……………………… MÜDÜRLÜĞÜNE

İlimiz ………… Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün ………. vergi numarasında kayıtlı ………… Konut Yapı Kooperatifi tarafından Başkanlığımıza verilen 05.06.2007 tarihli dilekçenin incelenmesinden; müracaatları üzerine T.C.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’ndan aldıkları ………. tarih ve …… sayılı yazı uyarınca,  kooperatifin genel kurul kararı ile ana sözleşmesinde değişiklik yapılarak ticaret siciline tescil edilmesini müteakip işletme kooperatifine dönüştürüleceği ve ünvanı değişen kooperatifin kurumlar vergisi ile katma değer vergisi mükellefiyetinin tesis ettirileceği belirtilerek,
-Konut yapı kooperatifinin site işletme kooperatifine dönüştürülmesinde kurumlar vergisine tabi bir işlem olup olmadığı, vergiye tabi bir işlem olması halinde bu vergiye ilişkin mükellefiyetin konut yapı kooperatifine mi yoksa site işletme kooperatifine mi ait olduğu,
-Söz konusu dönüştürme işleminin katma değer vergisine tabi bir işlem olup olmadığı, vergiye tabi bir işlem olması halinde verginin site işletme kooperatifi tarafından mı yoksa sorumlu sıfatıyla konut yapı kooperatifi tarafından mı beyan edileceği,
hususlarında bilgi talebinde bulunulduğu anlaşılmıştır.
Bilindiği üzere; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (1)’inci maddesinde kooperatifler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış ve kurum kazancının gelir vergisinin konusuna giren gelir unsurlarından oluştuğu belirtilmiş, (2)’nci maddesinin (2)’nci fıkrasında da kooperatiflerin, 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa veya özel kanunlarına göre kurulan kooperatifler ile benzer nitelikteki yabancı kooperatifleri ifade ettiği hüküm altına alınmıştır.
Kanunun 4’üncü maddesinin (1)’inci fıkrasının (k) bendi ile; “Tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir iş yeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim tarihine kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13 üncü maddesine göre bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olan yapı kooperatifleri.” kurumlar vergisinden muaf tutulmuşlardır.

Diğer taraftan 10.05.1969 tarih ve 13195 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 3’üncü maddesinde, kooperatif anasözleşmesinin Sanayi ve Ticaret Bakanlığına verilmesini müteakip Bakanlığın kuruluşa izin vermesi halinde, kooperatif merkezinin bulunduğu yer ticaret siciline tescil ve ilan olunacağı,  anasözleşme değişikliklerinin de kuruluştaki usullere bağlı olduğu belirtilmiştir.
Aynı kanunun 81’inci maddesinin birinci fıkrasında kooperatiflerin dağılma sebepleri bentler halinde sayılmış olup, ikinci fıkrasında ise “Konut yapı kooperatifleri, anasözleşmede gösterilen işlerin tamamlanması ve ferdi mülkiyete geçilip konutların ortaklar adına tescil edilmesiyle amacına ulaşmış sayılır ve dağılır. Ancak tescil tarihinden itibaren 6 ay içerisinde usulüne uygun şekilde anasözleşme değişikliği yapılarak kooperatifin amacının değiştirilmesi halinde dağılmaya ilişkin hüküm uygulanmaz. Konut kooperatiflerinde yapı kullanma izninin alınmasını müteakip en geç bir yıl içinde ortakların Kat Mülkiyeti Kanununa göre ferdi münasebet işleri sonuçlandırılır.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu hükümlerden de anlaşılacağı üzere, konut yapı kooperatifleri kuruluş amaçlarını gerçekleştirmiş ve usulüne uygun olarak anasözleşmede yapılacak amaç değişikliğini müteakip tasfiye işlemine tabi tutulmadan faaliyetlerine devam edebilmektedirler. Dolayısıyla amaç değişikliğine giden kooperatifin tüzel kişiliği sona ermemektedir.
Buna göre, ………… Konut Yapı Kooperatifi’nin 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu’nun 81’inci maddehükümlerine uygun olarak konutları ortaklar adına tescil edilmesine müteakip amaç değişikliğine giderek site işletme kooperatifine dönüştürülmesi işlemleri kurumlar vergisine tabi bulunmamaktadır.
Bilgilerinizi ve Müdürlüğünüzü ilgilendiren konular hakkındaki görüşünüzün, görüşümüzle birleştirilerek mükellefe bilgi verilmesini rica ederim.