İlimiz, ……. Vergi Dairesi Müdürlüğü’nün ………… vergi kimlik numaralı mükellefi …………………………. Yapı Kooperatifi hakkında ilgi yazınız ekinde alınan dilekçede; koopetatiflerinin 22.02.2009 tarihinde 2008 olağan genel kurulunu yaparak inşaatlarının başlangıcında müteaahit ile yapılan anahtar teslim inşaat sözleşmesinde belirtilen işlerin tasfiye aşamasında tamamlanması düşünülerek tasfiye kararı alındığı, yönetim kurullarının aynı zamanda tasfiye kurulu olarak görevlendirildiği, kooperatiflerinin arsasını üst birlikleri …………………. Konut Yapı Kooperatifileri Birliği`nden aldığı, KDV ve Kurumlar vergisinden muaf olduklarını belirterek, müteahhit firmanın tasfiye aşamasında olan kooperatiflerine keseceği faturalarda kdv oranının yüzde kaç olacağı, kurumlar vergisi yönünden durumlarının ne olacağı hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.
Bilindiği üzere, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1’inci maddesinde, kooperatifler Kurumlar Vergisi mükellefleri arasında sayılmış olup, söz konusu kanunun “Muafiyetler“ başlıklı 4. maddesinin 1/k bendindeki; “Tüketim ve taşımacılık kooperatifleri hariç olmak üzere, ana sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve sadece ortaklarla iş görülmesine (Yapı kooperatiflerinin kendilerine ait arsalarını kat karşılığı vererek her bir hisse için bir iş yeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılmaz.) ilişkin hükümler bulunup, bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu kayıt ve şartlara ek olarak kuruluşundan inşaatın bitim tarihine kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat işlerini kısmen veya tamamen üstlenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine veya Kanunun 13’ üncü maddesine göre bunlarla ilişkili olduğu kabul edilen kişilere veya yukarıda sayılanlarla işçi ve işveren ilişkisi içinde bulunanlara yer vermeyen ve yapı ruhsatı ile arsa tapusu kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edilmiş olan yapı kooperatifleri“ hükmü ile kooperatiflerin kurumlar vergisinden muaf olma şartları belirlenmiştir. İlgili hükümler aynı Kanunun 37’nci maddesinin (e) bendi gereğince 01.01.2006 tarihinden geçerli olmak üzere 21.06.2006 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Aynı kanununun Geçici 1’inci maddesinin (8) numaralı bendinde; “2006 yılının sonuna kadar bu Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde yazılı şartları sağlayamayan yapı kooperatiflerinin muafiyeti 01.01.2006 tarihi itibarıyla sona ermiş sayılır.“ hükmüne yer verilmiştir.
Öte yandan, 1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin “Yapı kooperatiflerinde ortak dışı işlemler“ başlıklı 4.13.1.4.3. bölümünde; “Yapı kooperatiflerinin, arsalarını kat karşılığı vererek işyeri veya konut elde etmeleri ortak dışı işlem sayılacaktır. Ancak, bu kooperatiflerin, her bir hisse için bir işyeri veya konut elde etmesi halinde, bu işlem ortak dışı işlem olarak kabul edilmeyecektir….“ açıklamalarına yer verilmiştir.
“Yapı Kooperatiflerinin Muafiyetinde Özel Şartlar“ başlıklı 4.13.2 sayılı bölümünde; “Yapı Kooperatiflerinde muafiyetten yararlanabilmek için yukarıda belirtilen şartlara ilaveten;
-Kuruluşlarından, yapı inşaatlarının sona erdiği tarihe kadar yönetim ve denetim kurullarında, söz konusu inşaat işini kısmen veya tamamen üstelenen gerçek kişilerle tüzel kişi temsilcilerine ve Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 13’üncü maddesine göre bunlarla ilişkili kişilere veya işçi işveren ilişkisi bulunan kişilere yer verilmemesi,
-Yapı ruhsatı ile arsa tapusunun kooperatif tüzel kişiliği adına olması gerekmektedir.
…….
T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı, konut ihtiyacının karşılanması amacıyla konut ve arsa üretimi yapmakta olup yapı kooperatifleri, T.C. Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından tahsis edilen arsa ve araziler üzerine konut veya işyeri yapabilmekte, ayrıca 1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan kooperatif birlikleri veya kooperatifler merkez birlikleri de kooperatiflere arsa temini veya tahsisinde görevli ve/veya yetkili olabilmektedirler.
1163 sayılı Kooperatifler Kanununa göre kurulan kooperatif birlikleri veya kooperatifler merkez birlikleri de anılan Kanun uyarınca kooperatif olarak değerlendirildiğinden söz konusu arsa ve arazilerin tapusunun veya yapı ruhsatlarının Toplu Konut İdaresi Başkanlığı veya kooperatif birlikleri ya da kooperatifler merkez birlikleri adına olması halinde de bahse konu yapı kooperatifleri, kurumlar vergisi muafiyetinden yararlanabilecektir….“ açıklamalarına yer verilmiştir.
Konu ile ilgili olarak bağlı bulunduğunuz …….. Vergi Dairesi Müdürlüğü ile yapılan yazışma sonucu cevaben alınan yazı ve eki tutanaktan; adı geçen kooperatifin …………………………/İZMİR adresinde faaliyet gösterdiği, 27.02.2009 tarihinde tasfiyeye girdiği, 2008 hesap dönemine ait hesap ve belgeleri üzerinde konuyla sınırlı olmak kaydıyla yapılan inceleme neticesinde, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu`nun4`üncü maddesinin 1/k bendinde belirtilen muafiyet şartlarını taşıdığının, ayrıca, …………….Yapı Kooperatifleri Birliği ile adı geçen kooperatif arasında imzalanan “Arsa Tahsis ve Devir Vaadi Sözleşmesi`nden kooperatifin ana sözleşmesindeki hükme uygun olarak, arsalarını …………………. Konut Yapı Kooperatifleri Birliği`nden temin ettiği, söz konusu sözleşmeye göre arsa paylarının kat mülkiyeti olarak önce kooperatif tüzel kişiliğine daha sonra hak sahiplerine devredildiğinin, ibraz edilen belgeler arasında bulunan ve ……….Belediyesi tarafından düzenlenen yapı ruhsatında yapı sahibi olarak arsa sahipleri, ………………………. Yapı Kooperatif Birliği ile …………Konut Yapı Kooperatifi gözüktüğü, yapı ruhsatının kooperatif tüzel kişiliği adına tescil edildiğinin tespit edildiği anlaşılmıştır.
Yukarıda açıklanan hükümler uyarınca, kooperatifinizin; 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (k) bendinde yazılı muafiyet şartlarını taşıdığı sürece ve anahtar teslim inşaat sözleşmesine göre her bir hisseye bir konut veya işyeri elde edilmiş olması kaydıyla anılan madde gereğince Kurumlar Vergisi muafiyetinden yararlanması mümkün bulunmaktadır.
Bilgi edinilmesini rica ederim