Kooperatifler, ekonomik manzarada azınlıktadırlar, fakat onların başarıları hiçte az değildirler .
Özellikle 2008 krizinden sonra dünya ölçeğinde kooperatifçilik, toplumsal ve ekonomik sorunların çözümünde ön plana çıkmıştır. Kooperatifçilik 21. Yüzyılın favori işletmeleridir. Dünya ölçeğinde 2,6 milyon kooperatif, 1(bir) milyarı aşan ortak sayısıyla, 250 milyon çalışanıyla, 3 000 milyar US doları aşan iş hacmiyle, G20 ülkelerinde toplam istihdamın % 12’sini temsiliyle ekonomik sorunların çözümüne katkısı ile dünya kamuoyunun gözlerini kamaştırmaktadır[1].
Dünyanın hemen her ülkesinden kooperatiflerle ilgili başarı örnekleri göstermek mümkündür. Örneğin 2014’de 2. Uluslararası Kooperatifler Zirvesi öncesinde yapılan bir basın açıklamasında şu bilgiler verilmektedir[2]:
Fransa’da 21 000 kooperatif bir milyondan fazla insanı iş sağlamaktadır; bu rakamın nüfusa oranı yüzde 3,5’dur;
ABD’de 30 000 kooperatif iki milyondan fazla insanı çalıştırmaktadır;
Danimarka’da, tüketim kooperatifleri 2007’de perakende ticaret piyasasının % 36,4’ünü temsil etmektedirler;
Japonya’da tarımsal kooperatifler, 90 milyon US Dolarlık geliri yöneten ülke çiftçilerinin % 91’ini bir araya toplamışlardır;
Kanada’da her 10 kişiden 4’ü en az bir kooperatife ortaktırlar. Québec’te bu oran nüfusun % 70’ine kadar yükselmektedir.
Örneğin Fransa’da banka mevduatlarının yüzde 60’ı kooperatif bankalar[3] ; tarım-gıda sektörünün iş hacminin % 40’ı tarımsal kooperatifler; perakende ticaretin % 26,3’ü kooperatifler tarafından gerçekleştirilmektedir. Yine Fransa’da okul kooperatifleri, 4 milyon öğrencinin eğitimine katkıda bulunmaktadır. Bir çok bölgede kooperatifler, istihdam yaratma bakımından ilk sıradadırlar. Yine Fransa’da son 5 yılda SCOP [4]lar ortalama senede 1000 istihdam yaratmışlardır. Kooperatifler yoluyla işletmelerin yaşamını sürdürme olasılığı artmaktadır [5].
Kooperatiflerdeki bu başarılı gelişmeleri dikkate alan Birleşmiş milletler 2012 yılını “Uluslararası Kooperatifler Yılı “ ilan etmiş,tir. BM’nin tek sivil örgütü olan “Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA)” ile Dünyadaki en güçlü kooperatif bankalarından biri olan “Mouvement Desjardins”(Kanada)’in ev sahipliğinde 2012 ve 2014’de iki kez “Uluslararası Kooperatifler Zirvesi (UKZ)” toplanmıştır. Üçüncü Zirve 11-13 Ekim 2016’da Kanada’nın Québec eyaletinde toplanacaktır[6].
Kooperatifçi selamlarımla
Dr. Ayhan ÇIKIN