Dolayısıyla tüm ortakların eşit şartlarda konut edinmeleri sağlanmalıdır.
Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin konu üzerinde aldığı benzer kararlar özetle aşağıda belirtilmektedir.
– Kural, hak ve borçlarda eşitliktir. Özel bir durum yoksa, bir yapı kooperatifinde, bir kısım ortakların konutlarına az bedelle ve diğer bir kısmının da daha çok bedelle sahip olmaları yasaya aykırıdır. (Y.11.HD., 30.04.1982, E. 2164/K.2031)
– Kooperatif konut maliyetleri farklı ise, konutların ortaklara farklı maliyetleri ortadan kaldırılmak suretiyle dağıtılması gerekir. (Y.11.HD., 06.05.1983, E. 2088/K.2387)
– Kooperatif konutları, muhtelif tarihlerde tamamlanarak ortaklara dağıtılmış ve farklı maliyetler bulunmuştur. Bu durumda, maliyetin bir bütün halinde ve anasözleşme hükümleri de göz önüne alınarak, eşitlik ilkesi çerçevesinde yapılması gerekir. (Y.11.HD., 26.04.1984, E. 1624/K.2418)
– Kooperatif, iki arsaya sahip olup, tüm ortakların katkılarıyla birinci arsada konut yaparak ortaklara dağıtmış bulunmasına göre, ikinci arsada da konut yapıp, ilk arsadan yararlanmayanlara konut vermek zorundadır. Aksi hal, eşitlik ve iyi niyete aykırıdır. (Y.11.HD., 07.03.1996, E. 8489/K.1471)
– Kooperatif, iki arsaya sahip olup, tüm ortakların katkılarıyla birinci arsada konut yaparak ortaklara dağıtmış bulunmasına göre, ikinci arsada da konut yapıp, ilk arsadan yararlanmayanlara konut vermek zorundadır. Aksi hal, eşitlik ve iyi niyete aykırıdır. (Y.11.HD., 07.03.1996, E. 8489/K.1471)
Öte yandan, 1163 sayılı Kooperatifler Kanununun 53. maddesine göre, toplantıda hazır bulunup da kararlara aykırı kalarak keyfiyeti tutanağa geçirten veya oyunu kullanmasına haksız olarak müsaade edilmiyen yahut toplantıya çağrının usulü dairesinde yapılmadığını veyahut gündemin gereği gibi ilan veya tebliğ edilmediğini yahut da Genel Kurul toplantısına katılmaya yetkili olmayan kimselerin karara katılmış bulunduklarını iddia eden pay sahiplerinin, anasözleşme hükümlerine ve iyi niyet esaslarına aykırı olduğu iddiası ile Genel Kurul kararları aleyhine, toplantıyı kovalayan günden başlamak üzere bir ay içinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yerdeki mahkemeye başvurmak suretiyle iptal davası açmaları imkan dahilindedir.
Buna göre, kooperatifin uygulamaları sonucu ortaklar arasında oluşan eşitsizliklerin ortadan kaldırılması amacıyla yargı organlarına başvurulması ve bu eşitsizlikleri doğuran genel kurul kararları aleyhine yukarıda belirtilen şartlar dahilinde iptal davası açılması mümkün bulunmaktadır.
Ayrıca, konutlarını etaplar halinde yapan kooperatiflerde yaşanan bu tür sorunlar dikkate alınarak, bu yapıdaki kooperatifler için Bakanlığımızca hazırlanan Konut Yapı Kooperatifi Örnek Anasözleşmesinin 14, 61, 62 ve 63. maddeleri yeniden düzenlenmiştir.
