Başlık Elektrik ithal ve ihraç işlemlerinde vergiyi doğuran olayın ne zaman meydana geldiği ve belge düzeni hk.
Tarih 22/08/2012
Sayı B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[230-2012/VUK-1- . . .]–2665
Kapsam

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

Sayı

:

B.07.1.GİB.4.34.19.02-105[230-2012/VUK-1- . . .]–2665

22/08/2012

Konu

:

Elektrik ithal ve ihraç işlemlerinde vergiyi doğuran olayın ne zaman meydana geldiği ve belge düzeni.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, kurumunuzun elektrik enerjisi ithalat ve ihracatı amacıyla kurulduğu, EPDK tarafından yayımlanan 01/06/2011 tarih ve 7951 sayılı “Elektrik Piyasası İthalat ve İhracat Yönetmeliği” kapsamında gerçekleştirilecek bu faaliyetin özetle; ithalat halinde yurt dışından elektrik iletim hatları üzerinden Türkiye’deki iletim hatlarına elektrik enerjisinin ithalini yapmak ya da ihracat halinde bunun tersini yapmak biçiminde gerçekleşeceği, işlemler sırasında gümrük mevzuatına göre, ayda en az bir kez gümrük beyannamesi açılacağı ve yine gümrük mevzuatı ve EPDK’nın belirlediği biçimde ithal veyahut ihraç edilen elektrik enerjisinin tespit edilerek gümrük beyannamesinin kapatılacağı, ihracat işlemlerinde beyannamede tespit edilen ihracat tutarı üzerinden ayda bir kez fatura düzenlenmek suretiyle işlem yapılacağı, ticaret konusu emtianın (elektrik enerjisi) özelliği gereği gönderilen ya da alınan enerji miktarının ancak ayda bir kez tespit edilebildiği, ayrıca elektrik hatları üzerinden akım olarak alınacak veya satılacak emtianın sevkine ilişkin “çıkış adresinin” ya da “varış adresinin” olmadığı, enerji sevkiyatı esnasında bir sevk irsaliyesi bulundurulmasının da mümkün olamayacağı belirtilerek vergiyi doğuran olayın ne zaman ve nasıl gerçekleşeceği ile düzenlenecek belgeler hakkında görüş talebinde bulunulmaktadır.

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun;

(2/3) maddesinde su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerdeki dağıtımların da mal teslimi olduğu,

(10/g) maddesinde su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri enerji dağıtım veya kullanımlarında bunların bedellerinin tahakkuk ettirilmesi anında vergiyi doğuran olayın meydana geleceği,

(10/ı) maddesinde ithalatta, Gümrük Kanununa göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescili anında vergiyi doğuran olayın meydana geleceği,

(11/1-a) maddesinde, ihracat teslimleri ve yurt dışındaki müşteriler için yapılan hizmetlerin katma değer vergisinden istisna olduğu,

12 nci maddesinde bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için,

a) Teslimin yurt dışındaki bir müşteriye veya bir serbest bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılması veya malların yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmesi.

b) Teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olması ya da yetkili gümrük antreposuna konulması,

şartlarının yerine getirilmiş olması gerektiği hükme bağlanmıştır.

İhracat istisnasına ilişkin açıklamaların yer aldığı 4 Seri No.lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde, ihracat istisnasının uygulanabilmesi için fiili ihracatın gerçekleşmiş olması gerektiği ve gümrük çıkış beyannamesinin ilgili gümrük idareleri tarafından tescil edilmesi ile fiili ihracatın gerçekleşeceği belirtilmiştir. Ayrıca Kanunun 12 nci maddesinde yer alan “bir dış ülkeye vasıl olma” ifadesinden, malın gümrük hattını geçmesinin anlaşılacağı, gümrük hattını geçen bir malın başka bir ülkeye vasıl olmuş sayılacağı açıklanmıştır.

Ayrıca, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde fatura tanımlanmış, 231/5 inci maddesinde ise faturanın, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenleneceği, bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturaların hiç düzenlenmemiş sayılacağı hükme bağlanmış, 232 nci maddesinde ise fatura kullanmak mecburiyetinde olanlar sayılmıştır.

Buna göre, elektrik teslimlerinde, bedelin tahakkuk ettirildiği, yani bedelin hesaplanarak tahsil edilebilir hale geldiği anda vergiyi doğuran olay meydana gelmekte olup faturanın bu tarihi izleyen 7 gün içinde düzenlenebileceği tabiidir.

İthalat işlemlerinde vergiyi doğuran olay Gümrük Kanununa göre gümrük vergisi ödeme mükellefiyetinin başlaması, gümrük vergisine tabi olmayan işlemlerde ise gümrük beyannamesinin tescil edildiği tarih itibariyle gerçekleşmektedir.

Bu itibarla, elektrik ihraç ve ithalat işlemlerinde, aylık dönemler itibariyle bedelin tahakkuk ettirilmesi ve en az ayda bir kez gümrük beyannamesi açılarak ithalat ve ihracat işleminin gerçekleştirilmesinde KDV mevzuatına aykırı bir husus bulunmamaktadır.

Diğer yandan, Vergi Usul Kanununun 230 uncu maddesinin 5 numaralı bendi uyarınca, satılan malların alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcısı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcısının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve irsaliyenin taşıtta bulundurulması şarttır.

Yukarıda yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, sevk irsaliyesi ticari mal hareketinin izlenmesi için düzenlenen bir belgedir.

Buna göre, elektrik enerjisinin özelliği gereği enerji nakil hatları üzerinden ilgili mevzuatı uyarınca belirlenen düzenlemelere ve hat kapasitesi, akım gücü ve miktarı gibi değişkenlere bağlı olarak transfer edilmesi, ithal ve ihraç edilen enerji miktarlarının gümrük mevzuatı ve EPDK’nın belirlediği teknik yöntemlere göre tespit edilmesi ve dolayısıyla sevk irsaliyesi bulundurulması ve buna ilişkin denetim uygulamasının muhal olması nedeniyle elektrik ithalat ve ihracatında ayrıca sevk irsaliyesi düzenlenmeyeceği tabiidir.