1163 Sayılı Kooperatifler Kanunun 3. ve 4. Maddesinde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığına ( illerde  Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerine) verilecek Ana sözleşmenin onaylanması ve kuruluşa izin verilmesini müteakip, kooperatif merkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline tescil ve ilan olunması ile tüzel kişilik kazanır.

Yapı Kooperatiflerinin (Konut Yapı Kooperatifi, Toplu İşyeri Yapı Kooperatifi ve Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi) ve 1163 Sayılı Kooperatifler Kanunun 72.Maddesine göre kurulan Yapı Kooperatifi Üst Birliklerinin örnek Anasözleşmelerinin aynen kabulü halinde kuruluş işlemleri için gerekli bilgi ve belgeler;

Kuruluş için; Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne dilekçe ile müracaat edilir.

a)        Her sayfasının kurucular (en az yedi kurucu ortak) tarafından imzalanmış noter tasdikli 6 adet kooperatif Anasözleşmesinin olması,

b)        Kurucu ortakların aynı türden başka bir kooperatifte yönetim kurulu üyesi olmadığına dair bir taahhütname verilecektir. (EK-4)

c)        Bilgi Formu (EK-5)

d)        Mal Bildirimi (EK-6)

1)  Unvan, merkez, süre ve ilk genel kurul toplantısına kadar görev yapacak yönetim ve denetim kurulu üyeleri ile ilgili bölümlerin doldurulmuş olması,

2)  Sermaye ve paylarla ilgili 7. ve 8. Maddelerdeki boş kısımların kurucu ortak sayısına bağlı olarak doldurulmuş olması,

3)  Ana sözleşmelerin son sayfasında yer alan ve kurucuların Adı ve Soyadı, T.C. Kimlik No., Tabiiyeti, Sermaye Taahhüdü, ödediği sermaye ve imza bölümlerinin doldurulmuş olması,

            -1163 Sayılı Kanunun 98. Maddesinin atıfta bulunduğu Türk Ticaret Kanununun 349. Maddesi uyarınca yönetim kurulu üyelerinin usul ve fürundan biri ile, eşi ve 3. dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarının denetçiliğe seçilmeleri mümkün bulunmadığından Anasözleşmenin arkasında yer alan ve ilk genel kurul toplantısına kadar görev yapmak üzere kurucular arasından seçilmesi gereken yönetim ve denetim kurullarının teşkilinde yönetim ve denetim kurulu üyelerinin akraba olup olmadıkları araştırılarak, Türk Ticaret Kanununun 349. Maddesine uygunluğu sağlanmalıdır.

            -Kooperatif ünvanlarında kamu kurum ve kuruluşlarının isimlerinin kullanılmaması ve Türk Ticaret Kanununun 48. Maddesinde belirtilen hususlara dikkat edilmesi gerekmektedir. Unvan için sorgulama işlemi Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğümüzce yapılmaktadır.

            -Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatiflerinin kurulmasında Anasözleşmenin ilgili maddelerinde belirtilen ortaklık şartlarını taşıdıklarını belirtir, Sanayi ve Ticaret Odaları ve Vergi Dairelerinden alınan belgenin aslı verilmelidir.

            -Kooperatif Birliklerinin kuruluşunda kooperatiflerin konularının aynı veya birbiri ile ilgili nitelikte olması kooperatif birliği kurulmasına ilişkin en az 7 kooperatif tarafından alınan genel kurul kararlarının Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne sunulması ve kooperatif birliğine iştirak edenlerin en az 50 pay taahhüt etmelerinin sağlanması gerekmektedir.

            -1163 Sayılı Kanunun 4. Maddesine göre kurumlar tarafından taahhüt edilen nakdi sermayenin ¼’ü Ticaret Siciline tescil ve ilanı ile tüzel kişilik kazandıktan sonra kooperatif ya da kooperatif birliği hesabına aktarılmak üzere kurucu ortaklarca Anasözleşmede belirtilen ilk yönetim kurulu üyelerinden birine ödenmesi ve bu hususun kooperatif izin başvuru formundabeyan edilmesi gerekmektedir.

İzin,Tescil ve İlan için ; Valiliğince (Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü) kooperatif kuruluşuna izin verildikten sonra; Yönetim Kurulu üyelerinden birine Anasözleşme (4 adet) gönderilir. Bu gönderime müteakip bağlı bulunduğu Ticaret Sicil Memurluğuna tescil ve Ticaret Sicil gazetesine ilan ettirir. İlanın bir suretini Trabzon Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne verir.

EK-1 Kooperatif Kuruluş Müracaat Dilekçesi.

EK-2 Konut Yapı Kooperatifi Anasözleşme Örneği.

EK-3 Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatifi Anasözleşme Örneği.

EK-4 Yönetim Kurulu İçin Taahhütname.

EK-5 Bilgi Formu.

EK-6 Mal Bildirimi.

Kurucu ortakların isim, kimlik bilgileri ile taahhüt ettiği ve ödediği sermaye miktarları aşağıdaki tabloda imzaları ile gösterilmelidir.