Personelin iş akdinin tek taraflı olarak fesih edilmesi hakkında

Bilindiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu 10/06/2003 tarihli ve 25134 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş olup, kanun işverenler ile bir iş sözleşmesine dayanarak çalıştırılan işçilerin çalışma şartları ve çalışma ortamına ilişkin hak ve sorumluluklarını düzenlemektir

Söz konusu Kanununun 2. maddesine göre, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişiye “işçi”, işçi çalıştıran gerçek ve tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara “işveren”, işçi ile işveren arasında kurulan ilişkiye de “iş ilişkisi” denilmektedir.

Aynı Kanunun 1. maddesinde de, bu kanunun, 4. maddedeki istisnalar dışında kalan bütün işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine ve işçilerine faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

4857 sayılı iş kanununun iş akdinin feshinde işveren tarafından haklı nedenler sayılmıştır. Bu kapsamda ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla süren devamsızlıklarda işverenin iş akdini tek taraflı olarak fesih etmesi mümkündür. Fesih süresince uyulması gereken işlemler aşağıda yer almaktadır.

Böyle bir durumda işveren,

1)Varsa şahitlerle birlikte işçinin herhangi bir beyanda bulunmaksızın işe gelmediğine veya işyerini terk ettiğine ilişkin bir tutanak düzenlemelidir.(Tutanağın bir örneği ektedir)

2)İşçinin iş sözleşmesinde yer alan veya bildirdiği son adresine noter aracılığıyla göndereceği yazıda işçinin işe gelmediği günler belirtilerek, işe devam etmemesini gerektirecek geçerli bir mazereti bulunması halinde varsa belgeleriyle birlikte kendisine bildirim süresi verilerek o sürede bilgi vermesi istenilmelidir. Kendisine verilen süre sonunda böyle bir mazeretin bulunmaması veya mazeret beyan etmemesi halinde iş sözleşmesinin İş Kanunu 25/II-g maddesi gereğince feshedileceği bildirilecektir. (İşe davet yazısı – örneği ektedir)

3)İşçinin mazeret beyanı ya da kendi savunmasını vermesi için noter tebligatına belirli bir süre konulmalıdır. Bu süre sonunda işçi tarafından mazeret veya savunma yapılmamışsa işçiye tekrar noter kanalı ile iş akdinin feshinin 4857/25-II(g) nedeni ile fesih edileceği bilgisi verilmelidir.

Bu süreçler takip edilmeden işçinin savunmasına başvurulmadan yapılan fesih geçersiz sayılabilir.

İşveren böyle bir durumda Sosyal Güvenlik Kurumuna vereceği aylık SSK bildiriminde ve eksik gün formunda işten çıkış nedeni olarak İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih İş Kanunu 25/II-g maddesini (devamsızlığı) kullanmalıdır. Bu şekilde bildirim yapıldığında işçi İŞ-KUR tarafından İşsizlik Sigortası haklarından yararlanamaz. Çünkü İşçi kusurundan kaynaklanan iş akdi fesihlerinde işsizlik sigortası hakları kaybedilmektedir.