İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı
:
B.07.1.GİB.4.35.16.01-120.01.02-849
13/09/2012
Konu
:
Fuar ve internet üzerinden yapılan satışların vergilendirilmesi
İlgide kayıtlı özelge talep formunda; ücretli olarak çalıştığınızı, ev hayvanları için diktiğiniz giyim eşyalarını pet-shop fuarında ve internet üzerinden sipariş alarak satmayı düşündüğünüzü belirterek, vergisel açıdan yapmanız gereken işlemler hakkında bilgi talep etmektesiniz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Vergiden Muaf Esnaf” başlıklı 9’uncu maddesinde;
“Ticaret ve sanat erbabından aşağıda yazılı şekil ve suretle çalışanlar gelir vergisinden muaftır.
…
6-(5615 sayılı kanunla değiştirilen bent; yürürlük tarihi 04/04/2007) Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamulleri, kırpıntı deriden üretilen mamuller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticari, zirai veya mesleki faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir.
…
Ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usûlde Gelir Vergisine tâbi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar.
…” hükmüne yer verilmiştir.
Aynı Kanunun 37’nci maddesinde, her türlü ticari ve sınaî faaliyetlerden doğan kazançların ticari kazanç olduğu belirtildikten sonra, ticari kazancın, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve Gelir Vergisi Kanununda yazılı gerçek (Bilânço veya işletme hesabı esası) veya basit usullere göre tespit edileceği hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 94’üncü maddesinde; “Kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçiler aşağıdaki bentlerde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecburdurlar.” hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin (13/a) bendinde, 9’uncu maddenin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan emtia bedelleri veya bu emtianın imalinde ödenen hizmet bedelleri üzerinden %2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Konuyla ilgili olarak yayımlanan 264 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin “Evlerde Üretilen Ürünlerin Satışının Yapılacağı Yerler” başlıklı 2.3. bölümünde;
“Söz konusu bentte yapılan başka bir düzenlemeyle de emeğe dayalı ürünlerin esnaf muaflığından yararlananlarca pazarlanmasında kolaylık sağlanmıştır. Muafiyet kapsamında bulunanlar, evlerde Kanunun öngördüğü makine ve aletler dışında başka makine ve alet kullanmadan kendi el emekleriyle imal ettikleri ürünleri;
– Bir işyeri açmaksızın,
– Dernekler, vakıflar, sendikalar ve meslek odalarınca düzenlenenler dahil olmak üzere düzenlenen kermes, festival ve panayırlarda (Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerince düzenlenenler hariç),
-Kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde
satabilecekler ve esnaf muaflığından yararlanmaya devam edebileceklerdir.
Öte yandan evlerde üretilen ürünlerin; pazar takibi suretiyle satışını yapanlar, Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerince düzenlenen kermes, festival ve panayırlarda satışını yapanlar ile Kamu kurum ve kuruluşlarınca devamlılık arz edecek şekilde belirlenen yerlerde satışını yapanlar, esnaf muaflığından faydalanamayacaktır.” açıklamasına yer verilmiştir.
Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 156’ncı maddesinde işyeri; ticari, sınai, zirai ve mesleki faaliyette iş yeri; mağaza, yazıhane, idarehane, muayenehane, imalathane şube, depo, otel, kahvehane, eğlence ve spor yerleri, tarla, bağ, bahçe, çiftlik, hayvancılık tesisleri, dalyan ve voli mahalleri, madenler, taş ocakları, inşaat şantiyeleri, vapur büfeleri gibi ticari, sınai, zirai veya mesleki bir faaliyetin icrasına tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yer olarak tarif edilmiştir.
Madde hükmünden de anlaşılacağı üzere, işyerinin tanımı yapılırken, ticari sinai, zirai ve mesleki faaliyetin yapılması ve yürütülmesinde kullanılan yerlerin neler olabileceği nitelenmiş ve tanımda belirtilen yerlerle sınırlandırılmamıştır. Bu nedenle, elektronik ortamda yapılan bu tür faaliyetler için iletişim amacıyla kullanılan yerin işyeri olarak kabul edilmesi gerekmektedir.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre;
– Kanunun öngördüğü makine ve aletleri kullanmak suretiyle ev hayvanları için diktiğiniz giyim eşyalarını, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olan gerçek kişi veya kurumlarca düzenlenen pet-shop fuarında satmanız halinde esnaf muaflığından faydalanmanız mümkün bulunmamaktadır.
– Söz konusu fuarı düzenleyen gerçek kişi veya kurumun gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmaması halinde, fuarda yapacağınız satışlar dolayısıyla esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmaktadır. Ancak, yaptığınız ürünleri Gelir Vergisi Kanunu’nun 94’üncü maddesinde sayılan kişi veya kuruluşlara satmanız durumunda, bu satışlar karşılığında tarafınıza yapılacak ödemeler üzerinden anılan maddenin 13-a bendi gereğince %2 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
– Ürünlerinizi internet ortamında sipariş almak suretiyle satmanız durumunda ise, söz konusu yerlerin işyeri tanımı kapsamına girmesi nedeniyle esnaf muaflığında faydalanamayacağınız için bu faaliyet sonucu elde edilen gelirin Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hükümleri çerçevesinde vergiye tabi tutulması gerekmektedir.
