İlgide kayıtlı özelge talep formu ve dilekçenizin tetkikinden; … Sanayi Sitesinde faaliyet gösterdiğiniz, söz konusu sanayi sitesindeki dükkanlarınızın inşaat ruhsatı olmadığı, müstakil elektrik alamadığınız, tek sayaçtan şantiye elektriği aldığınız, dernek tüzüğünüzün izin verdiği şekilde iktisadi işletme kurmak suretiyle elektrik giderini işlemek ve sayıları …’den fazla olan esnafınıza fatura ve makbuz karşılığında elektrik giderini paylaştırmak istediğinizi belirterek konuyla ilgili görüş istenildiği anlaşılmıştır.

Konuyla ilgili olarak … Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışma neticesinde; derneğinizin stopaj yönünden mükellefiyetinin bulunduğu ancak kurumlar vergisi yönünden mükellefiyetinin bulunmadığı anlaşılmıştır.

Buna göre, tüzel kişiliği itibariyle kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan Derneğinizin Vergi Usul Kanununa göre fatura düzenlemesi mümkün olmayıp gelir ve giderlerinizin Dernekler Kanununa uygun olarak belgelendirilmesi gerekmektedir.

Ancak, derneğinizin devamlılık arz eden ticari, sınai veya zirai nitelikte diğer bir ifadeyle bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı ya da hizmet ifası gibi bir faaliyetinin bulunması halinde bu faaliyetler nedeniyle oluşacak iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi gerekecektir. Bu durumda, derneğinize bağlı iktisadi işletme mükellefiyet tesis ettirme, defter tutma, beyanname verme, belge düzenine uyma ile Vergi Usul Kanununda belirtilen tüm vergisel yükümlülükleri yerine getirmek zorundadır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 227 nci maddesinde “Bu kanunda aksine hüküm olmadıkça bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.” hükmü yer almakta olup, söz konusu kayıtların aynı kanunun 229 uncu ve müteakip maddelerinde yer alan belgelerden (fatura, gider pusulası, serbest meslek makbuzu vb.) herhangi biri ile tevsik edilmesi gerekmektedir.

Aynı kanunun 229 uncu maddesinde, fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır şeklinde tanımlanmıştır.

Ayrıca, kurumların ürettiği mal veya hizmetin maliyetine girmeyen, gelirin elde edilmesi ve ticari faaliyetinin devamı ile ilişkisi olmayan üçüncü kişiler adına yapılan giderlerin asıl muhatabına yansıtılmasında yansıtma faturası düzenlenmesi, düzenlenen faturaya “fatura muhteviyatı işlemin bir masraf aktarımı olduğu ve masrafların gerçek ilgilisine intikal ettirildiğine”ilişkin bir şerh düşülmesi ve ekine masraf aktarımına konu işleme ait fatura veya benzeri belgenin bir örneğinin eklenmesi işlemin gerçek mahiyetinin tevsiki açısından önem arz etmektedir.

Bu nedenle, derneğinize ait iktisadi işletmenin oluşması ve kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi halinde, tamamı derneğiniz iktisadi işletmesine ait olmayan elektrik faturasına ait tutarın asıl muhatabına yansıtılmasında, yansıtma faturası düzenlenmesi mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, düzenlenen faturaya “fatura muhteviyatı işlemin bir masraf aktarımı olduğu ve masrafların gerçek ilgilisine intikal ettirildiğine” ilişkin bir şerh düşülmesi ve ekine masraf aktarımına konu işleme ait fatura veya benzeri belgenin bir örneğinin eklenmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.