Araç Kiralamaya İlişkin Yeni Düzenlemeler
4 Nisan 2015 tarih ve 29316 sayılı Resmi Gazete’ de Polis Vazife Ve Salahiyet Kanunu, Jandarma Teşkilat, Görev Ve Yetkileri Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) yayımlanmıştır. Kanun araç kiralamaya ilişkin düzenlemeler Yönetmelik, yayımlandığı tarih olan, 4 Nisan 2015’te yürürlüğe girmiştir.
KANUN İLE GETİRİLEN ARAÇ KİRALAMAYA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
1. Kanun ile araç kiralayan gerçek ve tüzel kişiler 1774 sayılı Kimlik Bildirme Kanunu kapsamına alınmıştır. Bu sebeple 4 Nisan 2015 tarihinden itibaren araç kiralayanlar da Kimlik Bildirme Kanunu düzenlemelerine tabidir.
2. Kanun, Kimlik Bildirme Kanunu’na ek madde getirerek; araç kiralama şirketlerinin sorumlu işleticilerine ve yöneticilerine kiralanan araç bilgilerini, aracı kiralayanların kimlik bilgilerini ve kira sözleşmesi kayıtlarını usulüne uygun şekilde günü gününe tutma yükümlülüğü getirmiştir. Buna göre mevcut bilgi, belge ve kayıtlar genel kolluk kuvvetlerinin her an incelemelerine hazır bulundurulmak zorundadır.
Kiracının kamu kurum veya kuruluşu olması halinde sadece yapılan sözleşme ile araç bilgilerinin sisteme kaydı yeterlidir.
Kanun ile getirilen düzenleme uyarınca, araç kiralama esnasında gerçeğe aykırı kimlik kullananlar ile bu kapsamda elde edilen bilgi ve kayıtları hukuka aykırı olarak kullanan, bir başkasına veren, yayan ve ele geçiren kişiler “suç” teşkil edecek olup, Türk Ceza Kanunu’nun ilgili hükümlerine göre cezalandırılacaktır.
Bu çerçevede yapılacak ceza soruşturması ve/veya kovuşturmasının yanı sıra Kanun, bu yükümlülüklere aykırı davrananlara idari para cezası uygulanacağına ilişkin düzenlemeler getirilmiştir. Mülki idare amirlerince, bu yükümlülüklere aykırı hareket edenlere 5.000-TL, gerçeğe aykırı kayıt tutan veya bilgi verenlere ise 10.000-TL idari para cezası verilecek ve bu cezaların tebliğinden itibaren bir ay içinde ödenmesi gerekmektedir. Ayrıca işlenen bir suçun gizlenmesi amacıyla bilgilerin yok edilmesi halinde işletme ruhsatlarının iptal edileceğini düzenlenmektedir.
Yukarıdaki düzenlemelerin uygulanması ile bu verileri kullanacak kamu personelinin denetimine ilişkin esas ve ususller İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenecektir.
3. Kanun son olarak araç kiralama şirketlerinin, 04.04.2015 tarihinden itibaren 6 ay içinde tüm kayıtlarını bilgisayarda tutmak; bilgisayar terminallerini genel kolluk kuvvetlerinin bilgisayar terminallerine bağlamak ve bir yıl içinde kiralanacak tüm araçlarda coğrafi tanımlamasını sağlayan sistem veya sistemler kurmak zorunda olduğunu belirtmektedir. Aksi araç kiralama şirketlerine mülki idare amirlerinin 10.000-TL idari para cezası uygulaması söz konusu olacaktır. Bu hareketin tekrarlanması halinde ise araç kiralama şirketlerinin işletme ruhsatları iptal edilecektir.