Mali Müşavir Evren ÖZMEN
Ön Bilgi
Bilindiği üzere 644 Sayılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri hakkında kanun hükmünde kararnamenin 12/1 maddesi ile 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu’na eklenen geçici 3.maddeye istinaden Yapı Kooperatiflerinin Kuruluş iş ve işlemleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı il müdürlükleri tarafından yürütülmektedir.
Yeni Gelişme
Önceki dönemlerde her ne kadar Çevre ve Şehircilik Bakanlığı il müdürlükleri tarafından Arsa ve Konut Kooperatifi unvanı altında kooperatif kuruluşlarına izin verilmiş olsa dahi, bu hususun yanıltıcı olması nedeni ile il müdürlükleri tarafından bundan sonraki süreçte unvanında arsa kelimesi geçen yapı kooperatifi kuruluşlarına izin verilmeyecektir.
Son derece doğru olan bu uygulamanın sebebi ise, bilindiği üzere 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 46.maddesinde kooperatif şirketlerin Ticaret unvanlarında yer alacak ibarelerin tacirin kimliği, işletmesinin önemi hakkında üçüncü kişilerde yanlış bir görüşün oluşmasına yol açacak nitelikte ve gerçeğe aykırı olamayacağı maddesidir.
Kooperatifin unvanında arsa kelimesinin geçmesinin neden yanıltıcı olduğu ile ilgili olarak ise, bilindiği üzere konut yapı kooperatifi ana sözleşmesinin altıncı maddesinde kooperatifin amaç ve faaliyet konuları yazılmıştır. Yapı kooperatiflerinin amacı ortaklarına kooperatifine türüne göre konut veya işyeri temini yapmak olup, ancak amacını gerçekleştiremediği takdirde genel kurul kararına istinaden arsalarını parselleyerek ortaklarına dağıtması mümkündür.
Açıkça anlaşılacağı üzere yapı kooperatiflerin amacı ortaklarına arsa teslimi yapmak değil, konut veya işyeri teslimi yapmaktadır. Bu nedenle kooperatifin unvanında yer alan arsa kelimesi yanıltıcıdır. Sadece arsa yatırımı yapmak isteyenlerin kurabileceği başka kooperatif türleri zaten mevzuatımızda mevcuttur.
Özellikle son yıllarda Anadolu’da hızla artan ve halk arasında hobi kooperatifi olarak isimlendirilen kooperatifler aslında bu şekilde kurulmuş kooperatiflerdir. Bu kooperatifler imar izni bulunmayan alanlarda, konut yapı kooperatifi olarak kurulmaktadır. Bu kooperatiflerin bir çoğunun genel kurulu yapılmamış, yapılanlarda ise alınan kararlar mevzuata aykırı ve eksiktir. Ayrıca internet sayfalarında yer alan reklamlar kooperatifler kanunu kapsamında yanıltıcı reklam mahiyetindedir. Tarım arazilerinin bölünememe durumunu aşıyor gibi göstererek parselizasyon ve hisseli tapu noktasında yanıltıcı bilgiler de zaman zaman verilmektedir. İleride içinden çıkılamayacak sorunlara gebe olan bu kooperatiflerin yeni mağduriyetlere yaratarak kooperatifçilik algısına zarar vermesine engel olunması gerekmektedir.
Sonuç olarak;
Çevre ve Şehircilik bakanlığı tarafından atılan bu olumlu adımın, gerek kooperatifler, gerek kooperatif ortakları için son derece faydalı bir adım olduğunu düşünmekteyiz.
Saygılarımızla
