Çözüm Yolu
Gelir idaresi verdiği birçok özelgede limited şirketlerde hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi olarak ortakların limited şirketin sermayesine iştirak ettikleri tarihin dikkate alınması gerektiği yönde görüş bildirmiştir. Başka bir deyişle limited şirketlerde hisse senedi veya il muhaberi bastırılamıyor ancak, idare nezdinde limited şirket hisselerinin ilk edinim tarihi olarak şirkete ortak olunan tarih olarak dikkate alınıyor. İşte bu ayrıntı vergisiz hisse senedi satabilmenin önünü açıyor. Şükrü KIZILOT’un anlatımıyla vergisiz hisse senedinin satışı için aşağıdaki yol takip edilmelidir.
VERGİSİZ SATIŞ
Limited şirketteki hissesini satacak olanın, ortaya çıkacak yüksek tutardaki kazançtan kurtulmasının, yasal bir yolu var. O da şu;
1. Limited şirketteki hisse satılmadan önce, şirketin anonim şirkete dönüşümü için karar alınır.
2. Anonim şirkete dönüştürüldükten sonra, “hisse senedi” ya da “geçici ilmühaber” bastırılır ve ortaklara dağıtılır.
3. Ortakların edindiği hisse senedinin (veya ilmühaberlerin) iktisap (yani edinme tarihi), limited şirket hisselerinin ilk iktisap edildiği tarih olarak kabul edilir. Buna göre örneğin, limited şirket hissesi 5 Nisan 2008’de edinilmişse, 2011 yılında o limited şirket anonim şirkete dönüştüğünde, dağıtılan hisse senedi (ya da geçici ilmühaberin) edinme tarihi 5 Nisan 2008 olarak kabul edilir.
4. Limited şirket anonime dönüştükten sonra, anonim şirket ortağı olan gerçek kişinin hisse senedi (veya geçici ilmühaberi) ciro etmek suretiyle, alıcıya devretmesi halinde, hisse satışından doğan kazancın tutarı ne olursa olsun, gelir vergisine tabi tutulmaz.
Bu konuda iki yeni tarihli özelge aşağıdaki gibidir;
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
ANKARA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü
Sayı
:
B.07.1.GİB.4.06.16.01-2010-GVK-Mük.80-16-140 17/03/2011
Konu
:
LTD den AŞ ye dönüşen şirkette devir nedeniyle ortaklara verilen hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, ortağı bulunduğunuz, …..Ltd.Şti.’nin anonim şirkete dönüştürüleceği belirtilerek, nev’i değişikliği ile A.Ş. haline gelecek olan yeni şirket için düzenlenecek hisse senetlerinin iktisap tarihi olarak hangi tarihin esas alınacağı ve anonim şirkette sahip olacağınız hisselerinizin yeni ortaklara satılması halinde vergisel yükümlülüğünüzün ne olacağı hususunda Başkanlığımızdan görüş talep etmektesiniz.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Değer artışı kazancı” başlıklı mükerrer 80′inci maddesinde; “Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.
1. İvazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar.
…
4. Ortaklık haklarının veya hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar.
…
Bu maddede geçen “elden çıkarma” deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.
Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazancının, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, 7.700 Türk Lirası (1.1.2010 tarihinden itibaren) gelir vergisinden müstesnadır.” hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan şirketlerde nevi değişikliği işlemleri 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20′nci maddelerinde düzenlenmiş olup, nevi değişikliği ile ilgili gerekli açıklamaların yer aldığı 1 seri nolu Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “19.3.3. Devir ve bölünmelerde elde edilen hisselerin iktisap tarihi” bölümünde “Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20. maddeleri kapsamında gerçekleştirilen devir ve bölünme (kısmi bölünme dahil) hallerinde, devir olan veya bölünen şirketin ortaklarına verilen hisselerin iktisap tarihi olarak, bu yeni hisselerin verilmesine neden olan devirolan veya bölünen şirketin hisselerinin iktisap edildiği tarihin esas alınması gerekmektedir.” açıklamaları yer almaktadır.
Bu açıklamalara göre, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu açısından şirketlerde nev’i değişikliği devir hükmünde olup, ortağı bulunduğunuz limited şirketin Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 ve 20′nci maddeleri kapsamında anonim şirkete dönüşmesi halinde, devir nedeniyle tarafınıza verilerek yeni ortaklara satacağınız hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi olarak nev’i değiştiren limited şirketin sermayesine iştirak ettiğiniz tarihin dikkate alınması gerekmektedir.
Öte yandan, yeni ortaklara yapacağınız satış işleminin hisse senedi bastırılmamış veya hisse senedi yerine geçen geçici ilmühaberle temsil edilmeyen anonim şirkete ait ortaklık hissesinin satılması şeklinde gerçekleşmesi halinde, satıştan doğan kazanç Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 80/4 maddesi kapsamında herhangi bir süre ile sınırlı olmaksızın, değer artışı kazancı olarak gelir vergisine tabi tutulacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İZMİR VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
Tarih; 09/06/2011
Sayı; B.07.1.GİB.4.35.16.01-176300-226
Sayı : B.07.1.GİB.4.35.16.01-176300-226 09/06/2011
Konu : Nev’i değişikliği durumunda hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi ve satılması durumunda değer artışı kazancı oluşup oluşmayacağı.
İlgi (a) da kayıtlı özelge talep formunuz ve ilgi (b) de kayıtlı dilekçenizde; şirketinizin nevi değişikliği yolu ile 31.03.2010 tarihinde anonim şirkete dönüştüğünü, şirket ortaklarının şirketin kuruluş tarihinden (1995) beri ellerinde bulundurdukları hisse senetlerinin satışını yapmak istediklerinde iktisap tarihinin nasıl değerlendirileceği ve ortakların sahibi oldukları hisse senetlerinin elden çıkarılmasından elde edilen kazancın değer artışı kazancı kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 19 uncu maddesinde “(1) Bu Kanunun uygulamasında aşağıda yazılı şartlar dâhilinde gerçekleşen birleşmeler devir hükmündedir:
a) Birleşme sonucunda infisah eden kurum ile birleşen kurumun kanuni veya iş merkezlerinin Türkiye’de bulunması.
b) Münfesih kurumun devir tarihindeki bilanço değerlerinin, birleşilen kurum tarafından bir bütün halinde devralınması ve aynen bilançosuna geçirilmesi.
(2) Kurumların yukarıdaki şartlar dâhilinde tür değiştirmeleri de devir hükmündedir.”
hükmüne yer verilmiştir.
1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin 19.3.3. Devir ve bölünmelerde elde edilen hisselerin iktisap tarihi”başlıklı bölümünde, Kurumlar Vergisi Kanununun 19 ve 20 nci maddeleri kapsamında gerçekleştirilen devir ve bölünme (kısmi bölünme dahil) hallerinde, devir olan veya bölünen şirketin ortaklarına verilen hisselerin iktisap tarihi olarak, bu yeni hisselerin verilmesine neden olan devir olan veya bölünen şirketin hisselerinin iktisap edildiği tarihin esas alınması gerektiği belirtilmiştir.
Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun Kanunun Mükerrer 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, ivazsız olarak iktisap edilenler ile tam mükellef kurumlara ait olan ve iki yıldan fazla süreyle elde tutulan hisse senetleri hariç, menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlanan kazançların değer artış kazancı olduğu hükme bağlanmış ve aynı maddenin ikinci fıkrasında, bu maddede geçen “elden çıkarma” deyiminin, bu maddede yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade ettiği belirtilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre;
– Nev’i değişikliğinin Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu ve 20 nci maddeleri kapsamında yapılması halinde, hisse senetlerinin ilk iktisap tarihi olarak ortaklarınızın nevi değiştiren limited şirketin sermayesine iştirak ettikleri tarihin dikkate alınması gerekmektedir.
– Gelir Vergisi Kanununun Mükerrer 80 inci maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendine göre, söz konusu hisse senetlerinin iktisap tarihinden itibaren iki yıldan fazla süreyle elde tutulduktan sonra satılması durumunda değer artışı kazancı oluşmayacaktır.