DEFTERLER
Tutulacak Defterler
Madde73- Kooperatifte aşağıdaki defterlerin tutulması zorunludur:
1-Yevmiye Defteri,
2-Defteri Kebir,
3-Envanter Defteri,
4-Karar Defteri,
5-Ortaklar Defteri.
Kooperatifte bu defterlerden başka, kasa defteri ile işin mahiyet ve öneminin gerektirdiği diğer defterler de tutulur.
Yevmiye Defteri
Madde 74- Yevmiye defteri, kayda geçirilmesi gereken işlemlerin belgelerden çıkarılarak tarih sırasıyla ve madde halinde düzenli olarak yazılmasına mahsus defterdir.
Yevmiye maddelerinin en az aşağıdaki bilgileri içermesi şarttır.
a) Madde sıra numarası (Makine ile tutulan muhasebelerde zorunlu değildir),
b) Tarih,
c) Borçlu hesap,
d) Alacaklı hesap,
e) Meblağ (yardımcı hesaplara taksim edilenlerin, izahat sütununda gösterilmesi şarttır.)
f) Her kaydın dayandığı belgenin türü, tarih ve numarası,
Yevmiye defterlerine girilecek kayıtlar haklı sebep olmaksızın on günden fazla geciktirilemez.
Yevmiye defterinin yeni senenin en geç Ocak ayı sonuna kadar notere ibraz edilip, son kaydın altına noterce “görülmüştür” kaydı yazılarak mühür ve imza ile tasdik ettirilmesi şarttır.
Defteri Kebir
Madde 75- Defteri kebir, yevmiye defterine geçirilmiş olan işlemleri buradan alarak sistemli bir surette hesaplara dağıtan ve tasnifli olarak bu hesaplarda toplayan defterdir.
Defteri Kebirdeki kayıtların en az aşağıdaki bilgileri ihtiva etmesi şarttır.
a) Tarih,
b) Yevmiye defteri madde numarası,
c) Meblağ,
d) Toplu hesaplardan yardımcı nihai isimleri,
Envanter Defteri
Madde 76- Envanter defterine, kooperatifin açılış tarihine müteakiben her hesap dönemi sonunda çıkarılan envanterler ve bilançolar kaydolunur.
Kanunda aksine hüküm olmadıkça hesap dönemi sonu için çıkarılacak envanter ve bilançoların ertesi hesap dönemin ilk üç ayı içerisinde tamamlanmış olması gerekir.
Envanter defterine geçirilen envanter ve bilanço, yönetim kurulunca imzalanır ve notere ibraz olunur. Noterce son kaydın altına “görülmüştür” sözü yazılarak mühür ve imza ile tasdik edilmesi şarttır.
Karar Defteri:
Madde77- Karar defterine genel kurul ve yönetim kurulu tarafından görüşmeler sonucunda verilen kararlar yazılır.
Yönetim kurulu karar defteri ve genel kurul karar defteri olarak ayrı ayrı tutulur.
Genel kurul karar defterine yönetim kurulunca aslına uygunluğu tasdik edilmiş olarak genel kurul tutanakları yazılır veya yapıştırılır.
Ortaklar Defteri:
Madde 78- Ortaklar deflerine, her ortağın adı-soyadı, iş ve konut adresi, kooperatife giriş ve çıkış tarihleri ile yatırdığı veya çektiği paralar tarih sırası ile yazılır.
Çıkarılan ortaklarla ilgili çıkarma kararının gerekçeli olarak bu deftere yazılması ve çıkarma işleminin kesinleştiği tarihin gösterilmesi gerekir.
Defterleri Tasdik Ettirme Yükümlülüğü
Madde 79- Kooperatifin tutmak zorunda olduğu yevmiye defteri, defteri kebir, envanter defteri ve her iki karar defteri kullanılmaya başlamadan önce notere ibraz olunur. Noter bu defterleri mühür ve imzasıyla tasdik eder.
Defter ve Belgelerin Saklanması
Madde 80- Kooperatif ile ilgili yazı, mektup, telgraf, fatura, cetvel, senet, makbuz, tutanak, şartname, proje, hakediş, fiş gibi belgelerle ödemeleri gösteren belgeler mukavele, taahhüt, kefalet, sair, teminat senetleri ve mahkeme ilamları gibi belgeler muntazam bir şekilde dosya halinde muhafaza edilir.
Bu belgelerle defterler son kayıt tarihinden on yıl geçinceye kadar saklanır. Kooperatifin sona ermesi halinde ilgili belgeler saklanmak üzere Türk Ticaret Kanununun 68’nci maddesine göre noter veya ortaklardan birine tevdi olunur.
YEDİNCİ BÖLÜM